Η θεραπεία και η περίθαλψη που προσφέρεται για τους ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο είναι ανεπαρκής.

Τόσο η άμεση επείγουσα αντιμετώπιση που επιβάλλεται να γίνεται στις πρώτες ώρες και ημέρες μετά από το επεισόδιο, όσο και η μακροχρόνια φροντίδα που χρειάζονται οι ασθενείς αυτοί παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις.

Το αποτέλεσμα της λυπηρής και δυσάρεστης κατάστασης που παρατηρείται, είναι ότι ένας μεγάλος αριθμός ασθενών πεθαίνουν κάθε χρόνο ενώ θα μπορούσαν να σωθούν εάν υπήρχαν οι κατάλληλες συνθήκες για την περίθαλψή τους.

Επιπρόσθετα, ένας ακόμη μεγαλύτερος αριθμός ασθενών, παραμένουν με σοβαρές μόνιμες αναπηρίες.

Εάν υπήρχαν ικανοποιητικός αριθμός γιατρών και εξειδικευμένων μονάδων για την αντιμετώπιση των περιστατικών με εγκεφαλικά επεισόδια, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρίες θα μειωνόταν ουσιαστικά.

Οι ανησυχητικές και σοβαρές αυτές διαπιστώσεις προέκυψαν μετά από σχετικούς ελέγχους όχι σε μια τριτοκοσμική χώρα με σοβαρά οικονομικά και άλλα προβλήματα, αλλά στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Το Βασιλικό Κολέγιο Ιατρών (Royal College of Physicians) διεξήγαγε έλεγχο κατά το 2002, σε νοσοκομεία στην Αγγλία, Ουαλία και Βόρειο Ιρλανδία για να ερευνηθεί η ποιότητα θεραπείας και περίθαλψης σε ασθενείς που υφίστανται εγκεφαλικά επεισόδια.

Τα αποτελέσματα του ελέγχου είναι ενδεικτικά και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου:

1. Κάθε χρόνο καταγράφονται 130.000 νέα περιστατικά εγκεφαλικών επεισοδίων. Από αυτά το 33% θα αποβιώσει κατά τους πρώτους 12 μήνες και ακόμα 33% θα παραμείνει με  αναπηρίες
    
2. Κάθε χρόνο πεθαίνουν άδικα 6.000 ασθενείς με εγκεφαλικά, λόγω έλλειψης ειδικών γιατρών και εξειδικευμένων μονάδων για την αντιμετώπιση όλων των πτυχών των προβλημάτων που παρουσιάζουν οι ασθενείς αυτοί
    
3. Συνολικά εκτιμάται ότι 27.000 ασθενείς κάθε χρόνο, πεθαίνουν ή παραμένουν σοβαρότερα ανάπηροι απ' ότι θα μπορούσε να ήταν
    
4. Σε περίπου 75% των ασθενών δεν χορηγείται η ολοκληρωτική άμεση και μακροπρόθεσμη θεραπεία που επιβάλλεται για τη διασφάλιση της επιβίωσης και της όσο το δυνατό καλύτερης αποκατάστασης τους
    
5. Μόνο 27% του συνόλου των ασθενών με εγκεφαλικά, επωφελήθηκαν κατά τον περισσότερο χρόνο της περίθαλψης τους, των υπηρεσιών μιας εξειδικευμένης μονάδας στην αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων. Η αντιμετώπιση και περίθαλψη των ασθενών με εγκεφαλικά επεισόδια σε εξειδικευμένες μονάδες αυξάνει σημαντικά της πιθανότητες επιβίωσης του ασθενούς, όπως επίσης και μειώνονται οι μακροχρόνιες σωματικές αναπηρίες
    
