Η Αμερικανική Ακαδημία
Παιδιατρικής (ΑΑΠ) εξέδωσε στις 5.02.2001
νέες οδηγίες για την διερεύνηση των
ανεξήγητων και ξαφνικών θανάτων που
συμβαίνουν σε βρέφη. Ο σκοπός είναι να
γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου αιφνίδιου
θανάτου του βρέφους (ΣΑΘΒ) σωστά και να
ξεχωρίζουν οι περιπτώσεις εκείνες όπου
υπήρξε θανατηφόρα κακοποίηση του
παιδιού.
Το ΣΑΘΒ είναι ο θάνατος ενός
βρέφους κάτω των 12 μηνών που συμβαίνει
ξαφνικά και για τον οποίο καμία
εξήγηση δεν μπορεί να βρεθεί. Είναι μία
τραγική κατάσταση για την αιτιολογία της
οποίας έγιναν πολλές μελέτες χωρίς να
καταλήξουν οριστικά.
Το ΣΑΘΒ θεωρήθηκε ότι μπορεί
να συμβαίνει συχνότερα σε βρέφη που
κοιμούνται μπρούμυτα. Γι' αυτό το λόγο η
ΑΑΠ εξέδωσε οδηγία το 1994, με την οποία
σύστηνε όπως τα παιδιά να κοιμούνται
ανάσκελα. Πιστεύεται ότι αυτός ήταν ο
λόγος για τον οποίο παρατηρήθηκε μια
σημαντική μείωση των θανάτων αυτών της
τάξης του 40%.
Δυστυχώς όμως βάσει
ερευνών και υποθέσεων που είδαν το φως
της δημοσιότητας, οι ειδικοί πιστεύουν
ότι 1 έως 5% των περιπτώσεων
οφείλονται σε βρεφοκτονίες.
Είναι πολύ δύσκολο κατά την
νεκροψία να γίνει η διαφορά μεταξύ του
ΣΑΘΒ και ενός θανάτου που προκλήθηκε
τυχαία ή σκόπιμα λόγω ασφυξίας με τη
χρήση ενός μαλακού αντικειμένου.
Σε περίπτωση κατά την οποία
ένα βρέφος ήταν υγιές και βρίσκεται
ξαφνικά και ανεξήγητα νεκρό τότε μπορεί
να τεθεί προκαταρκτικά η διάγνωση του
ΣΑΘΒ.
Οι γονείς θα πρέπει να
ενημερωθούν ότι είναι υποχρεωτικό να
διερευνηθούν και άλλες αιτίες που
μπορεί να προκάλεσαν το θάνατο του
παιδιού και οι εξετάσεις που πρέπει να
γίνουν περιλαμβάνουν νεκροψία,
λεπτομερή μελέτη του χώρου στον οποίο
συνέβηκε ο θάνατος και διεξοδική
εξέταση των ιατρικών δεδομένων του
παιδιού.
Είναι πολύ σημαντικό όλοι
όσοι έρχονται σε επαφή με τους γονείς σε
τέτοιες περιπτώσεις, ιατρικό προσωπικό
και άλλοι ερευνητές της υπόθεσης, να
είναι προσεκτικοί δείχνοντας ευαισθησία,
συμπόνια, υποστήριξη και ιδιαίτερα να μη
αφήνουν να αιωρείται εναντίον τους
οποιαδήποτε κατηγορία ή ενοχή για το
τραγικό συμβάν.
Η ΑΑΠ εισηγείται ότι τα
ακόλουθα στοιχεία που μπορεί να
συνυπάρχουν, πρέπει να λαμβάνονται υπ'
όψη διότι μπορεί να συσχετίζονται με βρεφοκτονία:
- ηλικία του βρέφους ίση ή
μεγαλύτερη των 6 μηνών
- προηγούμενο ιστορικό στην
οικογένεια ξαφνικού, απρόσμενου
θανάτου ενός ή περισσότερων παιδιών
- ταυτόχρονος ή σχεδόν
ταυτόχρονος θάνατος διδύμων
- ύπαρξη αίματος στη μύτη ή
το στόμα του παιδιού
Η ΑΑΠ δίνει τώρα τις
ακόλουθες νέες συστάσεις για τη διερεύνηση
του αιφνίδιου, ανεξήγητου θανάτου του
βρέφους:
- Να γίνεται μια διεξοδική
εξέταση της σκηνής ή του χώρου στον
οποίο βρέθηκε νεκρό το παιδί
- Να λαμβάνονται απ' όλα τα
μέλη της οικογένειας μαζί με άλλους
που πιθανόν να ζουν μαζί προσεκτικές
αναλυτικές συνεντεύξεις που να
γίνονται από ειδικά εκπαιδευμένους
για το θέμα άτομα και να υπάρχει μαζί
τους και παιδίατρος
- Να εξετάζεται το νεκρό
παιδί στο τμήμα επειγόντων
περιστατικών ενός νοσοκομείου από ένα
ειδικό σε θέματα κακοποίησης παιδιών
- Να γίνεται νεκροψία μέσα
σε 24 ώρες από το θάνατο του παιδιού, να
συμπεριλαμβάνεται ακτινογραφική
εξέταση όλου του σκελετού, να
διενεργείται τοξικολογικός και
μεταβολικός έλεγχος
- Να λαμβάνεται λεπτομερές
ιατρικό ιστορικό με συνεντεύξεις από
αυτούς που φρόντιζαν το παιδί και
των ιατρών που το παρακολουθούσαν
και ανασκόπηση των παλαιότερων
ιατρικών δεδομένων του παιδιού
- Είναι σημαντικό να
δημιουργηθούν τοπικά ομάδες ειδικών
που να διερευνούν τα περιστατικά του
ΣΑΘΒ και οι οποίες ακολούθως να
υποβάλλουν στο θανατικό ανακριτή τα
ευρήματά τους
- Πρέπει μόλις συμπληρωθεί η
έρευνα και καθορισθεί ο λόγος θανάτου
του παιδιού να ενημερώνονται οι
γονείς.
Σίγουρα το ΣΑΘΒ είναι μια
πολύ τραγική κατάσταση. Η διερεύνηση του
πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο που
για κανένα λόγο να μη πληγώνει
επιπρόσθετα τους γονείς του παιδιού και
έχει σαν στόχο μεταξύ άλλων, την
ανακάλυψη του πολύ μικρού ποσοστού των
περιπτώσεων όπου υπάρχει βρεφοκτονία.