Η μακροζωία με υγεία και ευτυχία ήταν και είναι ένα θέμα πάντα επίκαιρο. Οι άνθρωποι πάντα, από την αρχαιότητα, αναζητούσαν και αναζητούν τρόπους καταπολέμησης της γήρανσης και παράτασης της ζωής. Είναι γνωστές οι προσπάθειες δια μέσου των αιώνων για να βρεθούν ελιξίρια, βότανα, ειδικές τροφές ή φάρμακα, που να σταματούν τη γήρανση και να προσφέρουν μακροβιότητα με καλή ποιότητα ζωής.
Η μακροζωία εξαρτάται από ένα συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Υπάρχουν αυτά που μπορούμε να κάνουμε για να πετύχουμε ευτυχισμένη μακροζωία και αυτά που ακόμη δεν μπορούμε, αλλά ερευνώνται με επίτευξη ταχείας προόδου, με τις εξελίξεις να υπόσχονται πολλά.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι πολλά από τα μυστικά της μακροζωίας ήταν και είναι απλά και προσιτά σε όλους. Ο κάθε άνθρωπος, εάν δίνει λίγη σημασία σε παράγοντες και καταστάσεις που επηρεάζουν τη σωματική και την ψυχική του υγεία, μπορεί να κερδίζει πολλά χρόνια καλής ζωής με υγεία.
*Συγγραφέας άρθρου: Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου
Σεμινάριο/Συζήτηση με θέμα «Μυστικά μακροζωίας: Πώς θα έχετε καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής;», Τετάρτη 13 Ιουλίου 2022, Cine Studio, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, ώρα 18:30.
Μπορείτε να παρακολουθήσετε σε όλο το σεμινάριο με τη συζήτηση που ακολούθησε στο βίντεο που κάναμε για σας και ανεβάσαμε στο You Tube στο Medlook Academic στη διεύθυνση url, https://youtu.be/VvxrXExl7iY
Εισαγωγή στο σεμινάριο από την κ. Έλενα Ελιώτη, Πρόεδρο, Συνδέσμου Υποτρόφων Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη Κύπρου
Σας καλωσορίζουμε στο τρίτο πρωτοποριακό και ιδιαίτερα ενδιαφέρον σεμινάριο / συζήτηση που διοργανώνουμε στα πλαίσια του προγράμματος για την ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού, των ασθενών και των επαγγελματιών της υγείας.
Οι άνθρωποι από την αρχαιότητα έψαχναν το ελιξίριο της μακροζωίας. Στην εποχή μας, στρατιές επιστημόνων κάθε ειδικότητας εργάζονται με εντατικούς ρυθμούς να βρουν θεραπεία, που να γιατρεύει τη γήρανση.
Το καίριο ερώτημα είναι κατά πόσο μπορούμε σήμερα, να αυξήσουμε τη διάρκεια και ποιότητα της ζωής μας, με τα μέσα και τις γνώσεις που διαθέτουμε.
Η απάντηση είναι ένα μεγάλο ναι! Αναμένοντας την πρόοδο των ερευνών για μεθόδους, που θα σταματούν τη γήρανση ή ίσως ακόμη να επιτρέπουν την επιστροφή σε βιολογικά νεότερη ηλικία, σήμερα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν πολλά, που μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε μια ευτυχισμένη μακροζωία.
Ποια είναι αυτά, τα απλά και προσιτά σε όλους πράγματα, τα οποία επηρεάζουν σώμα και ψυχή, που εάν τα κάνουμε, θα κερδίζουμε πολλά χρόνια καλής ζωής με υγεία;
Για να μάθουμε περισσότερα, να εκπαιδευτούμε και για να τα εφαρμόζουμε, προσκαλέσαμε σήμερα μια εκλεκτή Ομάδα έμπειρων ιατρών και ερευνητών. Συγκεντρώνουν δεκαετίες κλινικής άσκησης και γνωρίζουν πολύ καλά τη σημασία της ευτυχισμένης μακροζωίας και το πώς μπορούμε να την πετύχουμε.
Τους ζητήσαμε να μας βοηθήσουν να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας στον τομέα της μακροζωίας. Από εμάς λοιπόν εξαρτάται να δώσουμε την προσοχή που χρειάζεται, έτσι ώστε ο χρόνος που θα δώσουμε σήμερα για το σεμινάριο, να είναι μια πολύτιμη επένδυση που κάνουμε για το μέλλον, το δικό μας, αλλά και των παιδιών μας.
Οι παρουσιάσεις θα είναι σύντομες αλλά περιεκτικές και πλούσιες σε πρακτικές συμβουλές. Ο στόχος μας είναι εσείς να λάβετε μέρος με τις ερωτήσεις σας. Θέλουμε να έχουμε πολύ χρόνο για ερωτήσεις και συζήτηση.