6. Από το σύνολο των ασθενών, μόνο 64% έτυχαν αξιολόγησης για προβλήματα κατάποσης, μόνο 63% αξιολογήθηκαν για προβλήματα όρασης με την εξέταση των οπτικών πεδίων. Ακόμη πιο ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί μόνο 49% ζυγίστηκαν για την αξιολόγηση και παρακολούθηση του σωματικού τους βάρους. Οι εξετάσεις αυτές είναι απαραίτητες για να φανεί η πραγματική κατάσταση του ασθενούς και για να τεθούν σωστά οι βάσεις του προγράμματος θεραπείας τους
    
7. Ένας ασθενής στους πέντε δεν υποβάλλεται σε απεικονιστική εξέταση του εγκεφάλου με αξονική τομογραφία ή με μαγνητική τομογραφία. Ένας ασθενής στους δέκα που θα έπρεπε να παίρνει ασπιρίνη ή άλλα αντιπηκτικά φάρμακα, δεν τα λαμβάνει διότι δεν δίνονται από τους γιατρούς όταν φεύγουν οι ασθενείς από το νοσοκομείο
    
8. Πολλά νοσοκομεία δεν έχουν εξειδικευμένες μονάδες για την αντιμετώπιση των ασθενών με εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης πολλά νοσοκομεία δεν διαθέτουν εξειδικευμένους γιατρούς για την  αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων.

Τα πιο πάνω στοιχεία δείχνουν ότι σε μια ανεπτυγμένη χώρα όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, με μακρά παράδοση στην ιατρική, όπου υπάρχουν πόροι και καλή οργάνωση, η κατάσταση για τους ασθενείς με εγκεφαλικά, είναι κακή.

Τι συμβαίνει όμως με τις άλλες χώρες; Στη Γαλλία υπάρχουν κέντρα που έχουν γίνει παγκοσμίως γνωστά για την ποιότητα των υπηρεσιών τους στην φροντίδα των ασθενών με εγκεφαλικά επεισόδια. Όμως δεν είναι σίγουρο ότι σε όλη τη χώρα η κατάσταση είναι καλύτερη από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, με πρωτοβουλία των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, έχουν δημιουργηθεί ομάδες εξειδικευμένων  γιατρών στην αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων που είναι έτοιμοι να επέμβουν επειγόντως σε οποιεσδήποτε καταστάσεις που αφορούν εγκεφαλικά επεισόδια. Οι γιατροί αυτοί αποκαλούνται χαριτολογώντας "stroke commandos" δηλαδή κομάντος εναντίον των εγκεφαλικών.

Αυτό δείχνει την τεράστια σημασία που πρέπει να δίνεται στη διάσωση ασθενών από τους κινδύνους των εγκεφαλικών επεισοδίων.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν την τρίτη συχνότερη αιτία θανάτων μετά από τα καρδιακά επεισόδια και τον καρκίνο. Όμως αποτελούν τη συχνότερη αιτία μόνιμων σοβαρών αναπηριών.

Σε σύγκριση με τις προσπάθειες που γίνονται για την καταπολέμηση του καρκίνου και των καρδιακών παθήσεων, εκείνα που γίνονται για την πρόληψη και αντιμετώπιση των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι πολύ λιγότερα.

Το ερώτημα που εύλογα τίθεται, είναι τι συμβαίνει σε άλλες χώρες; Υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος; Υπάρχουν έρευνες ελέγχου που να δείχνουν την ποιότητα της περίθαλψης που προσφέρεται;

Πιστεύουμε ότι οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να προβληματιστούν σοβαρά από τα δεδομένα που μας προκύπτουν από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Θα πρέπει να ληφθούν όλα τα μέτρα εκείνα που είναι απαραίτητα για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του σοβαρότατου αυτού προβλήματος: Στελέχωση των νοσοκομείων με εξειδικευμένους γιατρούς για την αντιμετώπιση των εγκεφαλικών, δημιουργία μονάδων για την περίθαλψη των ασθενών αυτών, ευαισθητοποίηση όλων των επαγγελματιών της υγείας για τη σημασία των παθήσεων αυτών για τη δημόσια υγεία και τέλος να οργανωθούν εκστρατείες πρόληψης με διαφώτιση του κοινού.