Το ροχαλητό είναι η θορυβώδης αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, η οποία επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα του ύπνου τόσο του ίδιου του ασθενούς, αλλά και του ατόμου που κοιμάται μαζί του.
Έχει υπολογιστεί ότι στο γενικό πληθυσμό το ροχαλητό είναι πολύ συχνό. Σύμφωνα με τις στατιστικές, επηρεάζει ποσοστό που κυμαίνεται από 20% έως 40% του πληθυσμού.
Το ροχαλητό συχνά διακόπτει τον ύπνο του ατόμου που κοιμάται με τον ασθενή. Μπορεί να ενοχλεί και τα υπόλοιπα άτομα μιας οικογένειας μέσα στο ίδιο σπίτι.
Προκαλεί σε αρκετές περιπτώσεις και διακοπές του ύπνου του ίδιου του ασθενούς. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται στέρηση ύπνου με συνεπακόλουθα τη δημιουργία προστριβών και κούρασης κατά την διάρκεια της ημέρας.
Το ροχαλητό είναι μια παθολογική κατάσταση που υποδεικνύει ότι υπάρχει κάποια μορφή απόφραξης της αναπνοής. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συνοδεύεται από πολλούς κινδύνους τόσο για τον ασθενή όσο και για το περιβάλλον του και το κοινωνικό σύνολο.
Το ροχαλητό μπορεί να έχει διάφορες αιτιολογίες.
Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι ενώ υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες το ροχαλητό οφείλεται σε λειτουργικές ανωμαλίες υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το ροχαλητό μπορεί να είναι η έκφραση μιας πολύ πιο σοβαρής κλινικής κατάστασης όπως για παράδειγμα το σύνδρομο της άπνοιας του ύπνου.
Για τους λόγους αυτούς είναι καλό όταν υπάρχει ένα τέτοιο πρόβλημα, να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός του ασθενούς ο οποίος και θα κρίνει εάν χρειάζονται να γίνουν περισσότερες εξετάσεις και ειδικές θεραπείες για την αντιμετώπιση μιας σοβαρής ασθένειας που πιθανόν να αποτελεί την αιτία του ροχαλητού.
Ορισμένα απλά αλλά αποτελεσματικά μέτρα μπορούν να ληφθούν για την αντιμετώπιση του ροχαλητού, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς και των ατόμων του περιβάλλοντός του.
Τα μέτρα αυτά είναι:
- Υιοθετείστε ένα υγιεινό τρόπο ζωής: Η σωματική εξάσκηση βελτιώνει και ενδυναμώνει το μυϊκό τόνο. Αυτοί οι οποίοι εξασκούνται, βελτιώνουν ταυτόχρονα και τον τόνο των μυών της γλώσσας και του λάρυγγα. Η καλή κατάσταση των μυών αυτών μειώνει τον κίνδυνο ροχαλητού
- Διατηρείστε ένα κανονικό βάρος για το ύψος σας: Τα άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα έχουν ογκώδεις σωματικούς ιστούς στο λαιμό. Αυτοί στενεύουν τις διόδους του αέρα κατά την αναπνοή. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται λειτουργικές δονήσεις μεταξύ της γλώσσας και του άνω μέρους του λάρυγγα όταν προσεγγίζουν το μαλακό μέρος του ουρανίσκου και της σταφυλής και έτσι δημιουργείται ροχαλητό
- Αποφεύγετε φάρμακα όπως τα ηρεμιστικά, τα υπνωτικά και τα αντί-ισταμινικά πριν τον ύπνο: Τα φάρμακα αυτά, επειδή χαλαρώνουν πολύ τους μυς, μπορούν να μειώνουν τους μυϊκούς τόνους στις διόδους του αέρα της αναπνοής, προκαλώντας έτσι ροχαλητό.