Το σεμινάριο μας πρέπει να είναι διαδραστικό με ερωτήσεις, απαντήσεις και συζήτηση. Η ευχή μας είναι, όταν φύγετε απόψε από εδώ, να νιώθετε πιο πλούσιοι σε γνώσεις παρά ότι ήσασταν όταν ήρθατε.
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε τους ιατρικούς, πανεπιστημιακούς και φιλανθρωπικούς Οργανισμούς που έθεσαν υπό την αιγίδα τους τις εκδηλώσεις μας:
- τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο,
- την Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου,
- την Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Λευκωσίας,
- τη Σχολή Διοίκησης Πανεπιστήμιου Λευκωσίας και
- τον Εθελοντικό – Φιλανθρωπικό Οργανισμό των Ποδοσφαιριστών «Γκολ στη Ζωή».
- την AHEPA, δηλαδή την American Hellenic Educational Progressive Association, που φέτος γιορτάζει 100 χρόνια από την ίδρυσή της το 1922, και έχει τόσα πολλά προσφέρει για τον Ελληνισμό παγκοσμίως, για την εκπαίδευση και την πρόοδο, με βάση τα Χριστιανικά ιδεώδη και τις αξίες του αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού.
Ο ρόλος του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου στην ορθή, επιστημονικά τεκμηριωμένη και διαρκή εκπαίδευση όλης της κοινωνίας είναι καθοριστικός και απαραίτητος.
Το πρόγραμμα για την ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού, των ασθενών και των επαγγελματιών της υγείας, που ανακοινώσαμε τον Απρίλιο συνεχίζεται με επιτυχία, με το τρίτο μας σεμινάριο σήμερα, με τη δημιουργία εκπαιδευτικών βίντεο, δημοσιεύσεις άρθρων και τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Θα ακολουθήσουν και άλλα παρόμοια σεμινάρια και δράσεις για τα οποία θα σας ενημερώνουμε έγκαιρα.
Είναι με μεγάλη ευγνωμοσύνη, που ευχαριστούμε τους χορηγούς του σεμιναρίου μας σήμερα, οι οποίοι είναι:
- Η Ελληνική Τράπεζα.
- Η Εταιρεία Dickran Ouzounian με τα αυτοκίνητα TOYOTA.
- O Σύνδεσμος Υποτρόφων Ιδρύματος Α. Γ. Λεβέντη Κύπρου.
- Οι υπεραγορές AΛΦΑΜΕΓΑ.
- Τα Tender Easywear μέλος του Ομίλου Χ.Α Παπαέλληνας.
- Η εταιρεία πετρελαιοειδών ΕΚΟ.
- Η εταιρεία Infocredit.
- Η εταιρεία επίπλων Ξιναρής.
Καλώ τώρα στο πάνελ τους εκλεκτούς μας γιατρούς και εμπειρογνώμονες να προσέλθουν,
τον Δρ Λοΐζο Λοΐζου, Καθηγητή Παιδιατρικής, Παιδογκολογίας και Παιδοαιματολογίας, στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, για να μας παρουσιάσει μια συνοπτική εισαγωγή για το ελιξίριο της μακροζωίας, τι είναι, ποια τα μυστικά του, πού βρίσκεται και πώς μπορούμε να το χρησιμοποιούμε,
τον Δρ Πέτρο Αγαθαγγέλου, Καρδιολόγο και Προέδρο του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου για να μας μιλήσει για το πώς θα προστατεύουμε την υγεία της καρδίας, του εγκεφάλου και των αγγείων μας, για να ζήσουμε πολλά και καλά χρόνια,
την Κλινικό Ψυχολόγο, Μικαέλλα Κόκκινου, που ερευνά τώρα στο διδακτορικό της, τη νευροψυχολογία μετά από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και εργάζεται στο Κέντρο Εξειδικευμένων Αξιολογήσεων Ψυχικής Υγείας, του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, για να μας ενημερώσει για το πώς η ψυχολογία μπορεί να μάς βοηθά, για να έχουμε καλύτερη υγεία και ευτυχισμένη μακροζωία,
τον Δρ Μιχάλη Αναστασιάδη, Παιδίατρο και Πρόεδρο της Παιδιατρικής Εταιρίας Κύπρου που θα μας μιλήσει για το ποια είναι η ανατροφή, που πρέπει να δίνουμε στα παιδιά μας, έτσι ώστε όταν θα είναι ενήλικες να είναι όσο το δυνατό πιο υγιείς και να έχουν άριστη μακροζωία,
και τον Δρ Πολύκαρπο Ευριπίδου, Παθολόγο-Διαβητολόγο, Επίκουρο Καθηγητή Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Αντιπρόεδρο της Εταιρείας Διαβητολογίας Κύπρου, που θα μας ενημερώσει για την αντιμετώπιση του διαβήτη, της παχυσαρκίας, της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων για πρόληψη θανάτων και αναπηριών με στόχο να έχουμε μακρύτερη και καλύτερη ζωή.
