Παρά το γεγονός ότι μέχρι
σήμερα δεν έχει αποδειχθεί ότι η
σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια μπορεί να
μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω των
μεταγγίσεων αίματος, εντούτοις οι
αρμόδιες αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο
και στις Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν
σοβαρά και ερευνούν το θέμα για έγκαιρη
λήψη μέτρων πρόληψης.
Η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια
στον άνθρωπο (νόσος του Creutzfeldt-Jakob)
μεταδίδεται μετά από
κατανάλωση βοδινού κρέατος που
προέρχεται από ζώο το οποίο έπασχε από
τη νόσο των τρελών αγελάδων (σπογγώδης
εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών).
Ο υπεύθυνος παράγοντας για
την μετάδοση της νόσου είναι η ανώμαλη
πρωτείνη prion. Μέχρι
σήμερα έχουν πεθάνει στο Ηνωμένο
Βασίλειο 100 άτομα από τη νόσο αυτή και
πρόκειται για άτομα νεαρής ηλικίας.
Υπάρχουν φόβοι ότι τα
άτομα που έχουν μολυνθεί από την
ανώμαλη πρωτείνη είναι πολλές δεκάδες
χιλιάδες. Όμως επειδή ο χρόνος που
χρειάζεται για να εκδηλωθεί κλινικά η
νόσος είναι αρκετά μεγάλος,
περισσότερος από δεκαετία, δεν έχουν
ακόμη παρουσιαστεί μεγάλοι αριθμοί
περιπτώσεων.
Οι φόβοι όμως για μια
επιδημία σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας
σε άτομα που έφαγαν βοδινό κρέας,
ιδιαίτερα προερχόμενο από το Ηνωμένο
Βασίλειο, υπάρχουν και είναι αρκετά
έντονοι.
Η μετάδοση της ανώμαλης
πρωτείνης prion από
άνθρωπο σε άνθρωπο μετά από μετάγγιση
αίματος θεωρητικά έχει βάση. Στην πράξη
όμως αυτό δεν έχει αποδειχθεί.
Το πρόβλημα όμως είναι τι
κάνουν οι τράπεζες αίματος, εάν κάποιο
ανιχνευτικό τεστ (που πιθανόν σύντομα
να είναι διαθέσιμο) βρίσκει σε δότες
αίματος την ανώμαλη μολυσματική
πρωτείνη;
Σήμερα άτομα τα οποία έχουν
μολυνθεί μπορεί να έχουν μέσα στο αίμα
τους την μολυσματική μεταδοτική
πρωτείνη prion όμως
αυτή ακόμη δεν είναι ανιχνεύσιμη και
επιπρόσθετα τα άτομα αυτά είναι δεν
έχουν ακόμη εκδηλώσει κανένα σημείο
της ασθένειας.
Το σκεπτικό αυτό έχει οδηγήσει τις
αρμόδιες αρχές στις ΗΠΑ, και
συγκεκριμένα το γνωστό FDA (Food and Drug
Administration) να εκδώσουν κανονισμούς που να
περιορίζουν την αιμοδοσία από άτομα
που έχουν ζήσει στο Ηνωμένο Βασίλειο
και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.
Πρόσφατα, τον Ιούνιο του 2001, μια
συμβουλευτική επιτροπή
εμπειρογνωμόνων του FDA συνέστησε όπως
εφαρμοστούν ακόμη περισσότερο
περιοριστικά μέτρα για αιμοδότες που
έζησαν σε χώρες όπου εκδηλώθηκε η
ασθένεια αυτή.
Τα νέα περιοριστικά μέτρα που
πιθανότατα θα εφαρμοστούν και
υπολογίζεται ότι θα μειώσουν κατά 5% το
σύνολο των αιμοδοτών στις ΗΠΑ, είναι τα
ακόλουθα:
- Αποκλείονται από την αιμοδοσία
όσοι έζησαν τουλάχιστον για 5 χρόνια
στην Ευρώπη από το 1980
- Αποκλείονται
όσοι έζησαν για 3 μήνες στο Ηνωμένο
Βασίλειο στην περίοδο από το 1980 έως
σήμερα
- Αποκλείονται
όσοι έλαβαν μετάγγιση αίματος στο
Ηνωμένο Βασίλειο από το 1980 μέχρι
σήμερα
- Επίσης αποκλείονται τα άτομα που
παρέμειναν για περισσότερους από 6
μήνες σε στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ
στην Ευρώπη από το 1980 μέχρι το 1996
γιατί πιθανόν να εκτέθηκαν στην νόσο
αυτή τρώγοντας μολυσμένο Βρετανικό
βοδινό κρέας
Η ασθένεια των τρελών αγελάδων
εκδηλώθηκε για πρώτη φορά σε βοοειδή
στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη δεκαετία
του 1980. Η ασθένεια δεν έχει ακόμη
εντοπισθεί στις ΗΠΑ.
Το γεγονός ότι ένα μελλοντικό τεστ θα
μπορεί ν' ανιχνεύει την υπεύθυνη
μεταδοτική πρωτείνη στο αίμα
φαινομενικά υγιών αιμοδοτών, ανησυχεί
και τους αρμόδιους των τραπεζών αίματος
στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο εκτός του ότι
πιθανόν να εντοπίσει μεγάλο αριθμό ατόμων
που θα είναι φορείς της ασθένειας(και
για τους οποίους σήμερα δεν υπάρχει
καμιά θεραπεία), επιπρόσθετα θα μειώσει
σημαντικά αυτούς οι οποίοι δίνουν αίμα
με ορατούς κινδύνους να μην υπάρχει
αρκετό αίμα για να καλύπτονται οι ανάγκες.