Η αεροβική άσκηση βελτιώνει τη μνήμη και γενικότερα τις λειτουργίες του εγκεφάλου.
Εάν θέλετε να διατηρήσετε μέχρι τα βαθιά γεράματα και όσο το δυνατό περισσότερο τη μνήμη και την αυτονομία σας, πρέπει να μάθετε ότι η αεροβική άσκηση, που οδηγεί σε καλύτερη καρδιοαναπνευστική κατάσταση, θα σας προσφέρει καλύτερη μνήμη, επειδή οδηγεί σε μεγαλύτερο μέγεθος του ιππόκαμπου του εγκεφάλου.
Ο ιππόκαμπος είναι μια δομή στον εγκέφαλο που έχει ζωτικό ρόλο σε μερικές μορφές μνήμης. Το μέγεθος του ιππόκαμπου επηρεάζει τις λειτουργικές του δυνατότητες. Πολλές έρευνες μέχρι σήμερα έδειξαν ότι όταν το μέγεθος του ιππόκαμπου είναι μεγαλύτερο η μνήμη είναι συνήθως καλύτερη.
Στους ηλικιωμένους που έχουν καλή φυσική κατάσταση λόγω αεροβικής άσκησης, ο ιππόκαμπος έχει συνήθως μεγαλύτερο μέγεθος από ηλικιωμένους που δεν ασκούνται. Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι που είναι καλά ασκημένοι με μεγαλύτερο ιππόκαμπο έχουν καλύτερη χωρική μνήμη από εκείνους που είναι σε λιγότερο καλή κατάσταση.
Η χωρική μνήμη είναι λειτουργία του εγκεφάλου κατά την οποία το άτομο αποθηκεύει, ανακαλεί, επεξεργάζεται και χρησιμοποιεί πληροφορίες που έχουν σχέση με τους χώρους ή αντικείμενα και τις σχέσεις μεταξύ τους. Πρόκειται για μια μορφή μνήμης που χρειαζόμαστε καθημερινά.
Ο ιππόκαμπος έχει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία αυτή όπως επίσης και για τις νοητικές ικανότητες που σχετίζονται με την πλοήγηση στο χώρο, τη χαρτογράφηση και για τους συσχετισμούς που γίνονται στη μνήμη. Η ανεπάρκεια της χωρικής μνήμης είναι ένας από τους κύριους λόγους που οι ηλικιωμένοι χάνουν την αυτονομία τους.
Ο κάθε άνθρωπος έχει δύο ιππόκαμπους, από ένα στο κάθε ημισφαίριο του εγκεφάλου. Ο ιππόκαμπος είναι μια καμπυλωτή δομή του εγκεφάλου που εντοπίζεται βαθιά στο μέσο κροταφικό λοβό του εγκεφάλου.
Ο ρόλος του στην αποθήκευση πληροφοριών και στη διαμόρφωση της μνήμης διαφαίνεται καλά στο γνωστό ιστορικό παράδειγμα ενός ασθενή από τον οποίο οι ιππόκαμποι αφαιρέθηκαν. Το αποτέλεσμα ήταν η απώλεια της μνήμης του, ιδιαίτερα της δυνατότητας αποθήκευσης σχεδόν όλων των πρόσφατων εμπειριών.
Ορισμένες δραστηριότητες θεωρούνται ικανές να τροποποιούν το μέγεθος του ιππόκαμπου στους ανθρώπους:
- Σε μια μελέτη που έγινε σε οδηγούς ταξί στο Λονδίνο, βρέθηκε ότι το πίσω μέρος του ιππόκαμπου των πεπειραμένων οδηγών ταξί είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο μέρος σε άλλα άτομα
- Επίσης μια άλλη έρευνα σε Γερμανούς φοιτητές έδειξε ότι η ίδια περιοχή του ιππόκαμπου αυξάνεται σε μέγεθος όταν οι φοιτητές διάβαζαν για τις τελικές τους εξετάσεις.
Άλλες ερευνητικές εργασίες έδειξαν ότι το μέγεθος του ιππόκαμπου μειώνεται με την αύξηση της ηλικίας, διαδικασία η οποία συνοδεύεται με μια μικρή αλλά σημαντική μείωση των γνωστικών ικανοτήτων του ατόμου. Ωστόσο η ταχύτητα με την οποία λαμβάνουν χώρα οι εν λόγω απώλειες διαφέρουν από άτομο σε άτομο.
Σε πειράματα με τρωκτικά βρέθηκε ότι το μέγεθος του ιππόκαμπου και η χωρική μνήμη αυξάνονται από την άσκηση. Ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Ιλλινόις και του Πίτσμπουργκ βρήκαν ότι η σωματική άσκηση επηρεάζει το μέγεθος του ιππόκαμπου και τη χωρική μνήμη στους ανθρώπους.
Οι επιστήμονες μελέτησαν την καρδιοαναπνευστική κατάσταση σε 165 ενήλικες (109 γυναίκες, 56 άνδρες) ηλικίας από 59 έως 81 ετών. Με τη βοήθεια της μαγνητικής τομογραφίας (MRI) μέτρησαν τον όγκο του δεξιού και αριστερού ιππόκαμπου του κάθε συμμετέχοντος. Ταυτόχρονα αξιολόγησαν με ειδικά τεστ τη χωρική σκέψη και χωρική μνήμη τους.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι:
- Υπήρχε ισχυρός συσχετισμός μεταξύ καλύτερης καρδιοαναπνευστικής κατάστασης και καλύτερης απόδοσης των συμμετεχόντων σε μερικά τεστ χωρικής μνήμης
- Η καλή καρδιοαναπνευστική κατάσταση συσχετιζόταν με αυξημένο μέγεθος του ιππόκαμπου. Οι περισσότερο ασκημένοι λόγω του ότι είχαν περισσότερο νευρικό ιστό στον ιππόκαμπο διέθεταν ως αποτέλεσμα μια καλύτερη χωρική μνήμη.
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι η αεροβική άσκηση αυξάνει το μέγεθος του ιππόκαμπου, που με τη σειρά του, προσφέρει περισσότερη χωρική μνήμη την οποία χρειαζόμαστε καθημερινά.
Βλέπουμε λοιπόν ότι οι επιλογές μας όσον αφορά στον τρόπο ζωής που διάγουμε, επηρεάζουν το μέγεθος του εγκέφαλου μας.
Εάν κάνουμε τακτική αεροβική άσκηση, έχουμε περισσότερες πιθανότητες προστασίας ζωτικών δομών του εγκεφάλου μας που εμπλέκονται στη μάθηση και στη μνήμη.