Το καρπούζι είναι από τα πλέον απολαυστικά φρούτα. Ιδιαίτερα κατά τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού, το παγωμένο καρπούζι, μας προσφέρει ευχαρίστηση με την πλούσια γεύση του και συνάμα μας δροσίζει.

Πολλοί νομίζουν ότι το καρπούζι δεν έχει θρεπτικές ουσίες ή βιταμίνες όπως τα άλλα φρούτα και λαχανικά. Έτσι έχει επικρατήσει γενικά η πεποίθηση ότι το καρπούζι προσφέρει βασικά μόνο νερό και ζάχαρη.

Όμως ποια είναι η πραγματικότητα σχετικά με τις θρεπτικές ιδιότητες του καρπουζιού;

Αρχικά πρέπει να αναφέρουμε ότι το καρπούζι υπάρχει σε ιστορικές αναφορές από το 2.500 π.Χ. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι το κατανάλωναν ως φρούτο αλλά παράλληλα το μετέφεραν μαζί τους σαν μια επιπρόσθετη αποθήκη νερού. Πράγματι πέραν του 90% του καρπουζιού αποτελείται από νερό.

Η περιεκτικότητα του σε ζάχαρο και θερμίδες είναι χαμηλή ενώ δεν περιέχει καθόλου λίπη ή χοληστερόλη.

Τα χαρακτηριστικά αυτά του καρπουζιού το καθιστούν ιδιαίτερα ωφέλιμο για την υγεία.

Το καρπούζι περιέχει μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C και βήτα καροτίνης. Οι δύο αυτές ουσίες έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες που συμβάλλουν στην προστασία του οργανισμού από διάφορους καρκίνους.

Η βιταμίνη Α είναι σημαντική για την υγεία των ματιών, για τη νυκτερινή όραση και παράλληλα ενδυναμώνει τα λεμφοκύτταρα του οργανισμού μας που καταπολεμούν τις μολύνσεις. 

Η βιταμίνη Β6 συμβάλλει στη σύνθεση νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο όπως η σεροτονίνη, η μελατονίνη και η ντοπαμίνη. Οι ουσίες αυτές έχουν καθοριστικό ρόλο σε πολλές νευρικές λειτουργίες, βοηθούν στην αντιμετώπιση του άγχους, της φοβίας ή του πανικού και γενικά συμβάλλουν στο να αισθανόμαστε καλά.

Η βιταμίνη C βοηθά το αμυντικό σύστημα του οργανισμού για να καταπολεμά καλύτερα τις μολύνσεις, προστατεύει από τις αντιοξειδωτικές ουσίες οι οποίες επιταχύνουν τους μηχανισμούς γήρανσης.

Επίσης το καρπούζι είναι πλούσιο σε κάλιο το οποίο συμβάλλει στη ρύθμιση της καρδιακής λειτουργίας και της πίεσης.

Επιπρόσθετα το καρπούζι είναι μια πολύ καλή πηγή φυτικών ινών που βοηθούν τις κινήσεις του εντέρου.

Οι φυτικές ίνες όπως είναι γνωστό βοηθούν εναντίον της δυσκοιλιότητας και συμβάλλουν στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου και ιδιαίτερα του ορθού.

Οι σπόροι του καρπουζιού περιέχουν την ουσία cucurbocitrinη οποία βοηθά στη μείωση της πίεσης και βελτιώνει τη νεφρική λειτουργία.

Η περιεκτικότητα του καρπουζιού σε ζάχαρο είναι μικρότερη από αυτήν του μήλου. Είναι εκπληκτικό το γεγονός ότι ένα καρπούζι μπορεί να έχει μόνο το μισό ζάχαρο που περιέχει ένα μήλο.

Η περιεκτικότητα του καρπουζιού σε ζάχαρο, ανέρχεται στο 5%. Ο λόγος για τον οποίο το καρπούζι έχει πιο γλυκιά γεύση, οφείλεται στο γεγονός ότι το ζάχαρο είναι η κυριότερη ουσία που του δίνει τη γεύση του.

Δύο φλιτζάνια καρπούζι, έχουν μόνο 80 θερμίδες και δεν έχουν καθόλου λίπος ή χοληστερόλη.

Η περιεκτικότητα του καρπουζιού σε λυκοπένιο, έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τους ερευνητές κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Το λυκοπένιο είναι η ουσία που δίνει το χαρακτηριστικό κόκκινο χρώμα στις ντομάτες, το καρπούζι και σε πολλά άλλα λαχανικά και φρούτα κόκκινου χρώματος.

Το λυκοπένιο έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές δράσεις. Εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες οξυγόνου που δημιουργούνται κατά το φυσιολογικό μεταβολισμό των κυττάρων.

Φαίνεται ότι το λυκοπένιο μπορεί να μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του προστάτη και έχει ευεργετικές δράσεις στο καρδιακό και αγγειακό σύστημα.

Έρευνες σε άτομα που κατανάλωναν ντομάτες που είναι πλούσιες σε λυκοπένιο, έδειξαν ευεργετικούς συσχετισμούς για την υγεία.

Το καρπούζι είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε λυκοπένιο. Φυσικά υπάρχουν καρπούζια που δεν είναι κόκκινα αλλά κίτρινα ή άσπρα. Αυτά, παρά το γεγονός ότι έχουν την ίδια γεύση όπως το κόκκινο καρπούζι, εντούτοις δεν περιέχουν λυκοπένιο.

Το λυκοπένιο που περιέχεται στο καρπούζι είναι βιολογικά περισσότερο διαθέσιμο για τον οργανισμό μας σε σύγκριση με εκείνο που περιέχεται στη ντομάτα. Η ντομάτα για να απελευθερώσει καλύτερα το λυκοπένιο που περιέχει, είναι προτιμότερο να μαγειρευτεί.

Οι μαγειρεμένες ντομάτες προσφέρουν περισσότερο λυκοπένιο παρά οι ωμές. Το καρπούζι αντίθετα, προσφέρει όπως είναι, χωρίς καμιά επεξεργασία, το λυκοπένιο του. Ο οργανισμός μας μπορεί να αντλήσει ισοδύναμες ποσότητες λυκοπενίου από τις μαγειρεμένες ντομάτες και από το καρπούζι.

Αυτά είναι καλά νέα για αυτούς που δεν τους αρέσουν οι ντομάτες. Μπορούν να λαμβάνουν λυκοπένιο από το καρπούζι. Επίσης για πολλούς ανθρώπους η κυριότερη πηγή λυκοπενίου είναι η πίτσα, οι σάλτσες, το κέτσαπ και άλλα επεξεργασμένα φαγητά που περιέχουν ντομάτα. Το καρπούζι αποτελεί μια ευχάριστη και ωφέλιμη εναλλακτική λύση.

Συνοπτικά βλέπουμε λοιπόν ότι το καρπούζι, αντίθετα με την αντίληψη που έχει επικρατήσει, είναι μια πηγή ωφέλιμων και θρεπτικών ουσιών με σημαντικές ευεργετικές δράσεις στην υγεία μας.