Η συχνότητα της κατάθλιψης στους έφηβους, παρουσιάζει μια ανησυχητική αύξηση. Πρόσφατα επιδημιολογικά στοιχεία δείχνουν ότι μέχρι 20% των εφήβων μπορεί να επηρεάζονται από κατάθλιψη.

Είναι ένα σοβαρό πρόβλημα για το οποίο οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Απαιτούνται βελτίωση και ταχύτερη ανίχνευση της πάθησης όπως επίσης και καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση.

Η εφηβεία είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος της ζωής στην οποία γίνονται σημαντικές αλλαγές. Η σωματική ανάπτυξη, οι κοινωνικές προσαρμογές, οι ψυχολογικές και συναισθηματικές διακυμάνσεις, συνοδεύουν το παιδί για μερικά χρόνια.

Συχνά οι έφηβοι βιώνουν δύσκολες στιγμές, νιώθουν καταβεβλημένοι ψυχολογικά εξαιτίας διαφόρων καταστάσεων. Οι σχολικές υποχρεώσεις, οι προσδοκίες των γονιών τους, οι σχέσεις με τους συνομήλικους τους, μπορεί να τους δημιουργούν περιστασιακά, ψυχική καταπόνηση.

Το γεγονός ότι η σημερινή κοινωνία τους βομβαρδίζει με αντικρουόμενα και ποικιλόμορφα μηνύματα, δεν είναι ότι καλύτερο για τις αποφάσεις και τον προσανατολισμό τους. Η τηλεόραση, το διαδίκτυο, το AIDS, τα ναρκωτικά, το κάπνισμα, οι σεξουαλικές σχέσεις, η επαγγελματική πορεία, προσθέτουν στο σύνολο των προκλήσεων στις οποίες καλούνται να ανταποκριθούν καθημερινά.

Δεν είναι λοιπόν εκπληκτικό που οι έφηβοι αντιδρούν με το δικό τους ιδιόμορφο τρόπο κατα την ευάλωτη αυτή φάση της ζωής τους. Για αυτό η διάγνωση της κατάθλιψης που μπορεί να τους προσβάλει δεν είναι εύκολο να ανιχνευθεί ούτε από τους ίδιους αλλά και ούτε από τους ανθρώπους του περιβάλλοντος τους.

Υπάρχουν συμπτώματα τα οποία συνοδεύουν την κατάθλιψη στους έφηβους. Όταν διαρκούν για πολλές μέρες, πέραν των δύο εβδομάδων, το σύνολο της κλινικής εικόνας που παρουσιάζει το παιδί πρέπει να εξετάζεται για να ανιχνεύεται έγκαιρα εάν υπάρχει η κατάθλιψη.

Μεταξύ των συμπτωμάτων που συνοδεύουν την κατάθλιψη περιλαμβάνονται:

1. Αισθήματα λύπης και απαισιοδοξίας, απώλεια ενδιαφέροντος, μείωση της ενεργητικότητας, αισθήματα ενοχής
    
2. Μειωμένη αυτοεκτίμηση, αισθήματα ανεπάρκειας για εκπλήρωση στόχων, αναποφασιστικότητα
    
3. Μείωση δυνατοτήτων αυτοσυγκέντρωσης και μνήμης, μείωση της σχολικής απόδοσης
    
4. Απομάκρυνση από φίλους ή δραστηριότητες που πρωτύτερα έλκυαν τον έφηβο
    
5. Νευρικότητα, θυμός, υπερβολική αντίδραση σε σχόλια άλλων ή κριτική, υπερβολική αμφισβήτηση με προβλήματα προς τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς, οργή, επιθετική συμπεριφορά με παράλογη ριψοκίνδυνη συμπεριφορά
    
6. Χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ, αχαλίνωτης σεξουαλικής συμπεριφοράς
    
7. Προβλήματα διατροφής και ύπνου
    
8. Σκέψεις ή και ενέργειες αυτοκτονίας.

Οι πλείστοι έφηβοι παρουσιάζουν μόνο περιστασιακά μερικά συμπτώματα ψυχικής καταπόνησης τα οποία στη συνέχεια ξεπερνούν. Όμως ένα σημαντικό ποσοστό, χρειάζεται βοήθεια για να αποφύγει τους κινδύνους της κατάθλιψης.

Μερικοί έχουν περισσότερο κίνδυνο από άλλους να υποστούν κατάθλιψη. Η ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού κατάθλιψης, γεγονότων με ιδιαίτερα τραυματικό χαρακτήρα όπως ο θάνατος πολύ αγαπημένων προσώπων ή το διαζύγιο, αυξάνουν τον κίνδυνο κατάθλιψης. Σε μερικές περιπτώσεις, η κατάθλιψη οφείλεται στη μείωση ορισμένων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο και υπάρχουν φάρμακα που αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το πρόβλημα.

Για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης στους έφηβους απαιτείται οπωσδήποτε εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα.

Οι έφηβοι χρειάζονται στήριξη για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν όσο το δυνατό καλύτερα τις προκλήσεις της εφηβείας. Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί και άλλοι άνθρωποι του περιβάλλοντος τους, πρέπει να γνωρίζουν βασικές πτυχές των αλλαγών που υφίστανται οι έφηβοι.

Η αναγνώριση των δυσκολιών τους και η παροχή προσεκτικής βοήθειας μπορεί να τους επιτρέψει να περάσουν πιο ανώδυνα το δύσκολο αυτό στάδιο της ζωής τους.