Η αϋπνία είναι συχνότερη στις γυναίκες απ' ότι στους άνδρες.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στην πρόκληση αϋπνίας στις γυναίκες, όπως:
1. Οι ενοχλήσεις που βιώνουν κατά την κλιμακτήριο, δηλαδή στη περίοδο της ζωής τους, στην οποία σταματά η έμμηνη ρύση (μεταξύ 45 και 55 ετών). Στις ενοχλήσεις αυτές περιλαμβάνονται οι εξάψεις, οι νυκτερινοί ιδρώτες, ο πονοκέφαλος, οι αλλαγές της ψυχικής διάθεσης, η κούραση, η μείωση του λίμπιντο ή διάθεσης για σεξ, η ξηρότητα κόλπου και η αϋπνία
2. Οι ορμονικές; διακυμάνσεις που παρατηρούνται κάθε μήνα στις γυναίκες σε σχέση με τον αναπαραγωγικό κύκλο και την έμμηνο ρύση
3. Οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
4. Οι σωματικές αλλαγές που δημιουργούνται κατά την κύηση, όπως οι δυσκολίες, λόγω του αυξημένου όγκου της κοιλιάς, οι κράμπες στα πόδια και η αύξηση της συχνότητας της ούρησης. Τα προβλήματα αυξάνονται ιδιαίτερα κατά το τρίτο τρίμηνο της κύησης
5. Η κατάθλιψη και το άγχος, που είναι συχνότερα μεταξύ των γυναικών
6. Ορισμένες σωματικές παθήσεις που προσβάλλουν συχνότερα τις γυναίκες απ' ότι τους άνδρες, όπως η ινομυαλγία και το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών.
Υπάρχουν δύο μορφές αϋπνίας, η πρωτογενής και η δευτερογενής.
Η πρωτογενής αϋπνία
Η πρωτογενής αϋπνία είναι μια πάθηση από μόνη της. Δεν είναι σύμπτωμα μια άλλης ασθένειας ή παρενέργεια κάποιου άλλου παράγοντα. Μπορεί να διαρκεί για περιορισμένο χρονικό διάστημα, για μερικά χρόνια ή να υποχωρεί και να επανεμφανίζεται, για όλη τη ζωή.
Κάποτε μπορεί να αρχίζει με την ευκαιρία ενός ταξιδιού, λόγω στρεσσογόνων γεγονότων της ζωής ή διότι υπάρχουν παράγοντες, που επηρεάζουν τη ρουτίνα του ύπνου του ασθενούς, όπως η νυκτερινή εργασία σύμφωνα με ωράριο βάρδιας.
Η πρωτογενής αϋπνία συνήθως υποχωρεί, όταν εκλείψει η κατάσταση που σχετίζεται μαζί της. Μερικοί άνθρωποι έχουν προδιάθεση, για πρωτογενή αϋπνία.
Η δευτερογενής αϋπνία
Είναι η συχνότερη μορφή αϋπνίας. Στη δευτερογενή αϋπνία υπάρχει μια υποκείμενη αιτία.
Είναι σύμπτωμα μιας άλλης ασθένειας ή παρενέργεια κάποιου άλλου παράγοντα.
Υπάρχουν ασθένειες, που έχουν μεταξύ των συμπτωμάτων τους και την αϋπνία:
- Κατάθλιψη
- Άγχος
- Παθήσεις που συνοδεύονται με χρόνιο πόνο, όπως η ινομυαλγία, η ημικρανία και η αρθρίτιδα
- Γαστρεντερικές διαταραχές, όπως η καούρα στο στομάχι
- Διαταραχές του ύπνου, όπως η αποφρακτική άπνοια του ύπνου (υπνική άπνοια) και το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών
- Η αποπληξία, δηλαδή η νευρολογική κατάσταση που δημιουργείται από εγκεφαλικό επεισόδιο
- Η εμμηνόπαυση
- Η νόσος Αλτσχάιμερ.
Η δευτερογενής αϋπνία μπορεί επίσης να προκαλείται από άλλους παράγοντες ή ν' αποτελεί παρενέργειά τους:
- Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για το άσθμα, καρδιοπάθειες, αλλεργίες, κρυολόγημα και άλλα
- Η καφεΐνη, που υπάρχει στον καφέ, στο τσάι, σε αναψυκτικά, σε σοκολάτες και αλλού
- Η νικοτίνη του καπνού
- Το αλκοόλ
- Το κακό περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται ο ασθενής για να κοιμηθεί, δηλαδή υπερβολικός φωτισμός, ηχορύπανση, ροχαλητό του ατόμου που κοιμάται μαζί του.
Η δευτερογενής αϋπνία φεύγει όταν η υποκείμενη αιτία που την προκαλεί εκλείψει. Κάποτε μετατρέπεται σε πρωτογενή.
Μερικοί άνθρωποι με πρωτογενή ή δευτερογενή αϋπνία, αρχίζουν να δημιουργούν συνήθειες που νομίζουν, ότι τους βοηθούν να επιλύουν το πρόβλημα έλλειψης ύπνου που έχουν.
Ωστόσο το να ανησυχούν υπερβολικά για την αϋπνία τους ή το να πηγαίνουν πολύ νωρίς στο κρεβάτι για ύπνο, δυνατόν να επιδεινώνει την αϋπνία ή να την κάνει να διαρκεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.