Οι άνθρωποι ανησυχούν εύκολα για προβλήματα που παρουσιάζει η μνήμη τους.
Η μνήμη είναι από τα πολυτιμότερα όπλα που έχουμε. Η δύναμη της μνήμης σχετίζεται με επιτυχίες στην επαγγελματική ζωή αλλά και γενικότερα με την ποιότητα της ζωής μας.
Υπάρχουν πολλές καταστάσεις που προκαλούν παροδικά απώλεια μνήμης. Είναι σημαντικό να τις γνωρίζουμε διότι η αντιμετώπιση τους αποκαθιστά τις δυνατότητες της μνήμης μας.
Αντίθετα αφήνοντας τις ένοχες καταστάσεις που βλάπτουν τη μνήμη να εξελίσσονται είναι δυνατόν να δημιουργούνται μόνιμες ελλείψεις στη δύναμή της.
Η αϋπνία
Ο ύπνος είναι θεμελιώδης για τη μνήμη. Κατά τον ύπνο ο εγκέφαλος οργανώνει τη μάζα των πληροφοριών που δέχεται όταν είμαστε ξύπνιοι. Η οργάνωση, επεξεργασία και αποθήκευση των πληροφοριών είναι βασική λειτουργία της μνήμης που γίνεται όταν κοιμόμαστε.
Ο ύπνος είναι άκρως απαραίτητος για την ορθή λειτουργία της μνήμης. Η στέρηση ύπνου την εμποδίζει από του να λειτουργεί κανονικά.
Η στέρηση ύπνου δυνατόν να προκαλείται για διάφορους λόγους. Υπάρχουν οι διαταραχές του ύπνου που συνοδεύονται από αϋπνία. Σε πολύ περισσότερες όμως περιπτώσεις η στέρηση ύπνου οφείλεται σε υπερβολικές ώρες εργασίας ή παρακολούθησης τηλεόρασης, στη χρήση διαδικτύου και σε κακή διαχείριση του χρόνου για διάφορες άλλες δραστηριότητες.
Οποιοιδήποτε και εάν είναι οι λόγοι που αφαιρούμε από τον οργανισμό μας ώρες ύπνου πρέπει πάντοτε να έχουμε υπόψη μας ότι του κάνουμε κακό σε πολλά συστήματα και ιδιαίτερα στη μνήμη. Χρειαζόμαστε τουλάχιστον 6 ώρες καλού ύπνου κάθε νύχτα.
Εάν διαπιστώσετε ότι έχετε κάποια δυσκολία μνήμης σκεφτείτε μεταξύ άλλων το πόσο κοιμάστε. Εάν θέλετε τη μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων της μνήμης σας να κοιμάστε ιδεωδώς από 7 έως 8 ώρες κάθε νύχτα.
Το στρες
Το στρες βλάπτει τη μνήμη. Ανακαλύψτε τις καταστάσεις που σας προκαλούν στρες και προσπαθήστε να μειώνετε την επίδραση τους στον ψυχικό σας κόσμο.
Το χρόνιο παρατεταμένο στρες αφαιρεί από τις δυνατότητες της μνήμης σας. Αντίθετα η ορθή διαχείριση του στρες την προστατεύει.
Εάν αισθάνεστε ότι μόνοι σας δεν μπορείτε να διαχειριστείτε και να αντιμετωπίσετε τις στρεσσογόνες καταστάσεις, μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια από εξειδικευμένους επαγγελματίες της υγείας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε τραγικές καταστάσεις που αυξάνουν υπέρμετρα το στρες, το άγχος και την κατάθλιψη όπου η βοήθεια από ειδικούς συμβούλους είναι αναγκαία.
Η κατάθλιψη
Η κατάθλιψη μπορεί να συνυπάρχει ή να είναι και συνέπεια του στρες. Υπάρχουν βέβαια διάφορες αιτίες και μορφές κατάθλιψης. Σε όλες όμως, η οργάνωση και η αποτελεσματικότητα της μνήμης παρουσιάζουν προβλήματα.
Η έγκαιρη αντιμετώπιση της κατάθλιψης διορθώνει τα προβλήματα της μνήμης που προκλήθηκαν από αυτήν. Για αυτό τα άτομα που αισθάνονται λύπη συνεχώς, χάνουν το ενδιαφέρον τους για πράγματα τα οποία συνήθως αγαπούσαν, δεν βλέπουν ελπίδα για το αύριο ή που όλα τους φαίνονται χωρίς νόημα, είναι καλύτερα να ζητούν βοήθεια από γιατρό τους για να φανεί εάν έχουν πρόβλημα κατάθλιψης ή όχι.
Η παρατεταμένη κατάθλιψη χωρίς θεραπεία βλάπτει τη μνήμη. Η θεραπεία της κατάθλιψης την αποκαθιστά.