- Αποφεύγετε το αλκοόλ πριν πάτε για ύπνο: Επειδή το αλκοόλ μπορεί και αυτό να χαλαρώνει υπερβολικά τους μυς προκαλώντας έτσι ροχαλητό, είναι καλό να το αποφεύγετε για τις 4 ώρες που προηγούνται της χρονικής στιγμής που θα πάτε να κοιμηθείτε
- Αποφεύγετε να φάτε κάτι πριν πάτε για ύπνο: Η λήψη τροφής προκαλεί την έκκριση σάλιου και βλέννας. Αυτά μπορούν να επηρεάσουν την αναπνοή κατά τον ύπνο και να δημιουργήσουν ροχαλητό. Για τους λόγους αυτούς συστήνεται να αποφεύγετε την λήψη τροφής κατά τις 3 ώρες που προηγούνται του ύπνου
- Διατηρείστε ένα σταθερό ρυθμό ύπνου: Αυτό σημαίνει ότι θα κοιμάστε κανονικά, για ικανοποιητικό αριθμό ωρών και χωρίς να εξαντλείστε υπερβολικά προτού να πάτε για ύπνο. Η υπερβολική κούραση συντείνει στο ροχαλητό
- Να κοιμάστε στο πλευρό και όχι πάνω στην πλάτη σας: Όταν κοιμάστε πάνω στην πλάτη σας, η κάτω σιαγόνα έχει την τάση να ανοίγει και η πιθανότητα ροχαλητού είναι μεγαλύτερη.
Το άτομο που κοιμάται μαζί σας μπορεί για παράδειγμα να σας τοποθετεί ενώ κοιμάστε, στο πλευρό σας εάν κοιμάστε πάνω στην πλάτη σας.
Σε έντονο ροχαλητό, που προκύπτει όταν ο ασθενής κοιμάται πάνω στην πλάτη του, ορισμένοι συστήνουν να ραφτεί μια κάλτσα στο πίσω μέρος της πυτζάμας στη ράχη και να τοποθετηθεί μέσα μια μπάλα του τένις που θα εμποδίζει τον ασθενή να κοιμάται πάνω στην πλάτη του.
- Ανυψώστε το άνω μέρος του κρεβατιού σας, εκεί που βάζετε το κεφάλι σας, κατά 12 εκατοστά: Η ανύψωση αυτή υποβοηθά την ευκολότερη ροή του αέρα δια μέσου των αναπνευστικών οδών της μύτης και του λάρυγγα. Μπορείτε να κάνετε την ανύψωση αυτή χρησιμοποιώντας μαξιλάρια ή ακόμη με ειδικό μηχανισμό που έχουν κάποια κρεβάτια
- Φροντίστε να μην είναι ξηρός ο αέρας του υπνοδωματίου σας: Φροντίστε να δημιουργήσετε ικανοποιητική υγρασία του αέρα στο υπνοδωμάτιό σας σε περίπτωση που διαπιστώσετε ότι ο αέρας αυτός είναι ξηρός. Ο λάρυγγας όταν είναι στεγνός πάλλεται προκαλώντας ήχους περισσότερους παρά όταν είναι υγρός. Μια συσκευή διατήρησης της υγρασίας μπορεί να απομακρύνει τον κίνδυνο να ξηραθεί το στόμα και ο λάρυγγας σας
- Συμβουλευτείτε το γιατρό σας: Όπως έχουμε αναφέρει και πιο πάνω το ροχαλητό υποδεικνύει ότι υπάρχει κάποια μορφή απόφραξης της αναπνοής. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να είναι η έκφραση μιας σοβαρότερης ασθένειας όπως το σύνδρομο της άπνοιας του ύπνου. Το σύνδρομο αυτό χαρακτηρίζεται από θορυβώδες ροχαλητό, με πολλές συχνές διακοπές του ύπνου λόγω ολοκληρωτικής απόφραξης της αναπνοής. Οι αποφράξεις αυτές σταματούν την αναπνοή για δευτερόλεπτα ή ακόμη για λεπτά. Αυτή η πάθηση χρειάζεται ειδική αντιμετώπιση.
Συμπερασματικά θα τονίσουμε την ανάγκη ιατρικής εξέτασης και συμβουλών για την αντιμετώπιση του ροχαλητού που μπορεί να είναι πηγή πολλών προβλημάτων και η έκφραση μιας σοβαρότερης υποβόσκουσας ασθένειας.