Οι αναβολικές ουσίες είναι φάρμακα τα οποία προέρχονται από την ανδρική σεξουαλική ορμόνη, την τεστοστερόνη. Προάγουν την ανάπτυξη της μυϊκής μάζας και αυξάνουν τη μάζα των ιστών του σώματος που δεν περιέχει λίπος.
Τα αναβολικά χρησιμοποιούνται στην ιατρική για θεραπευτικούς σκοπούς. Όμως γίνεται και καταχρηστική χρήση από αθλητές και άλλους που θέλουν να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και τη σωματική τους εμφάνιση.
Η λήψη των αναβολικών χωρίς ιατρική επίβλεψη είναι επικίνδυνη από σωματικής και ψυχολογικής άποψης. Τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες που λαμβάνουν τα φάρμακα αυτά, παρουσιάζουν συνήθως αλλαγές στα σεξουαλικά τους χαρακτηριστικά.
Παρά το γεγονός ότι τα αναβολικά προέρχονται από την ανδρική σεξουαλική ορμόνη, την τεστοστερόνη, εντούτοις έχουν τη δυνατότητα να καταστέλλουν την κανονική λειτουργία του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος.
Στις γυναίκες οι ουσίες αυτές προκαλούν την ανάπτυξη ανδρικών σεξουαλικών χαρακτηριστικών και άλλα σοβαρά προβλήματα.
Δυστυχώς παρατηρείται μια σημαντική αύξηση της χρήσης των αναβολικών από νέους και από έφηβους.
Είναι αναγκαίο να γίνεται διαφώτιση και ενημέρωση του πληθυσμού και των ομάδων που κινδυνεύουν περισσότερο όπως οι νέοι και οι αθλητές για τους σοβαρούς κινδύνους και τις αλλοιώσεις που προκαλούν στο ανθρώπινο σώμα και στον ψυχισμό οι αναβολικές ουσίες.
Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στους άνδρες είναι:
- Μείωση του όγκου των όρχεων (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδώναναβολικών)
- Μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων
- Σεξουαλική ανικανότητα
- Πρόωρη φαλάκρα
- Μεγέθυνση του προστάτη
- Γυναικομαστία
- Δυσκολίες ή πόνος κατά την ούρηση.
Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στις γυναίκες είναι:
- Φύτρωμα μαλλιών στο πρόσωπο
- Αλλαγές ή διακοπή των κύκλων της έμμηνου ρύσης (περίοδος)
- Η φωνή γίνεται πιο βαθιά, όπως στους άνδρες (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών)
- Μεγέθυνση της κλειτορίδας (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών)
- Μείωση των μαστών.
Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στους άνδρες και στις γυναίκες είναι:
- Ακμή στο πρόσωπο και στο σώμα, σοβαρής μορφής
- Αδυνάτισμα των τενόντων των μυών με κίνδυνο ρήξης τους
- Κιτρίνισμα (ίκτερος)
- Τρεμούλιασμα
- Πρήξιμο των αστραγάλων και των ποδιών
- Μείωση στο αίμα της καλής χοληστερόλης HDL
- Ψηλή πίεση.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι, στα παιδιά και στους νέους ενήλικες, τα αναβολικά μπορούν να βλάψουν τις περιοχές στα άκρα των οστών που είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη τους, με αποτέλεσμα να καταστέλλουν την ανάπτυξη σε ύψος.
Οι επιδράσεις των αναβολικών στον ψυχικό κόσμο αυτών που τα παίρνουν είναι οι ακόλουθες:
- Ευερεθιστικότητα
- Ανεξέλεγκτα ξεσπάσματα οργής που μπορούν να οδηγήσουν σε βίαιες πράξεις
- Σοβαρές αλλαγές στη διάθεση με αποτέλεσμα να προκαλείται κατάθλιψη όταν διακοπεί η λήψη των αναβολικών
- Ψευδαισθήσεις
- Εξασθένηση της ικανότητας κρίσης που προέρχεται από το γεγονός ότι υπάρχει υπερβολική αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ότι κάποιος είναι αήττητος
- Παρανοϊκή ζήλια.
Οι μακροχρόνιες επιπλοκές που παρουσιάζονται στους χρήστες αναβολικών ουσιών είναι οι ακόλουθες:
- Αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης
- Ψηλή πίεση
- Ανωμαλίες στη λειτουργία της καρδίας, των νεφρών και του ήπατος με κίνδυνο πρόκλησης ασθενειών των οργάνων αυτών
- Κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών (AIDS, ηπατίτιδα) λόγω της χρήσης κοινών βελονών για τη χορήγηση αναβολικών που δεν μπορούν να δοθούν από το στόμα αλλά μόνο δια μέσου ένεσης
- Κίνδυνος δηλητηρίασης διότι προϊόντα που πωλούνται ανεξέλεγκτα, στη μαύρη αγορά, μπορούν να περιέχουν άλλες ουσίες που δυνατόν να είναι τοξικές.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η χορήγηση αναβολικών ουσιών εμπεριέχει πολλούς κίνδυνους. Δεν είναι τυχαία που η χρήση τους έχει απαγορευτεί.
Επιτρέπεται η χορήγηση τους μόνο για ορισμένες ασθένειες και αυτό κάτω από αυστηρό έλεγχο από εξειδικευμένους γιατρούς.