Παρακαλώ σημειώστε ότι μετά το τέλος του σεμιναρίου θα προσφερθούν καφές, γλυκά και αλμυρά προσφορά του Συνδέσμου Υποτρόφων Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη – Κύπρου τους οποίους ευχαριστούμε πάρα πολύ.
Μυστικά μακροζωίας
Οι άνθρωποι από την αρχαιότητα έψαχναν να βρουν τρόπους να παρατείνουν τη ζωή τους. Για αιώνες αναζητούσαν το ελιξίριο της ζωής, τα μυστικά της νεότητας και τα αντίδοτα της γήρανσης.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι πολλά από τα μυστικά της μακροζωίας ήταν και είναι απλά και προσιτά σε όλους. Ο κάθε άνθρωπος, εάν δίνει λίγη σημασία σε παράγοντες και καταστάσεις που επηρεάζουν τη σωματική και την ψυχική του υγεία, μπορεί να κερδίζει πολλά χρόνια καλής ζωής με υγεία.
Οι έρευνες των ανθρώπων για την ανεύρεση τρόπων παράτασης της ζωής και διατήρησης της νεότητάς τους συνεχίζονται αδιάκοπα. Οι προσπάθειες αυτές δεν πρόκειται να σταματήσουν. Όμως έχουμε ήδη στη διάθεσή μας πληθώρα αποδείξεων, για το τι χρειάζεται να κάνουμε, για να κερδίζουμε στον αγώνα μας εναντίον του χρόνου.
Τι γνωρίζουν και συστήνουν οι γιατροί και οι επιστήμονες για απλούς τρόπους που προσφέρουν μακροζωία; Η διάρκεια της ζωής μας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως κληρονομικότητα, γονίδια, ανατροφή, επιδράσεις περιβάλλοντος, διατροφή, χαρακτήρας, προσωπικότητα και ψυχολογική κατάσταση.
Η μακροζωία μπορεί να επιτευχθεί επηρεάζοντας μερικούς από αυτούς τους παράγοντες, ενώ σε άλλους καθοριστικούς παράγοντες, όπως η κληρονομικότητα και τα γονίδια δεν μπορούμε να επέμβουμε. Βέβαια, οι έρευνες για τη θεραπεία της γήρανσης διαμέσου γενετικών τροποποιήσεων στο DNA, ιδιαίτερα στο τομέα των τελομερών, προχωρούν γρήγορα, βρίσκονται σε καλό δρόμο και υπόσχονται πολλά
Τι μπορούμε να κάνουμε για να επιβραδύνουμε ή να θεραπεύουμε τη γήρανση κερδίζοντας μακροζωία; Ο κάθε άνθρωπος, που θέλει να ζήσει χρόνια πολλά με υγεία και ευτυχία, μπορεί να κάνει πολλά στους σωματικούς και στον ψυχοκοινωνικούς τομείς, για να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητές του να το επιτύχει.
Στον σωματικό τομέα, μπορούμε να δρούμε αποτελεσματικά για την καταπολέμηση της γήρανσης. Στα όπλα που διαθέτουμε περιλαμβάνονται η υγιεινή μεσογειακή διατροφή (φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, φασόλια, ξηροί καρποί, υγιεινά φυτικά ακόρεστα λιπαρά, ψάρια και θαλασσινά, ελαχιστοποίηση κατανάλωσης κρέατος), η αποφυγή υπερθερμιδικής διατροφής για καταπολέμηση παχυσαρκίας, ο έλεγχος περιμέτρου κοιλιάς, η μηδενική ή ελάχιστη (1-2 ποτήρια ημερησίως) κατανάλωση αλκοόλ, η πλήρης αποφυγή κάθε μορφής καπνίσματος, η τακτική ήπια σωματική άσκηση, η αποφυγή καθιστικής ζωής, η ρύθμιση χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων αίματος, ο έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, ο περιορισμός αλατιού διατροφής, ο καλός ύπνος και η φροντίδα του στόματος για πρόληψη ουλίτιδας προς αποφυγή λοιμώξεων στοματικών και αίματος, από μικρόβια που μπορούν να προκαλούν ενδοκαρδίτιδα ή σηψαιμία.
Οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες έχουν καθοριστικό ρόλο στην μακροζωία και ποιότητα της ζωής μας. Πρώτα είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας που παίζουν σημαντικό ρόλο. Οι αισιόδοξοι, ευτυχισμένοι, ευσυνείδητοι, εργατικοί, οι θετικοί με αυτοέλεγχο, όπως και οι θρησκευόμενοι άνθρωποι, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, απ’ ό,τι οι απαισιόδοξοι, μελαγχολικοί, αγχώδεις και συνεχώς στρεσαρισμένοι άνθρωποι. Επιπλέον συμβάλλουν καθοριστικά στην ευτυχισμένη μακροζωία η δια βίου μάθηση, οι καλές κοινωνικές σχέσεις και φιλίες, η ευτυχισμένη οικογένεια, η ορθή διαχείριση του στρες, η ψυχαγωγία με τη διασκέδαση και το βίωμα καλών εμπειριών, πιο πολύ παρά τα υλικά αγαθά
Πώς θα κερδίζουμε στη μακροζωία επηρεάζοντας την προσωπικότητά μας; Μπορούμε να επεμβαίνουμε με α) δικές μας προσαρμογές (αυτογνωσία, συμπεριφορική προσέγγιση) ή/και β) βοήθεια ειδικών για να βελτιώνουμε τα δικά μας χαρακτηριστικά προσωπικότητας και ψυχολογικής αντίδρασης για να κερδίζουμε καλά χρόνια ζωής. Από τον τρόπο ζωής έως την υγιεινή διατροφή, από τον καλό ύπνο έως την ορθή διαχείριση του στρες, από τη διασκέδαση έως τον αθλητισμό, προσφέρεται στον καθένα μας ένα πεδίο δράσης εξαιρετικό.
