Ο πόνος στην κοιλιά είναι ένα πολύ συχνό σύμπτωμα. Μπορεί να εκδηλωθεί μόνος του ή να συνοδεύεται και από άλλα σημεία και συμπτώματα όπως αναγούλες, εμετούς, διάρροια και άλλα.

Ο πόνος στην κοιλιά μπορεί να προκληθεί κάποτε λόγω υπερβολικής κατανάλωσης φαγητών. Επίσης ορισμένα φαγητά, πολύ λιπαρά ή που προκαλούν πολλά αέρια ή ακόμη τα γαλακτοκομικά προϊόντα σε άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη, είναι αιτίες πόνου στην κοιλιά που συνήθως είναι παροδικός και περνά μετά από μερικές ώρες.

Οι λοιμώξεις του πεπτικού συστήματος με βακτηρίδια ή ιούς ή άλλους μικροοργανισμούς, είναι δυνατόν να προκαλούν πόνους στην κοιλιά για μερικές μέρες.

Υπάρχουν σοβαρές παθήσεις των οποίων ένα από τα πρώτα συμπτώματα είναι ο πόνος. Στις περιπτώσεις αυτές, είναι καθοριστικές η έγκαιρη εξέταση από το γιατρό, η διάγνωση και θεραπεία.

Στην κοιλιά υπάρχουν πολλά ζωτικά όργανα. Στις περιπτώσεις που αυτά πάσχουν, ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται ο πόνος και άλλα σημεία ή συμπτώματα, είναι σύνθετος. Έτσι δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί ποιο ή ποια όργανα πάσχουν ανάλογα με την περιοχή στην οποία εντοπίζεται ο πόνος.

Επιπρόσθετα το πρόβλημα του πόνου στην κοιλιά, γίνεται πιο πολύπλοκο διότι υπάρχουν παθήσεις που εκδηλώνονται σε περιοχές εκτός της κοιλιάς αλλά προκαλούν πόνο στην κοιλιά. Για παράδειγμα μια πνευμονία στο δεξιό πνεύμονα, προκαλεί έντονο πόνο στην κοιλιά.

Παρόλα αυτά όμως είναι σημαντικό ο ασθενής να περιγράφει στο γιατρό του όσο το δυνατό καλύτερα το χρονικό εμφάνισης και συμπεριφοράς του συγκεκριμένου πόνου στην κοιλιά και να καθορίζει τις περιοχές στις οποίες αυτός εντοπίζεται.

Οι πόνοι που εντοπίζονται γύρω από τον ομφαλό, μπορεί να έχουν σχέση με διαταραχές του λεπτού εντέρου ή με φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, δηλαδή με σκωληκοειδίτιδα. Η σκωληκοειδής απόφυση μπορεί να υποστεί φλεγμονή και να μολυνθεί λόγω απόφραξης από περιεχόμενο που διέρχεται από το παχύ έντερο.

Χωρίς την κατάλληλη αντιμετώπιση, μια μολυσμένη σκωληκοειδής απόφυση, είναι δυνατόν να πάθει ρήξη και να προκαλέσει περιτονίτιδα. Η περιτονίτιδα είναι σοβαρή μόλυνση της κοιλιάς που απειλεί τη ζωή.

Η σκωληκοειδίτιδα εκτός από τον πόνο, μπορεί να συνοδεύεται και από αναγούλες, εμετούς, ανορεξία, πυρετό.

Ο πόνος ακριβώς πάνω από τον ομφαλό, στο πάνω μέσο μέρος της κοιλιάς που ονομάζεται επιγαστρική περιοχή, έχει συνήθως σχέση με διαταραχές στο στομάχι. Η γαστρίτιδα, το έλκος στο στομάχι, τα υπερβολικά οξέα στο στομάχι, μπορεί να εκδηλωθούν με πόνο στην περιοχή αυτή.

Ο επίμονος πόνος στην επιγαστρική περιοχή μπορεί να έχει σχέση με διαταραχές στο δωδεκαδάκτυλο, στο πάγκρεας, στη χοληδόχο κύστη.

Ο πόνος κάτω από τον ομφαλό, την υπογαστρική περιοχή, μπορεί να επεκτείνεται και προς το δεξιό ή αριστερό κάτω μέρος της κοιλιάς. Στις περιπτώσεις αυτές ο υπογαστρικός πόνος μπορεί να προκαλείται από παθήσεις του παχέος εντέρου.

Στις γυναίκες, ο πόνος στο υπογάστριο προκαλείται συνήθως από μολύνσεις του ουροποιητικού συστήματος και φλεγμονές στην περιοχή της λεκάνης.

Ο πόνος στο πάνω αριστερό μέρος της κοιλιάς, δεν είναι συχνός. Οι κυριότερες αιτίες που προκαλούν πόνο στην περιοχή αυτή, είναι παθήσεις του παχέος εντέρου, του στομαχιού και του παγκρέατος.

Οι πόνοι στο πάνω δεξιό μέρος της κοιλιάς, ιδιαίτερα όταν είναι έντονοι, σχετίζονται με φλεγμονή της χοληδόχου κύστης. Οι πόνοι αυτοί, είναι δυνατόν να επεκτείνονται προς την κεντρική περιοχή της κοιλιάς και να αντανακλούνται και στην πλάτη του ασθενούς. Άλλες αιτίες ανάλογων πόνων είναι η παγκρεατίτιδα, παθήσεις του δωδεκαδάκτυλου.

Οι πόνοι στο κάτω αριστερό μέρος της κοιλιάς, σχετίζονται συνήθως με το παχύ έντερο. Οι κολίτιδες διαφόρων μορφών (ελκώδης κολίτιδα, ασθένεια του Crohn, σπαστική κολίτιδα), είναι αιτίες πόνων στην εν λόγω περιοχή.

Οι πόνοι στο κάτω δεξιό μέρος της κοιλιάς, σχετίζονται με φλεγμονές του παχέος εντέρου ή με τη σκωληκοειδίτιδα.

Οι πόνοι στην κοιλιά που μετακινούνται, αλλάζουν περιοχή, οφείλονται στην αντανάκλαση των πόνων λόγω πάθησης σε ένα όργανο προς άλλες περιοχές. Διαμέσου των νευρικών οδών, πόνοι στην περιοχή της χοληδόχου κύστης μπορεί να εκδηλώνονται στο θώρακα ή στη δεξιά ωμοπλάτη. Ασθενείς με πόνους λόγω παθήσεων του παγκρέατος, μπορεί να αισθάνονται πόνους μεταξύ των δύο ωμοπλατών.

Οι αντανακλαστικοί πόνοι μπορεί να εκδηλώνονται στην κοιλιά από παθήσεις άλλων περιοχών (πνεύμονες, καρδία) αλλά επίσης από παθήσεις στην κοιλιά (πάγκρεας, χοληδόχος κύστη) να εκδηλώνονται σε άλλες περιοχές του σώματος.

Σε πολλές περιπτώσεις οι πόνοι στην κοιλιά είναι παροδικοί. Όμως μπορεί να πρόκειται για σοβαρή κατάσταση που χρειάζεται αντιμετώπιση.

Η σχέση μεταξύ τοποθεσίας κατανομής του πόνου στην κοιλιά και αιτίας που τον προκαλεί, είναι μόνο ενδεικτική.

Κάθε φορά που υπάρχει πόνος στην κοιλιά που είναι επίμονος, επαναλαμβανόμενος, που χειροτερεύει ή συνοδεύεται από δύσπνοια, ζαλάδα, αιμορραγία, πυρετό ή εμετούς, επιβάλει άμεσα την εξέταση από γιατρό.