Οι νεφροί επηρεάζονται από τη ψηλή πίεση και το διαβήτη. Με την αύξηση της ηλικίας του πληθυσμού, τα προβλήματα της νεφρικής ανεπάρκειας γίνονται συχνότερα.

Η ψηλή αρτηριακή πίεση υποχρεώνει την καρδία να παράγει περισσότερο έργο, οδηγώντας την σταδιακά σε υπερτροφία και λειτουργική ανεπάρκεια. Παράλληλα όμως προκαλεί και βλάβες στα μικρά αγγεία που τροφοδοτούν με αίμα όλους τους ιστούς και όργανα του σώματος όπως τον εγκέφαλο, την καρδία και τους νεφρούς.

Οι νεφροί παθαίνουν περισσότερη βλάβη, όταν η ψηλή αρτηριακή πίεση δεν αντιμετωπίζεται ορθά. Επιπρόσθετα οι βλάβες, που δημιουργούνται στους νεφρούς, προκαλούν με τη σειρά τους φαινόμενα τα οποία αυξάνουν την αρτηριακή πίεση.

Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο που σταδιακά είναι δυνατόν να οδηγήσει σε χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.

Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να εξελιχθεί προς το τελικό στάδιο, γεγονός που σημαίνει ότι ο ασθενής θα χρειαστεί είτε μεταμόσχευση νεφρού, είτε κάθαρση του αίματος (αιμοκάθαρση ή περιτονιακή διάλυση) από τις τοξικές ουσίες οι οποίες αποβάλλονται από το νεφρό όταν λειτουργεί κανονικά.

Η βλάβη στα όργανα του σώματος μπορεί να συμβεί προτού κάποιος αντιληφθεί, ότι πάσχει από ψηλή πίεση, διότι η πίεση συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα.

Πώς μπορεί κάποιος να προστατεύσει τους νεφρούς του από την ψηλή πίεση;

1. Είναι απαραίτητο να γίνεται τακτικά μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό ψηλής πίεσης, διαβήτη, παχυσαρκία, αυτοί που έχουν καθιστική ζωή με απουσία σωματικής εξάσκησης και οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για ψηλή πίεση. Για τους λόγους αυτούς θα πρέπει να επισκέπτονται τακτικά το γιατρό τους.
    
2. Η αρτηριακή πίεση όταν είναι ψηλή θα πρέπει να ρυθμίζεται ορθά στις τιμές που συστήνονται με μια υγιεινή διατροφή, σωματική εξάσκηση και τα φάρμακα που δίνονται από το γιατρό.
    
3. Η διατροφή πρέπει να είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι, λιπαρά και πλούσια σε λαχανικά και φρούτα.
    
4. Σε περίπτωση που κάποιος παρουσιάζει οιδήματα, μείωση της διούρησης, αίμα στα ούρα, πόνο κατά την ούρηση η μια ανεξήγητη κούραση θα πρέπει να άμεσα να δει το γιατρό του.

Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη και από ψηλή πίεση διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για παθήσεις με ανεπάρκεια των νεφρών.

Η αρτηριακή πίεση στους διαβητικούς πρέπει να διατηρείται στα 130 mmHg ή χαμηλότερα για τη συστολική και στα 85 mmHg ή χαμηλότερα για τη διαστολική (130/85). Στους ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια (πρωτεϊνουρία μεγαλύτερη από 1 γραμμάριο ανά 24ωρο), η πίεση θα πρέπει να διατηρείται στα 125/75 ή χαμηλότερα.

Η ψηλή γλυκόζη αίματος που υπάρχει στο διαβήτη προκαλεί βλάβες στα μικρά αγγεία των νεφρών (μικροαγγειοπάθεια).

Σταδιακά τα σπειράματα των νεφρών, χάνουν τη λειτουργική τους ικανότητα.  Τα σπειράματα είναι τα μικρά σωματίδια τα οποία φιλτράρουν το αίμα, το καθαρίζουν από τις τοξικές ουσίες που δημιουργούνται από το μεταβολισμό και αποβάλλονται διαμέσου των ούρων.

Οι ασθενείς με ζαχαρώδη διαβήτη μπορούν να προστατεύουν τους νεφρούς τους, από τη διαβητική νεφροπάθεια με τους ακόλουθους τρόπους:

1. Στενή συνεργασία με το θεράποντα γιατρό τους για τα φάρμακα τους, για την ινσουλίνη που πιθανόν να χρειάζονται, τον προγραμματισμό της διατροφής τους, τη σωματική τους εξάσκηση και την παρακολούθηση της γλυκόζης αίματός τους.
   
   Σε περίπτωση ανάγκης μείωσης της ποσότητας πρωτεϊνών στη διατροφή είναι καλό να επιδιωχθεί μια συνεργασία με διαιτολόγο.
    
2. Μέτρηση της HbA1c  (αιμοσφαιρίνη που είναι συνδεδεμένη με τη γλυκόζη) τουλάχιστο κάθε 6 μήνες. Η εξέταση αυτή δίνει μια πολύ καλή εικόνα της διακύμανσης των επιπέδων της γλυκόζης αίματος κατά τους 3 μήνες που προηγούνται της εξέτασης. Ο στόχος είναι η HbA1c να διατηρείται κάτω από 7%.
    
3. Οι διαβητικοί πρέπει να ελέγχουν την πίεση τους τακτικά, η οποία είναι προτιμητέο να διατηρείται πιο κάτω από 130/85. Εάν έχουν πρωτεϊνουρία, τότε ο στόχος είναι η πίεση να είναι πιο κάτω από 125/75.
    
4. Τα ούρα πρέπει να ελέγχονται τουλάχιστο μια φορά το χρόνο για μικρολευκωματίνη και για πρωτεΐνες. Επίσης σε περίπτωση που οι πρωτεΐνες στα ούρα είναι αυξημένες τότε θα γίνεται πιο τακτικός έλεγχος των παραμέτρων που αξιολογούν τη νεφρική λειτουργία μέσα στο αίμα όπως η κρεατινίνη, η ουρία, το ουρικό οξύ και το κάλιο.