Οι προσπάθειες για μακροζωία με ευεξία πρέπει να είναι συνεχείς. Η διαφώτιση και η διαπαιδαγώγηση στον ζωτικό αυτό τομέα επιβάλλεται να αρχίζουν από νωρίς στη ζωή και να εντατικοποιούνται στο σχολείο. Οι καρποί μιας τέτοιας προσπάθειας είναι ανεκτίμητοι τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Τα μυστικά της μακροζωίας πρέπει να γίνουν κτήμα όλων. Είναι πολλά και βρίσκονται στη διάθεση του καθενός, για να έχει μια καλύτερη και ευτυχέστερη ζωή. Η δια βίου μάθηση συμπληρώνει τις προσπάθειες στον τομέα αυτό και μας επιτρέπει να επωφελούμαστε από τις νέες κατακτήσεις της επιστήμης και της ιατρικής.
Πώς η ψυχολογία μάς βοηθά,
για να έχουμε καλύτερη υγεία και ευτυχισμένη μακροζωία;
Η διάρκεια της ζωής μας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως κληρονομικότητα, γονίδια, ανατροφή, επιδράσεις περιβάλλοντος, διατροφή, χαρακτήρας, προσωπικότητα και ψυχολογική κατάσταση.
Η μακροζωία μπορεί να επιτευχθεί επηρεάζοντας μερικούς από αυτούς τους παράγοντες, ενώ σε άλλους καθοριστικούς παράγοντες όπως η κληρονομικότητα δεν μπορούμε να επέμβουμε.
Η σχέση μακροζωίας και χαρακτήρα, τεκμηριώνεται από έρευνες στην βιβλιογραφία. Μερικά συμπεράσματα είναι α) οι θετικές προσεγγίσεις μπορεί να προσθέτουν έως και 7,5 χρόνια στη ζωή μας και β) σε ηλικιωμένους βρέθηκε, ότι η θετική προσέγγιση για τα γηρατειά τους κάνει πιο ανθεκτικούς στις παθήσεις, να ενδιαφέρονται πιο πολύ για την υγεία τους και να αποκτούν συνήθειες που προσθέτουν χρόνια στη ζωή τους.
Ο χαρακτήρας μας επηρεάζει τα χρόνια που θα ζήσουμε. Οι αισιόδοξοι, ευτυχισμένοι, ευσυνείδητοι, εργατικοί και οι θετικοί με αυτοέλεγχο άνθρωποι, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, απ’ ό,τι οι απαισιόδοξοι, μελαγχολικοί, αγχώδεις και συνεχώς στρεσαρισμένοι άνθρωποι.
Ας δούμε μερικά από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που σχετίζονται με τη διάρκεια της ζωής:
- Η ευσυνειδησία: Έρευνες έδειξαν ότι άνθρωποι με χαρακτηριστικά ευσυνειδησίας, όπως η εργατικότητα, ο αυτοέλεγχος και οι ικανότητες οργάνωσης ζουν από 2 έως 4 χρόνια περισσότερο από ανθρώπους χωρίς τα χαρίσματα αυτά. Η ευσυνειδησία είναι χαρακτηριστικό της προσωπικότητας, που μπορεί να αποκτηθεί, αρκεί να υπάρχει η θέληση.
- Η θετικότητα και η αρνητικότητα: Οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν με απαισιοδοξία και αρνητικότητα τα καθημερινά προβλήματα φθείρουν τον οργανισμό τους. Αντίθετα εκείνοι που σε κάθε κατάσταση προσπαθούν να βρίσκουν τα θετικά και να τη βελτιώνουν κερδίζουν χρόνια ζωής.
- Τα νευρωτικά χαρακτηριστικά:
Οι άνθρωποι με μεγαλύτερη συναισθηματική αστάθεια, μελαγχολία, κακοκεφιά, ερεθιστικότητα και αγχώδη συμπεριφορά κινδυνεύουν πιο πολύ από μειωμένη διάρκεια ζωής.