Η βιταμίνη Β12
Η βιταμίνη Β12 έχει σημαντικό ρόλο στο νευρικό σύστημα. Η σχέση της με τη λειτουργία της μνήμης παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Τα εγκεφαλικά κύτταρα χρειάζονται βιταμίνη Β12 για την κανονική τους λειτουργία.
Τα άτομα με έλλειψη βιταμίνης Β12 έχουν μεταξύ άλλων και προβλήματα μνήμης. Η χορήγηση βιταμίνης Β12 στα άτομα αυτά αποκαθιστά τη μνήμη. Όσο περισσότερο αφήνεται να εξελίσσεται μια έλλειψη της βιταμίνης Β12 τόσο πιο δύσκολο είναι να αποκατασταθεί πλήρως η μνήμη του ασθενούς.
Οι καπνιστές και οι αλκοολικοί κινδυνεύουν περισσότερο από έλλειψη βιταμίνης Β12. Το ίδιο ισχύει και για τους ηλικιωμένους.
Η απορρόφηση της βιταμίνης Β12 από το έντερο μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας και αυτό καθιστά τους ηλικιωμένους πιο επιρρεπείς στην έλλειψη της βιταμίνης αυτής. Τα άτομα με αντικειμενικό πρόβλημα μνήμης πρέπει να ελέγχουν με το γιατρό την κατάσταση τους σχετικά με τη βιταμίνη Β12.
Ο αλκοολισμός
Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ έχει αρνητικές συνέπειες στην εγκεφαλική λειτουργία. Η κατάχρηση αλκοόλ προκαλεί αρχικά απώλεια της βραχυπρόθεσμης μνήμης, στη συνέχεια οδηγεί σε αμνησία και πιθανόν σε μια μορφή άνοιας.
Οι άνθρωποι που ανέχονται την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή που είναι αλκοολικοί θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις απώλειες των εγκεφαλικών τους δυνατοτήτων και ιδιαίτερα της μνήμης τους.
Τα φάρμακα
Υπάρχουν διάφορες φαρμακευτικές ουσίες που επηρεάζουν τη μνήμη. Επίσης δεν πρέπει να ξεχνούμε και τις επιδράσεις που δυνατόν να έχουν συνδυασμοί φαρμάκων.
Μπορεί κάποια φάρμακα να μην επηρεάζουν τη μνήμη όταν χορηγούνται από μόνα τους. Όταν όμως χορηγούνται μαζί, η συνδυασμένη δράση τους δυνατόν να μειώνει τη μνήμη.
Υπάρχουν κατηγορίες φαρμακευτικών ουσιών που είναι γνωστό ότι επιδρούν αρνητικά στη μνήμη. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα αντικαταθλιπτικά, τα αναλγητικά, τα αντιαλλεργικά, τα υπνωτικά και τα αγχολυτικά.
Να θυμάστε ότι οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι στις παρενέργειες των φαρμάκων διότι ο μεταβολισμός τους είναι πιο αργός. Αυτό σημαίνει ότι οι φαρμακευτικές ουσίες τους επηρεάζουν για περισσότερο.
Η αναγνώριση προβλημάτων της μνήμης που προκαλούνται εξαιτίας φαρμάκων είναι πολύ σημαντική. Η διακοπή της λήψης των εν λόγω φαρμάκων αποκαθιστά τη μνήμη.
Ασθένειες του μεταβολισμού
Οι ασθένειες του μεταβολισμού προκαλούν ανεπάρκεια της μνήμης. Σε αυτές, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται οι διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα, όπως ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός, ο διαβήτης, η ηπατική, η νεφρική και η πνευμονική ανεπάρκεια. Οι παθήσεις αυτές συνοδεύονται από προβλήματα μνήμης.
Εκτιμάται ότι 10% των ηλικιωμένων παρουσιάζουν προβλήματα με τη λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα και αυτό έχει άμεσες συνέπειες για τη μνήμη. Η θεραπεία για τις ασθένειες του μεταβολισμοί βελτιώνει ή αποκαθιστά τις διαταραχές της μνήμης.
Οι μολύνσεις
Η μνήμη μπορεί να επηρεαστεί σοβαρά είτε άμεσα είτε μακροπρόθεσμα από μολύνσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος όπως η εγκεφαλίτιδα ή η μηνιγγίτιδα. Οι βλάβες στη μνήμη δυνατόν να υποχωρήσουν μετά την οξεία φάση μιας τέτοιας μόλυνσης. Ωστόσο σε ποσοστό ασθενών παραμένουν προβλήματα και μετά.
Το ίδιο ισχύει και για άλλες διάφορες μολύνσεις που προσβάλλουν το ουροποιητικό σύστημα, τους πνεύμονες ή άλλα όργανα. Οι ηλικιωμένοι είναι περισσότερο ευάλωτοι. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία τέτοιων μολύνσεων αποτρέπει τα προβλήματα της μνήμης.