Η ακράτεια ούρων είναι ένα συχνό ιατρικό πρόβλημα. Υπολογίζεται ότι επηρεάζει πέραν του 5% του πληθυσμού όλων των ηλικιών.

Πρόκειται για απώλεια ελέγχου της ουροδόχου κύστης, που συνοδεύει συχνά το αδυνάτισμα των μυών του εδάφους της λεκάνης. Η δυσλειτουργία αυτή είναι συχνότερη σε ανθρώπους άνω των 65 ετών και οι γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο από τους άνδρες.

Η ακράτεια ούρων επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με επιπτώσεις στους ψυχολογικούς, κοινωνικούς και σεξουαλικούς τομείς.

Οι συχνότερες μορφές ακράτειας ούρων είναι η ακράτεια κατά την προσπάθεια που παρατηρείται όταν ο ασθενής βήχει, φταρνίζεται, γελά ή σηκώνει ένα βάρος (ακράτεια προσπάθειας) και η επιτακτικού τύπου ακράτεια.

Το πρόβλημα είναι δυνατόν να αντιμετωπισθεί με επιτυχία με προληπτικά μέτρα που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, φάρμακα και μικρές χειρουργικές επεμβάσεις.

Η μείωση ή εξάλειψη της καφεΐνης, από αυτά που πίνει ο ασθενής μειώνουν την έντονη ανάγκη για άμεση διούρηση. Η καφεΐνη μπορεί να ερεθίζει και να διεγείρει την ουροδόχο κύστη. Δημιουργεί έτσι στον ασθενή την ανάγκη επείγουσας, συχνής ούρησης ενώ ταυτόχρονα αυξάνει την παραγωγή ούρων.

Τα άτομα που θέλουν να μειώσουν τη ποσότητα καφεΐνης, που λαμβάνουν κάθε μέρα είναι αναγκαίο να το κάνουν σταδιακά. Άτομα, που λαμβάνουν έστω και δυο καφεϊνούχα ποτά την ημέρα, εάν σταματήσουν απότομα τότε υπάρχει ο κίνδυνος να έχουν συμπτώματα στέρησης, όπως πονοκέφαλους και υπνηλία.

Μερικοί άνθρωποι με ακράτεια ούρων, νομίζουν, ότι εάν μειώσουν την ποσότητα υγρών που πίνουν θα ελαττώσουν το πρόβλημα ακράτειας που παρουσιάζουν. Αυτή η αντίληψη είναι λανθασμένη, διότι η στέρηση υγρών που μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, αυξάνει τη συγκέντρωση των ούρων. Το αποτέλεσμα της αύξησης συγκέντρωσης ούρων είναι ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για επείγουσα ούρηση, άσχημη μυρωδιά των ούρων και ακόμη μόλυνση της ουροδόχου κύστης.

Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καυτερών φαγητών είναι σε θέση να επιδεινώνει την ακράτεια. Επίσης επιδεινώνουν την ακράτεια, ο χρόνιος βήχας και η χρόνια δυσκοιλιότητα, διότι αυξάνουν την πίεση που ασκείται στην ουροδόχο κύστη. 

Ορισμένες ασκήσεις για καλύτερο έλεγχο της κύστης και το προγραμματισμένο άδειασμα της, μπορούν να βελτιώνουν την κατάσταση και να μειώνουν το αίσθημα των ασθενών για επείγουσα ανάγκη ούρησης.

Το τακτικό προγραμματισμένο άδειασμα της κύστης, βοηθά στο να μπορεί να περιέχει περισσότερα ούρα και σταδιακά να αυξάνεται το μεσοδιάστημα μεταξύ των κενώσεων της. Δεν πρέπει όμως να παραμένουν τα ούρα στην κύστη για μεγάλο χρονικό διάστημα διότι έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος ουρολοίμωξης.

Οι ασκήσεις του εδάφους της λεκάνης που είναι γνωστές με την ονομασία Kegels, μπορούν να δυναμώνουν τους μυς του κάτω μέρους της λεκάνης (πυελικοί μυς) και έτσι να συγκρατούν καλύτερα προστατεύοντας από αθέλητες διαρροές ούρων. Οι ασθενείς μπορούν να μάθουν να βελτιώνουν τη δύναμη της ειδικής αυτής μυϊκής ομάδας κάνοντας τακτική άσκηση τους. Με την κατάλληλη καθοδήγηση από το γιατρό και το φυσιοθεραπευτή, είναι δυνατόν να μάθουν να ασκούν ειδικά την εν λόγω μυϊκή ομάδα.

Είναι σημαντικό οι ασθενείς που πάσχουν από ακράτεια ούρων, να γνωρίζουν ότι στις πλείστες περιπτώσεις μπορούν να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα. Δεν πρέπει να διστάζουν να ζητούν τη συμβουλή και βοήθεια του γιατρού τους.

Εάν δεν ζητούν βοήθεια και συνεχίζουν να υποφέρουν σιωπηλά, υπάρχει κίνδυνος να παρουσιάζουν ερεθισμό, μολύνσεις και έλκη του δέρματος στην ουρογεννητική περιοχή, όπως και ουρολοιμώξεις.

Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος των ψυχολογικών, κοινωνικών ή και σεξουαλικών καταπονήσεων που βιώνουν οι ασθενείς.   

Με απλά μέτρα προσαρμογής του τρόπου ζωής τους ή όταν είναι απαραίτητο με τη βοήθεια λιγότερο επεμβατικών χειρουργικών μεθόδων, θα μπορούν να ελέγχουν καλύτερα την ουροδόχο κύστη τους, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα της ζωής τους.