- Το θρησκευτικό αίσθημα:
Για πολλούς ανθρώπους η πίστη στο Θεό προσφέρει γαλήνη, ηρεμία, ασφάλεια και ανακούφιση. Η προσευχή και η πίστη στον Θεό, λόγω των ωφελημάτων που προσφέρουν στην υγεία, βρέθηκε ότι προσθέτουν χρόνια στη ζωή.
Ποιοι άλλοι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες έχουν καθοριστικό ρόλο στην μακροζωία και ποιότητα της ζωής μας;
- Δια βίου μάθηση.
- Καλές κοινωνικές σχέσεις και φιλίες.
- Ευτυχισμένη οικογένεια.
- Ορθή διαχείριση του στρες.
- Η ψυχαγωγία
- Οι καλές εμπειρίες.
Πώς θα κερδίζουμε στη μακροζωία επηρεάζοντας την προσωπικότητά μας; Μπορούμε να επεμβαίνουμε με α) δικές μας προσαρμογές (αυτογνωσία, συμπεριφορική προσέγγιση) ή/και β) βοήθεια ειδικών για να βελτιώνουμε τα δικά μας χαρακτηριστικά προσωπικότητας και ψυχολογικής αντίδρασης για να κερδίζουμε καλά χρόνια ζωής.
Πώς θα προστατεύετε την υγεία της καρδίας, του εγκεφάλου και των αγγείων σας,
για να ζήσετε πολλά και καλά χρόνια;
Η προστασία της καρδίας, του εγκεφάλου και του αγγειακού μας συστήματος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να έχουμε υγεία και μακροζωία. Ο καθένας μας πρέπει να κάνει όσα απαιτούνται για τον σκοπό αυτό! Μόνο έτσι θα ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο προσβολής από καρδιοπάθειες (έμφραγμα, καρδιακή ανεπάρκεια), εγκεφαλικά επεισόδια και αγγειοπάθειες. Έτσι θα αυξάνει τις πιθανότητές του για να έχει ευχάριστη μακροζωία, χωρίς αναπηρίες και με καλή ποιότητα ζωής.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μας πληροφορεί, ότι δυστυχώς παγκοσμίως πέραν των 18 εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως πεθαίνουν από καρδιαγγειακές παθήσεις (καρδιακή προσβολή ή έμφραγμα μυοκαρδίου, στεφανιαία νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο ή αποπληξία και αθηρωμάτωση αρτηριών).
Το 85% των θανάτων αυτών προκαλούνται από έμφραγμα και εγκεφαλικό. Η πρόληψη, που είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική, μπορεί να μειώνει δραστικά τους θανάτους και τις αναπηρίες εξαιτίας τους!
Ποιες είναι οι αιτίες καρδιακής προσβολής που μπορείτε να καταπολεμήσετε: Οι δύο κυριότεροι παράγοντες πρόκλησης καρδιακής προσβολής είναι το κάπνισμα και η ψηλή χοληστερόλη αίματος. Ευθύνονται για την πρόκληση του 66% των εμφραγμάτων παγκοσμίως.
Συνολικά οι εχθροί του καρδιαγγειακού μας είναι:
- Κάπνισμα.
- Ψηλή κακή χοληστερόλη LDL στο αίμα.
- Ψηλή πίεση, δηλαδή υπέρταση.
- Διαβήτης.
- Παχυσαρκία με αυξημένο λίπος, εντοπισμένο γύρω από την κοιλιά.
- Απουσία καθημερινής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
- Απουσία καθημερινής σωματικής άσκησης.
- Καθιστική ζωή.
- Στρες.
- Κατανάλωση αλκοόλ χωρίς μέτρο.
- Η μη υγιεινή ή κακή διατροφή.
Οι πλείστες περιπτώσεις καρδιακής προσβολής, πέραν του 90%, όπως και των άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων, εγκεφαλικά και αρτηριοσκλήρυνση, μπορούν να προβλεφθούν και να προληφθούν.
Η πρόληψη μπορεί να σώζει κάθε χρόνο εκατομμύρια ζωές:
- Κάπνισμα: Αποφεύγετε κάθε μορφή καπνίσματος (τσιγάρο, πίπα, ναργιλές, ηλεκτρονικό τσιγάρο)
- Διατροφή: Μην αμελείτε την ισοζυγισμένη και υγιεινή σας διατροφή, με καθημερινή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, δημητριακών ολικής αλέσεως και άφθονων φυτικών ινών.
- Λίπη ζωικά και φυτικά: Περιορίζετε τα ζωικά λίπη και τη χοληστερόλη διατροφής. Προτιμάτε τα φυτικά ή πολυακόρεστα.
- Άσκηση: Φροντίζετε να κάνετε τακτική σωματική άσκηση. Η καθημερινή σωματική άσκηση μειώνει κατά 50% τον κίνδυνο θανάτου από στεφανιαία νόσο καρδίας, έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιακή προσβολή και καρδιακή ανεπάρκεια.
