Η σπαστική κολίτιδα, που ονομάζεται επίσης σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, είναι πολύ συχνή πάθηση. Πρόκειται για μια λειτουργική ανωμαλία του παχέος εντέρου.
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου επηρεάζει σύμφωνα με επιδημιολογικά στοιχεία από 10% έως 20% των ανθρώπων. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές του ποσοστού αυτού, από χώρα σε χώρα.
Η νόσος επηρεάζει περισσότερες γυναίκες παρά άντρες. Στο 50% των ασθενών οι ενοχλήσεις της σπαστικής κολίτιδας αρχίζουν πριν από την ηλικία των 35 ετών.
Προκαλεί φούσκωμα της κοιλιάς, υπερβολικά αέρια στο έντερο, ακανόνιστες αφοδεύσεις με εναλλαγές διάρροιας και δυσκοιλιότητας, βλέννες στα κόπρανα, δυσφορία και πόνους στην κοιλιά.
Η πάθηση δεν προκαλεί μόνιμες βλάβες στο παχύ έντερο. Επίσης δεν οδηγεί σε σοβαρές άλλες ασθένειες, όπως ο καρκίνος.
Δεν έχει ακόμη βρεθεί μια συγκεκριμένη οργανική αιτία που προκαλεί τη σπαστική κολίτιδα. Ωστόσο πολλοί ασθενείς συσχετίζουν τις εξάρσεις της νόσου με καταστάσεις αυξημένου συναισθηματικού στρες και άλλους παράγοντες.
Μια από τις θεωρίες για την παθογένεση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου είναι ότι τα άτομα που πάσχουν από τη νόσο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα και ευερέθιστα σε ορισμένα φαγητά και στο συναισθηματικό στρες. Επίσης είναι πιθανόν ότι εμπλέκεται και το ανοσολογικό σύστημα των ασθενών, δηλαδή το σύστημα άμυνας του οργανισμού το οποίο καταπολεμεί τις μολύνσεις.
Στους παράγοντες, που σε πολλούς ασθενείς πυροδοτούν κρίσεις σπαστικής κολίτιδας, περιλαμβάνονται:
- Η κατανάλωση φαγητών που δημιουργούν αέρια στο παχύ έντερο και το φουσκώνουν
- Τα μεγάλα γεύματα
- Λήψη φαρμάκων που προκαλούν σπασμούς στο παχύ έντερο
- Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Η πόση γάλακτος με σοκολάτα
- Το σιτάρι, η σίκαλη, το κριθάρι, η σοκολάτα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα
- Η κατανάλωση καφεΐνης
- Η εμμηνόρροια (η περίοδος) σε γυναίκες. Το γεγονός ότι οι γυναίκες κατά την περίοδό τους έχουν έξαρση των συμπτωμάτων της σπαστικής κολίτιδας δημιουργεί την υποψία ότι οι αναπαραγωγικές ορμόνες επιδεινώνουν τα συμπτώματα
- Η συναισθηματική καταπόνηση, το στρες, το άγχος, η κατάθλιψη και η ψυχική αναστάτωση.
Είναι πολύ σημαντικό για τον κάθε ασθενή με σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου να προσέχει και να παρατηρεί ποια φαγητά ή καταστάσεις επιδεινώνουν τα συμπτώματα ή πυροδοτούν νέες κρίσεις της νόσου του. Αναγνωρίζοντας τους παράγοντες επιδείνωσης θα μπορεί να τους αποφεύγει.
Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να ανακουφίζονται από τα συμπτώματά τους, με προσαρμογές στη διατροφή τους, με ορθή διαχείριση του στρες και με λήψη φαρμάκων, που δυνατόν να κρίνει αναγκαία ο γιατρός τους.
Επισημαίνεται ότι υπάρχουν μορφές της ασθένειας που είναι σοβαρότερες. Στις περιπτώσεις αυτές οι ασθενείς υποχρεώνονται να λαμβάνουν άδειες ασθένειας από τη δουλειά τους, αδυνατούν να λαμβάνουν μέρος σε ορισμένες κοινωνικές δραστηριότητες και δεν μπορούν να ταξιδεύουν, ακόμη και για μικρές αποστάσεις.
Οι ασθενείς με σπαστική κολίτιδα συχνά υποφέρουν από κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές, οι οποίες επιδεινώνουν τα συμπτώματα της νόσου. Παρομοίως, τα συμπτώματα της νόσου κάνουν τους ασθενείς να αισθάνονται κατάθλιψη και άγχος.