Καλά νέα που σίγουρα ενδιαφέρουν πολλούς: Η προπόνηση δύναμης είναι σε θέση να προσφέρει τη χαμένη νεότητα σε μυς που έχουν υποστεί γήρανση. Ταυτόχρονα αυξάνει τη μυϊκή δύναμη και μάζα.
Η γήρανση των ανθρώπων συνοδεύεται από ατροφία των σκελετικών μυών και λειτουργική εξασθένηση τους (σαρκοπενία). Πολλές έρευνες έδειξαν στοιχεία ότι ένας σημαντικός παράγοντας που οδηγεί στην κατάσταση αυτή, είναι η δυσλειτουργία των μιτοχονδρίων που παρατηρείται κατά τη γήρανση.
Τα μιτοχόνδρια είναι οργανίδια των κυττάρων στα οποία παράγεται η ενέργεια που απαιτείται για να διεκπεραιώνονται οι λειτουργίες που έχει το κάθε κύτταρο. Στα μυϊκά κύτταρα, η γήρανση συνοδεύεται από αλλοιώσεις των μιτοχονδρίων που συμβάλλουν στη σαρκοπενία.
Η προπόνηση δύναμης (χρησιμοποιούνται επίσης οι όροι προπόνηση με αντιστάσεις ή ανύψωσης βαρών) είναι οποιαδήποτε μορφή άσκησης που χρησιμοποιεί αντιστάσεις με προοδευτικό τρόπο όπως για παράδειγμα βάρη για να ενδυναμώσει και να βάλει σε καλή κατάσταση το μυοσκελετικό σύστημα του αθλούμενου.
Ασκήσεις προπόνησης δύναμης είναι μεταξύ άλλων η άρση βαρών, η κωπηλασία, οι κάμψεις και η ανάβαση σκαλοπατιών. Βελτιώνουν τη μυϊκή δύναμη και αυξάνουν τη μάζα μυών όχι μόνο στους νέους αλλά και στους ηλικιωμένους.
Γιατροί και επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Καναδά έχουν ανακαλύψει ότι η προπόνηση δύναμης έχει τις ακόλουθες σημαντικές δράσεις στους μυς των ηλικιωμένων:
- Η προπόνηση δύναμης επηρεάζει θετικά τα γονίδια των μυών
- Επιτρέπει στα γονίδια των μιτοχονδρίων των μυών, να παράγουν καλύτερα τις πρωτεΐνες τους οι οποίες κάνουν τα μιτοχόνδρια να λειτουργούν όπως όταν οι άνθρωποι ήσαν νεότεροι στην ηλικία
- Η επαναδραστηριοποίηση των γονιδίων των μιτοχονδρίων στα επίπεδα που παρατηρούνται σε νεαρή ηλικία, δίνει πίσω κατά κάποιο τρόπο, τη χαμένη νεότητα στους αθλούμενους με προπόνηση δύναμης
- Ισχυροποιεί τους μυς βελτιώνοντας έτσι τις λειτουργικές δυνατότητες των σκελετικών μυών στους ηλικιωμένους.
Η ανακάλυψη ότι η προπόνηση δύναμης επηρεάζει την έκφραση των γονιδίων των μιτοχονδρίων των μυϊκών κυττάρων, έγινε σε 25 υγιείς άνδρες και γυναίκες άνω των 65 ετών και σε 26 υγιείς ενήλικες, 20 έως 35 ετών.
Οι ερευνητές εξέτασαν δείγματα μυών από τους εθελοντές σε μοριακό, γονιδιακό επίπεδο. Στους πιο ηλικιωμένους, υπήρχαν σοβαρές δυσλειτουργίες των μιτοχονδρίων. Μετά από 6 μήνες προγράμματος προπόνησης δύναμης, με συχνότητα δύο φορές την εβδομάδα, παρατηρήθηκε ότι οι δυσλειτουργίες των μυϊκών μιτοχονδρίων είχαν μειωθεί ουσιαστικά.
Η επιστροφή στη νεότητα των μιτοχονδρίων των ηλικιωμένων βρέθηκε να οφείλεται σε σημαντική βελτίωση της λειτουργικότητας 596 γονιδίων των μιτοχονδρίων με καλύτερη παραγωγή των αντίστοιχων πρωτεϊνών τους. Στους ηλικιωμένους, η βελτίωση της λειτουργικότητας των μιτοχονδρίων συνοδευόταν από αύξηση της μυϊκής μάζας και δύναμης με μείωση των μυϊκών δυσλειτουργιών.
Είναι σημαντικό να διερευνηθεί κατά πόσο η προπόνηση δύναμης έχει επιδράσεις και σε άλλους ιστούς εκτός από τους μυς. Επίσης είναι ενδιαφέρον να εξεταστεί εάν μορφές αεροβικής άσκησης όπως το περπάτημα ή η ποδηλασία έχουν ανάλογες δράσεις στους μυς.
Βλέπουμε λοιπόν ότι ηλικιωμένα άτομα, μετά από 6 μήνες προπόνησης δύναμης, αποκτούσαν μυς όπως όταν ήταν νεότεροι. Αυτό φυσικά έχει πολύ σημαντικές θετικές επιδράσεις στην ποιότητα ζωής και υγείας τους.
Η καταπολέμηση της σαρκοπενίας στους ηλικιωμένους, προσφέρει προστασία από πτώσεις, καλύτερο βάδισμα και ισορροπία, πρόληψη των οστεοπορωτικών καταγμάτων, καλύτερο μεταβολισμό γλυκόζης και ενδυνάμωση του ατόμου. Ας μην ξεχνούμε επίσης ότι η καλύτερη μυοσκελετική κατάσταση συμβάλλει δραματικά σε καλύτερη ψυχολογική κατάσταση, καταπολέμηση της κατάθλιψης και της αϋπνίας.
Θα συγκρατήσουμε λοιπόν ότι ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσουμε σωματική άσκηση, μετά από συμβουλή του γιατρού και ότι η προπόνηση δύναμης μπορεί να προσφέρει πολλά.