- Παχυσαρκία, υπερβαρία: Διατηρείτε κανονικό βάρος σώματος. Μην παίρνετε υπερβολικές θερμίδες. Παχυσαρκία και υπερβαρία είναι αιτίες πολλών σοβαρών νόσων. Προσοχή στην περίμετρο κοιλιάς (Άνδρες < 102 εκ., Γυναίκες < 89 εκ.): Εξίσου σημαντικός παράγοντας όπως η αρτηριακή πίεση και η χοληστερόλη αίματος!
- Στρες: Μάθετε να διαχειρίζεστε σωστά τις καταστάσεις που προκαλούν στρες.
- Αλκοόλ: Ήπια ή καθόλου κατανάλωση αλκοόλ.
- Περιορίστε το αλάτι της διατροφής σας.
- Ελέγχετε την πίεσή σας. Φροντίζετε να τη διατηρείτε σε κανονικά επίπεδα με τακτική σωματική άσκηση, υγιεινή διατροφή, μείωση του στρες και με φάρμακα, εάν κρίνει ο γιατρός ότι χρειάζεστε.
- Φροντίζετε να διατηρείτε κανονικά επίπεδα λιπιδίων (τριγλυκερίδια, χοληστερόλη) στο αίμα σας, με υγιεινή διατροφή και άσκηση. Εάν χρειάζεται, ο γιατρός θα σας συστήσει να παίρνετε φάρμακα για μείωση της χοληστερόλης ή των τριγλυκεριδίων.
- Ασπιρίνη: Η λήψη ασπιρίνης, σε προληπτική δόση, μπορεί να συστηθεί από το γιατρό σε άτομα, που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο προσβολής από στεφανιαία νόσο της καρδίας (στηθάγχη, έμφραγμα μυοκαρδίου και καρδιακή ανεπάρκεια).
- Προσοχή στις λοιμώξεις και τη στοματική υγιεινή: Η βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα είναι μόλυνση της καρδίας και των βαλβίδων της. Συχνά τα επικίνδυνα μικρόβια μπορεί να προέρχονται από το στόμα, από ουλίτιδα. Πρόληψη: Καλή φροντίδα στόματος, δοντιών, ούλων και επίσκεψη στον οδοντίατρο
Ποια είναι η ανατροφή, που πρέπει να δίνουμε στα παιδιά μας, έτσι ώστε
όταν θα είναι ενήλικες να είναι όσο το δυνατό πιο υγιείς και να έχουν άριστη μακροζωία;
Η ανατροφή που δίνουμε στα παιδιά μας έχει ως στόχο την πλήρη σωματική και πνευματική τους ανάπτυξη με υγεία. Χρειάζεται όμως επιπρόσθετα να μεριμνούμε και για την υγεία των παιδιών μας, όταν θα είναι πλέον ενήλικες.
Οι βάσεις της υγείας και της ευτυχισμένης μακροζωίας με καλή ποιότητα ζωής των ενηλίκων πρέπει να τίθενται όσο πιο νωρίς γίνεται, ήδη από την βρεφική ηλικία.
Η προστασία της ανάπτυξης και υγείας των παιδιών και εφήβων:
- Τα τεστ στη νεογνική και βρεφική περίοδο: Υποθυρεοειδισμός, φαινυλκετονουρία, ανίχνευση απώλειας ακοής και άλλα.
- Οι εμβολιασμοί.
- Οι τακτικές εξετάσεις από τον παιδίατρο, η ορθή διατροφή για κάθε ηλικία, η παρακολούθηση της σωματικής ανάπτυξης, η έγκαιρη ανίχνευση σωματικών και πνευματικών διαταραχών.
- Η παρακολούθηση των αναπτυξιακών σταδίων.
Οι βάσεις για καλύτερη υγεία με μακροζωία και ευεξία των παιδιών μας, όταν θα γίνουν πλέον ενήλικες τίθενται στη βρεφική και παιδική ηλικία, από τη διαπαιδαγώγηση για ελαχιστοποίηση κινδύνου για ασθένειες ή ατυχήματα:
- Υγιεινή διατροφή: Διαπαιδαγώγηση όσο το δυνατό πιο γρήγορα στη ζωή τους για την υγιεινή διατροφή.
- Έγκαιρη έναρξη: Διαμόρφωση του χαρακτήρα και των συνηθειών υγειούς τρόπου ζωής να αρχίζει από τη βρεφική ηλικία και να συνεχίζεται διαχρονικά και σταθερά καθόλη την παιδική ηλικία. Είναι σε αυτό το ηλικιακό στάδιο στο οποίο αποδέχονται αποτελεσματικότερα και ευκολότερα τις συμβουλές και αρχές που τους δίνουν οι γονείς τους.
- Οι γονείς είναι το παράδειγμα: Οι γονείς είναι δια του παραδείγματός τους, με τις πράξεις και τη συμπεριφορά τους θα έχουν καλύτερα αποτελέσματα για να διαπαιδαγωγήσουν τα παιδιά τους για τον ορθό και υγιεινό τρόπο ζωής. Εάν αρκούνται μόνο στο να συμβουλεύουν πράγματα τα οποία οι ίδιοι δεν τηρούν, τα αποτελέσματα δεν θα είναι καλά.
