Σκεφτήκατε, ότι με τη διατροφή σας, θα μπορούσατε να επιβραδύνετε τη γήρανση σας; Μήπως διαλέγοντας ορισμένα τρόφιμα, πλούσια σε προστατευτικές ουσίες θα ήταν δυνατό να ζείτε περισσότερα χρόνια με καλύτερη υγεία;
Αυτή είναι βέβαια μια ελκυστική προοπτική. Για αυτό οι επιστημονικές έρευνες επικεντρώθηκαν εδώ και δεκαετίες στο να αναγνωρίζουν συστατικά των διαφόρων τροφίμων που έχουν την ιδιότητα να προστατεύουν το σώμα μας, από τη φθορά που φέρνει μαζί του ο χρόνος.
Η μελατονίνη είναι μια φυσική ουσία που παράγεται σε μικρές ποσότητες από τον ανθρώπινο οργανισμό. Η μελατονίνη επιβραδύνει τις οξειδωτικές βλάβες στον οργανισμό και φλεγμονώδεις αντιδράσεις που παρατηρούνται χαρακτηριστικά σε προχωρημένη ηλικία.
Η μελατονίνη υπάρχει φυσιολογικά σε διάφορα στοιχεία της διατροφής μας:
- Κρεμμύδια.
- Κεράσια.
- Μπανάνες.
- Δημητριακά, καλαμπόκι, βρώμη, ρύζι.
- Κρασί.
- Αρωματικά φυτά, δυόσμο, θυμάρι, φασκομηλιά, λουίζα (Aloysia citriodora ή lemon verbena).
Σε μια ενδιαφέρουσα ερευνητική εργασία, επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Γρανάδας και άλλων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων της Ισπανίας βρέθηκε, ότι η κατανάλωση μελατονίνης εξουδετερώνει τις οξειδωτικές βλάβες και καθυστερεί τις εκφυλιστικές διαδικασίες του νευρικού συστήματος, που προκαλούνται από τη γήρανση.
Οι ερευνητές εξέτασαν τις δράσεις τις μελατονίνης σε δύο ειδών ποντίκια, σε φυσιολογικά και σε ποντίκια με γενετικές τροποποιήσεις, τα οποία υπεβλήθησαν σε διαδικασίες που επιταχύνουν τη γήρανση. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, το μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε επιτρέπει την υπόθεση, ότι τα αποτελέσματα που προέκυψαν, ισχύουν και στον άνθρωπο.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι στα κανονικά ποντίκια και σε αυτά που υπεβλήθησαν σε γενετική τροποποίηση για επιταχυνόμενη κυτταρική γήρανση, τα πρώτα σημεία γήρανσης εκδηλώνονται όταν τα ζώα είναι στην ηλικία των 5 μηνών. Στον άνθρωπο, η ηλικία αυτή ισοδυναμεί με την ηλικία των 30 ετών. Οι Ισπανοί επιστήμονες απέδειξαν ότι τα πρώτα σημεία γήρανσης προκαλούνται λόγω αύξησης των ελεύθερων ριζών (οξυγόνο και άζωτο) οι οποίες δημιουργούν φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
Το οξειδωτικό αυτό στρες είναι αιτία αδυνατίσματος των μεμβρανών των κυττάρων του αίματος των ζώων τα οποία με την αύξηση της ηλικίας γίνονται πιο εύθραυστα και καταστρέφονται ευκολότερα.
Η προσθήκη μικρών ποσοτήτων μελατονίνης στα ζώα εξουδετέρωνε το οξειδωτικό στρες και τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις, λόγω αύξησης της ηλικίας και επιβράδυνε τη γήρανση προσφέροντας έτσι, μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Σε βιοχημικό επίπεδο, για να καταλήξουν στα συμπεράσματα τους, οι επιστήμονες ανάλυσαν τη λειτουργία των μιτοχονδρίων των κυττάρων όσον αφορά στην ικανότητα τους να παράγουν το μόριο τριφωσφορική αδενοσίνη (ΑΤΡ). Το μόριο αυτό έχει ως αποστολή να αποθηκεύει την ενέργεια, που χρειάζεται το κάθε κύτταρο, για να εκτελεί τις λειτουργίες του.
Η χρόνια χορήγηση μελατονίνης στα ζώα από την ηλικία των 5 μηνών, δηλαδή στην ηλικία στην οποία σταμάτησαν να παράγουν μελατονίνη, βοήθησε σε σημαντικό βαθμό στην εξουδετέρωση των μηχανισμών που προκαλούν γήρανση.
Με βάση το εν λόγω σκεπτικό, οι Ισπανοί ερευνητές δηλώνουν ότι η καθημερινή πρόσληψη μελατονίνης από τους ανθρώπους, από την ηλικία των 30 ή 40 ετών, θα μπορούσε ίσως να προλαμβάνει ή τουλάχιστον να καθυστερεί τις ασθένειες, που προκαλούνται από το γήρας, τις ελεύθερες ρίζες και τους φλεγμονώδεις μηχανισμούς (ασθένεια Πάρκινσον, άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις ή επιπλοκές από διαβήτη).
Η άποψη μας είναι ότι, τα νέα αυτά δεδομένα αποτελούν σημαντική βοήθεια για την καλύτερη κατανόηση και αντιμετώπιση της γήρανσης και ασθενειών που σχετίζονται με αυτήν.
Πιστεύουμε ότι χρειάζονται καλά σχεδιασμένες έρευνες, ευρείας κλίμακας για ν' αποδειχθούν πέραν πάσης αμφιβολίας οι ισχυρισμοί για τις επιδράσεις της μελατονίνης σχετικά με την καθυστέρηση του γήρατος, την πρόληψη ασθενειών, τη μακροζωία, τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής. Δεν νομίζουμε, ότι προς το παρόν τα εν λόγω στοιχεία, αποτελούν σύσταση για κατανάλωση μελατονίνης σε χάπια ή άλλο σκεύασμα.
Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι τα δημητριακά, το καλαμπόκι, η βρώμη, το ρύζι, τα κεράσια, οι μπανάνες, τα κρεμμύδια και τα αρωματικά φυτά, όπως και το κρασί (όταν καταναλώνεται με μέτρο, 1 έως 2 ποτήρια την ημέρα), μας προσφέρουν πολλά.
Εφόσον περιέχουν και μικρές ποσότητες μελατονίνης, μπορούμε να συνεχίσουμε να τα απολαμβάνουμε, επωφελούμενοι ταυτόχρονα όλων των ευεργετικών τους επιδράσεων, τα οποία μας προσφέρονται με φυσικό τρόπο.