Ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του ορθού είναι η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου λόγω κακοήθους νόσου μετά από τον καρκίνο του πνεύμονα.

Η εφαρμογή ενός συστηματικού προγράμματος ανίχνευσης και πρόληψης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου σε άτομα μεγαλύτερα των 50 ετών, θα μπορούσε να μειώσει τουλάχιστο κατά 40% τους θανάτους από την ασθένεια αυτή.

Οι κυριότεροι παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση του καρκίνου του παχέος εντέρου και του ορθού είναι:

1. Αύξηση της ηλικίας: Άτομα ηλικίας 50 ετών και άνω, θεωρούνται ότι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου
 
2. Διατροφή φτωχή σε φρούτα και λαχανικά και πλούσια σε ζωικά λίπη
 
3. Οικογενειακό ή προσωπικό ιστορικό
πολύποδα ή καρκίνου στο χοντρό έντερο ή στο ορθό
 
4. Παχυσαρκία
 
5. Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
 
6. Κάπνισμα
 
7. Φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου.

Η σημασία των τεστ ανίχνευσης είναι πολύ μεγάλη. Μπορούν να εντοπίσουν μικρούς πολύποδες και να τους αφαιρέσουν προτού εξελιχθούν σε καρκίνο. Επίσης μπορούν να ανιχνεύσουν έγκαιρα καρκίνους του παχέος εντέρου και του ορθού.

Η αφαίρεση των καρκίνων αυτών σε ένα πρώιμο στάδιο προσφέρει την πιθανότητα ίασης στο 90% των περιπτώσεων.

Είναι πολύ σημαντικό να γίνουν εκστρατείες διαφώτισης και ενημέρωσης του κοινού για το πρόβλημα.

Η πληροφόρηση που θα δοθεί θα επιτρέψει την αποδοχή και τη πραγματοποίηση ενός πολύ μεγαλύτερου αριθμού ανιχνευτικών προληπτικών εξετάσεων με αποτέλεσμα τη μείωση των θανάτων από τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Οι κλινικές εξετάσεις που συστήνονται για την ανίχνευση των πολύποδων και του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι οι ακόλουθες:

1. Εξέταση κοπράνων για την ανίχνευση αίματος. Το αίμα στα κόπρανα μπορεί να υπάρχει αλλά να μη φαίνεται. Μπορεί να οφείλεται σε μια χρόνια λανθάνουσα αιμορραγία από ένα πολύποδα ή άλλο όγκο στο έντερο.  Η εργαστηριακή αυτή εξέταση μπορεί να ανιχνεύσει το αίμα και να οδηγήσει σε περαιτέρω εξετάσεις για την ανεύρεση της αιτίας που προκαλεί την αιμορραγία
 
2. Εξέταση με εύκαμπτο σιγμοειδοσκόπιο του ορθού και του κάτω μέρους του παχέος εντέρου
 
3. Η κολονοσκόπηση η οποία επιτρέπει την εξέταση όλου του παχέος εντέρου και του ορθού εντέρου
 
4. Ακτινογραφίες μετά από κλύσμα βαρίου (double contrast barium enema). Η εξέταση αυτή επιτρέπει την αναγνώριση αλλαγών  ή όγκων που υπάρχουν στο περίγραμμα του αυλού του παχέος εντέρου που φαίνονται στις ακτινογραφίες μετά από κλύσμα βαρίου.

Οι εξετάσεις ανίχνευσης για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του ορθού που γίνονται σε πληθυσμιακό επίπεδο είναι λίγες. Το γεγονός αυτό βρίσκεται σε αντίθεση με αυτό που έχουμε για τον καρκίνο του μαστού και του τραχήλου της μήτρας όπου οι εξετάσεις ανίχνευσης είναι πολύ περισσότερες.

Είναι λοιπόν σημαντικό οι γιατροί να διαφωτίζουν τους ασθενείς τους για το σημαντικό αυτό πρόβλημα. Θα πρέπει επίσης να επισημαίνουν στους ασθενείς τους ότι θα πρέπει να τρώνε καθημερινά αρκετά φρούτα και λαχανικά διότι αυτά βοηθούν σημαντικά στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Μια πρόσφατη κλινική έρευνα που έγινε στο Ηνωμένο Βασίλειο σε 170.000 άτομα, ηλικίας περίπου 60 ετών, τεκμηρίωσε το γεγονός ότι  ακόμη και μια εξέταση σιγμοειδοσκόπησης μπορεί να μειώσει δραματικά, μέχρι και 40%, τους θανάτους από καρκίνο του παχέος εντέρου.

Θα συγκρατήσουμε λοιπόν ότι θα πρέπει να γίνουν συντονισμένες προσπάθειες, ευρείας κλίμακας για να διαφωτιστεί το ευρύ κοινό για την ανάγκη και μεγάλη αποτελεσματικότητα των ανιχνευτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Η εφαρμογή και επιτυχία ενός τέτοιου προγράμματος θα σώζει ένα μεγάλο αριθμό ασθενών από το θάνατο.