- Η σημασία της άσκησης: Ενθάρρυνση για τον αθλητισμό, τα σπορ, να παίζουμε μαζί με τα παιδιά μας έξω σε ανοιχτούς χώρους.
- Πρόληψη υπερβαρίας, παχυσαρκίας, λιπώδους ήπατος, διαβήτη, αθηρωμάτωσης, καρδιαγγειακών παθήσεων, μεταβολικού συνδρόμου, άσθματος και καρκίνου: Συνδυασμός δράσεων σε διάφορους τομείς, αλληλένδετες επιδράσεις και συνεργίες των πράξεων μας ως γονείς.
- Κάπνισμα: Δια συμβουλών και παραδείγματος, αντικαπνιστική διαπαιδαγώγηση.
- Ναρκωτικά: Ανατροφή και εκπαίδευση για προστασία τους από την απειλή των ναρκωτικών.
- Αλκοόλ: Διαφώτιση νωρίς στη ζωή τους, για τους κίνδυνους του αλκοόλ.
- Ύπνος: Εκπαίδευση των παιδιών για τις αρχές και συνήθειες για καλό και αρκετό ύπνο.
- Οδική συμπεριφορά ως πεζοί και ως οδηγοί, οι κίνδυνοι του αυτοκίνητου, των δίκυκλων, κλπ.
- Η προστασία από τον ήλιο.
- Προστασία από παραπλανητικές διαφημίσεις (συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες, κλπ.).
- Διαχείριση των οικονομικών τους: Σημαντικότατη πτυχή για την ψυχική και σωματική τους υγεία.
- Διαχείριση του στρες, καθορισμός προτεραιοτήτων: Μια απαραίτητη δεξιότητα που θα τα προστατεύει καθοριστικά στην επαγγελματική και οικογενειακή τους ζωή.
Η αντιμετώπιση του διαβήτη, της παχυσαρκίας, της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων
για πρόληψη θανάτων και αναπηριών με στόχο να έχετε μακρύτερη και καλύτερη ζωή
Ποιες είναι από τις σημαντικότερες μεταβολικές αιτίες μείωσης της διάρκειας ζωής, πρόωρων θανάτων και αναπηριών που βλάπτουν ανεπανόρθωτα την ποιότητα της ζωής μας;
Ο ζαχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο, τα αυξημένα λιπίδια στο αίμα, δηλαδή ψηλή κακή χοληστερόλη και τριγλυκερίδια αίματος είναι από τις κυριότερες αιτίες πρόωρων θανάτων και σοβαρών αναπηριών, που Δυστυχώς ο ΠΟΥ κρούει των κώδωνα κινδύνου διότι παγκοσμίως αυξάνονται συνεχώς και ανησυχητικά!
Για να πετύχουμε μακροζωία με καλή ποιότητα ζωής χρειάζεται να αντιμετωπίζουμε τους σοβαρούς αυτούς κινδύνους με την πρόληψη. Επιπλέον, για όσους ήδη προσβλήθηκαν από τις παθήσεις αυτές χρειάζεται κατάλληλη διαχρονική αντιμετώπιση.
Ο ζαχαρώδης διαβήτης, απειλεί όλο και περισσότερο την υγεία των ανθρώπων παγκοσμίως. Ο αριθμός των ατόμων που προσβάλλονται από διαβήτη αυξάνεται δραματικά.
Διαβήτης σε παιδιά: Γονείς προσέξτε, υπάρχει δραματική αύξηση του διαβήτη τύπου 2 σε παιδιά και έφηβους, λόγω παχυσαρκίας και έλλειψης άσκησης. Λάβετε μέτρα πρόληψης και διαπαιδαγωγήστε έγκαιρα τα παιδιά σας.
Στον ζαχαρώδη διαβήτη που είναι νόσος γνωστή από την αρχαιότητα (3.500 π.Χ.), το σώμα δεν χρησιμοποιεί τη γλυκόζη σωστά, λόγω έλλειψης παραγωγής ινσουλίνης (διαβήτης τύπου 1) ή λόγω προβλήματος στη δράση της (διαβήτης τύπου 2).
Ο αριθμός των πρόωρων θανάτων λόγω διαβήτη, όπως και οι αναπηρίες ή οι επιπλοκές που προκαλεί ο διαβήτης - τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια, καρδιακή προβολή (έμφραγμα μυοκαρδίου, στεφανιαία νόσος), εγκεφαλικά επεισόδια (αποπληξία), ακρωτηριασμός κάτω άκρων - παρουσιάζουν επίσης έξαρση της αυξητικής τάσης.
Τα πρώτα συμπτώματα του διαβήτη περιλαμβάνουν πολυουρία, πολυδιψία, αδυναμία, εύκολη κόπωση, μεγάλη πείνα με απώλεια βάρους, νευρικότητα, αναγούλες και εμετούς.
