Ο καταρράκτης προκαλείται από πολλές αιτίες. Η αύξηση της ηλικίας, η ηλιακή ακτινοβολία και το κάπνισμα περιλαμβάνονται στους συχνότερους παράγοντες πρόκλησης καταρράκτη.
Στον καταρράκτη, το θάμπωμα του φακού που βρίσκεται στο εσωτερικό του ματιού προκαλεί μείωση της όρασης. Ο φακός του ματιού αποτελείται από νερό και πρωτεΐνη.Οι συσσωρεύσεις της πρωτεΐνης σε σημεία των φακών, που μπορούν να συμβούν για διάφορους λόγους, αλλοιώνουν τη διαύγεια των φακών.
Οι αλλοιώσεις των φακών μπορούν να προκληθούν λόγω αύξησης της ηλικίας. Οι συσσωρεύσεις των πρωτεϊνών του φακού αρχίζουν σταδιακά από την ηλικία των 40 ετών. Αρχικά δεν επηρεάζουν αισθητά την όραση. Μετά την ηλικία των 60 ετών, στις περισσότερες περιπτώσεις, το πρόβλημα γίνεται αντιληπτό.
Εκτός από την ηλικία, η υπεριώδης ακτινοβολία του ήλιου, είναι βασικός παράγοντας πρόκλησης καταρράκτη. Η έκθεση των ματιών στο ηλιακό φως, λόγω της ψηλής ενέργειας που μεταφέρουν οι υπεριώδεις ακτίνες, προκαλούν συσσωρεύσεις των πρωτεϊνών του φακού οδηγώντας έτσι στον καταρράκτη.
Όσο περισσότερο εκτίθεται κάποιος στις υπεριώδεις ηλιακές ακτίνες τόσο περισσότερο κινδυνεύει να πάθει καταρράκτη.
Δεν είναι μόνο ο ήλιος και η ηλικία που δημιουργούν καταρράκτη. Ο διαβήτης, το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ, συγκαταλέγονται μεταξύ των παραγόντων που προκαλούν καταρράκτη.
Βλέπουμε λοιπόν ότι υπάρχουν τρόποι να προστατεύετε τα μάτια σας από τον καταρράκτη. Όσο πιο καλά προστατευτικά μέτρα ληφθούν, τόσο πιο πολύ θα αργήσει να δημιουργηθεί ο γεροντικός καταρράκτης.
Η προστασία των ματιών από τις υπεριώδεις ακτίνες είναι βασικό μέτρο πρόληψης. Τα ματογυάλια που μπλοκάρουν τις υπεριώδεις ακτίνες και το πλατύ καπέλο με μεγάλο γείσο, προστατεύουν τους φακούς των ματιών και απομακρύνουν τον κίνδυνο καταρράκτη.
Η αποφυγή του καπνίσματος, ο έλεγχος του διαβήτη εάν υπάρχει και η μη κατάχρηση αλκοόλ, είναι επίσης βασικά μέτρα μείωσης του κινδύνου για καταρράκτη.
Έρευνες έδειξαν τη μεγάλη σημασία που έχει η διατροφή στην πρόληψη του καταρράκτη.
Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά σκούρου χρώματος όπως το σπανάκι, τα λάχανα, το μπρόκολο και άλλα, περιέχουν ουσίες όπως η λουτεϊνη και η ζεαξανθίνη, που προστατεύουν το φακό του ματιού από τις νοσηρές επιδράσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου.
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Οχάιο, βρήκαν ότι η λουτεϊνη και η ζεαξανθίνη που είναι δύο καροτενοειδείς αντιοξειδωτικές ουσίες, προσφέρουν στο φακό του ματιού, 10 φορές ισχυρότερη προστασία από τις υπεριώδεις ακτίνες σε σύγκριση με τη βιταμίνη Ε.
Γενικά όσοι τρώνε περισσότερα φρούτα και λαχανικά, έχουν λιγότερο κίνδυνο για καταρράκτη.
Τα συμπτώματα του καταρράκτη είναι:
- Η όραση είναι θολή όπως εάν ο ασθενής βλέπει δια μέσου ενός λερωμένου γυαλιού ή διαμέσου ενός καταρράκτη νερού
- Δυσκολία όρασης τη νύκτα
- Ο ασθενής θαμπώνεται εύκολα. Τα φώτα των επερχόμενων αυτοκινήτων τη νύκτα, τον ενοχλούν περισσότερο. Τα φώτα, οι λάμπες, το ηλιακό φως, φαίνονται λαμπρότερα και ενοχλούν. Γύρω από τις φωτεινές πηγές ο ασθενής μπορεί να βλέπει μια διάφανη άλω
- Τα χρώματα δεν φαίνονται τόσο καθαρά όσο παλαιότερα.
Τα άτομα άνω των 60 ετών πρέπει να υποβάλλονται σε οφθαλμολογική εξέταση τουλάχιστο μια φορά κάθε δύο χρόνια. Κατά την τακτική αυτή εξέταση ο οφθαλμίατρος θα μπορέσει να εντοπίσει έγκαιρα εάν υπάρχουν και άλλες ασθένειες των ματιών όπως το γλαύκωμα και ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας.
Η ανίχνευση των ασθενειών αυτών και η έγκαιρη θεραπευτική αντιμετώπιση μπορούν να διασώζουν την όραση και να αποτρέπουν την τύφλωση.