Υπενθύμιση μακροζωίας: Σχεδόν το 90% των περιπτώσεων διαβήτη τύπου 2, το 80% των νόσων καρδίας (καρδιακή προσβολή, στηθάγχη) και το 50% των καρκίνων, θα μπορούσαν να προληφθούν με υγιεινή διατροφή και τακτική σωματική άσκηση.
Ποιοι κινδυνεύουν πιο πολύ να πάθουν διαβήτη; Παχύσαρκοι, υπέρβαρες έγκυες, άτομα άνω των 45 ετών ή με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη ή χωρίς τακτική σωματική άσκηση.
Οι διαβητικοί ασθενείς διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο για παθήσεις των αγγείων, της καρδίας, των νεφρών, των ματιών, των νεύρων, του εγκεφάλου και για μολύνσεις. Η ορθή, συνεχής μακροχρόνια ρύθμιση της γλυκόζης αίματος, τους προστατεύει.
Πώς προστατεύονται οι διαβητικοί από τύφλωση; Πρέπει να διατηρούν κανονική γλυκόζη αίματος, κανονική πίεση και να τους βλέπει οφθαλμίατρος 2 φορές ετησίως.
Η παχυσαρκία είναι σοβαρή χρόνια ασθένεια! Το μεταβολικό σύνδρομο (παχυσαρκία, υπέρταση, αυξημένα τριγλυκερίδια, γλυκόζη ή διαβήτης και χαμηλή καλή HDL χοληστερόλη αίματος, καρδιοπάθεια, αθηρωμάτωση, αντίσταση στην ινσουλίνη) παρουσιάζει θεαματική αύξηση. Το 25% των ενήλικων πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο! Το αυξημένο βάρος είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για το μεταβολικό σύνδρομο και τον διαβήτη τύπου 2.
Για να κερδίζετε χρόνια ζωής, μακροζωία με καλή ποιότητα, τι θα κάνετε για να προστατευτείτε από διαβήτη, παχυσαρκία, μεταβολικό σύνδρομο, ψηλή κακή χοληστερόλη και αυξημένα τριγλυκερίδια αίματος;
Με απλά ανέξοδα μέτρα μπορούμε να πετύχουμε πρόληψη.
- Διατηρείτε ένα κανονικό βάρος σώματος. Μάθετε να υπολογίζετε τον ΔΜΣ (Β/Υ2, Kg/m2) και να τον αξιολογείτε: Λιποβαρής <18.5, Κανονικός 18,5-24,9, Υπέρβαρος 25-29,9, Παχύσαρκος >29,9.
- Σωματική άσκηση: Κινηθείτε, δραστηριοποιηθείτε σωματικά, ασκηθείτε!
- Αποφυγή καθιστικής ζωής: περιορίστε το χρόνο που κάθεστε ή που βλέπετε τηλεόραση ή κάποια άλλη οθόνη.
- Να κοιμάστε αρκετά και καλά!
- Διαχειριστείτε αποτελεσματικά το στρες σας!
- Επιλέγετε τα τρόφιμα από δημητριακά ολικής αλέσεως και περιορίστε πολύ τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες (άσπρο αλεύρι, ζάχαρα, γλυκίσματα).
- Μην πίνετε ζαχαρούχα αναψυκτικά και να προτιμάτε νερό, τσάι ή καφέ.
- Διαλέγετε τα καλά μονοακόρεστα ή πολυακόρεστα λίπη (λάδια φυτικής προέλευσης, ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, λιπαρά ψάρια). Περιορίστε τα κακά κορεσμένα ζωικής προέλευσης και τα τρανς λίπη (βιομηχανικά υδρογονοποιημένα λιπαρά, που υπάρχουν σε ορισμένες μαργαρίνες και σε πολλά έτοιμα προπαρασκευασμένα φαγητά, σνακ ή γλυκά).
- Τρώτε λιγότερο κόκκινο κρέας, αποφεύγετε ή περιορίστε τα επεξεργασμένα κρέατα (αλλαντικά) και να προτιμάτε ξηρούς καρπούς, πουλερικά και ψάρια.
- Προσπαθήστε αμέσως να σταματήσετε το κάπνισμα, εάν είστε καπνιστής.
- Για άτομα που πίνουν αλκοόλ, οι μικρές ποσότητες (1 αλκοολούχο ποτό την ημέρα για τις γυναίκες και 2 για τους άνδρες) μπορεί να βοηθούν στην πρόληψη του διαβήτη. Εάν δεν πίνετε αλκοόλ, δεν χρειάζεται να αρχίσετε να το κάνετε, για σκοπούς πρόληψης.
Μη χάνετε χρόνο!
Αρχίστε αμέσως να εφαρμόζετε μέτρα πρόληψης κατά του διαβήτη, αφού πρώτα συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Η δική σας υγεία είναι όσο ποτέ άλλοτε στα δικά σας χέρια!
*Συγγραφέας άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου,, Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία,
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας,, Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος,
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής, Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία.