Εάν πριν μερικά χρόνια
κάποιος μας έλεγε ότι οι άνθρωποι θα
δημιουργούσαν ανθρώπινα έμβρυα με
μοναδικό στόχο τη συλλογή αρχεγόνων
κυττάρων για σκοπούς έρευνας, σίγουρα
θα αντιδρούσαμε έντονα και ίσως να
λέγαμε ότι αυτά ανήκουν στον τομέα της
επιστημονικής φαντασίας.
Και όμως πρόσφατα για πρώτη
φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας,
ερευνητές από τη Βιργινία των Ηνωμένων
Πολιτειών πήραν ωάρια από γυναίκες και
σπερματοζωάρια από άνδρες, αφού πρώτα
τους ενημέρωσαν ότι ο μοναδικός στόχος
ήταν η δημιουργία εμβρύων για
πειραματικούς σκοπούς.
Συνέλεξαν 162 ωάρια από 12
γυναίκες οι οποίες ας σημειωθεί
πληρώθηκαν για το σκοπό αυτό με 1500 έως
2000 δολάρια η κάθε μια. Τα ωάρια αυτά
γονιμοποιήθηκαν με σπέρμα από 2 άνδρες.
Στις 4-5 μέρες μετά την
γονιμοποίηση των ωαρίων, (στάδιο του
βλαστιδίου), αφαιρέθηκαν με
ανοσοχειρουργική μέθοδο, οι εσωτερικές
μάζες κυττάρων των βλαστιδίων και
τοποθετήθηκαν σε καλλιέργειες με
αποτέλεσμα να παραχθούν υγιείς
πληθυσμοί ανθρωπίνων αρχέγονων
κυττάρων. Τα βλαστίδια καταστρέφονταν
με αυτό τον τρόπο και δεν μπορούσαν
πλέον να εξελιχθούν σε κανονικά έμβρυα.
Οι έρευνες με ανθρώπινα
αρχέγονα κύτταρα συγκεντρώνουν
πρόσφατα έντονο και διεθνές ενδιαφέρον.
Όμως από ηθικής απόψεως αυτό αποτελεί
επίμαχο θέμα και οι αντιδράσεις
εναντίον των πειραμάτων αυτών είναι
έντονες.
Τα αρχέγονα κύτταρα είναι
πολυδύναμα πρωταρχικά κύτταρα που
έχουν σημαντικές και μοναδικές
ιδιότητες.
Μπορούν να
πολλαπλασιαστούν και να εξελιχθούν σε
οποιασδήποτε μορφής κύτταρα όπως
κύτταρα του νευρικού συστήματος,
καρδιακά κύτταρα, ακόμη και σε
εγκεφαλικά κύτταρα. Μπορούν κάτω από
κατάλληλες συνθήκες, αφού
διαφοροποιηθούν να χρησιμοποιηθούν
για να κατανοηθούν οι μηχανισμοί που
προκαλούν τις ασθένειες και ν'
αναπτυχθούν νέες θεραπείες.
|
Αρχέγονα κύτταρα μπορούν
να συλλεχθούν από τους εμβρυϊκούς ιστούς αλλά επίσης και από ενήλικα
άτομα ιδιαίτερα από το μυελό των οστών.
Αρχέγονα κύτταρα του
μυελού των οστών χρησιμοποιήθηκαν και
έχουν δημιουργήσει ηπατικά κύτταρα. Εμβρυϊκά
αρχέγονα κύτταρα έχουν καλλιεργηθεί με
τρόπο τέτοιο που δημιούργησαν λειτουργικά
καρδιακά μυϊκά και νευρικά κύτταρα.
Επειδή τα αρχέγονα
εμβρυϊκά κύτταρα έχουν την ικανότητα
να μετατρέπονται σε οποιασδήποτε
μορφής λειτουργικά κύτταρα του
οργανισμού, προσφέρουν την θεραπευτική
πιθανότητα να μπορούν στο μέλλον να
ξαναδημιουργούν οποιοδήποτε όργανο ή
ιστό που έχει υποστεί βλάβη. |
Μέχρι σήμερα έχουν
χρησιμοποιηθεί με επιτυχία αρχέγονα
πολυδύναμα κύτταρα για μεταμοσχεύσεις
μυελού των οστών σε ασθενείς με
λευχαιμίες και άλλες ασθένειες. Ήδη
πολλοί ασθενείς έχουν σωθεί μετά από μεταμοσχεύσεις
μυελού οστών με την χρήση πολυδύναμων
αρχεγόνων εμβρυϊκών κυττάρων που
προέρχονταν από ομφάλιο λώρο.
Τα κύτταρα αυτά
προέρχονταν είτε από δότες είτε από τον
ομφάλιο λώρο νεογνών. Ήδη στις ΗΠΑ και
στο Ηνωμένο Βασίλειο υπάρχουν τράπεζες
αρχέγονων κυττάρων που προέρχονται από
τον ομφάλιο λώρο νεογνών ή από τον
πλακούντα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές,
τα κύτταρα τα οποία προέρχονται από τα
πρώτα στάδια της ανάπτυξης του εμβρύου
θεωρούνται καλύτερα για την δημιουργία
νέων οργάνων.
Αναμφίβολα έχουμε μπει σε
μια νέα εποχή, όπου παρακολουθούμε
ραγδαίες εξελίξεις της γενετικής
μηχανικής με πρωτόγνωρους χειρισμούς
της ανθρώπινης φύσης, σε σημείο που
προκαλούνται έντονοι φόβοι και
ανησυχίες.
Είναι όμως σημαντικό,
προτού τοποθετηθούμε αρνητικά
εναντίον των εξελίξεων αυτών, να
προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τις
πραγματικές διαστάσεις των εξελίξεων
αυτών για να δούμε εάν πράγματι
προσφέρονται ή όχι νέες αξιόλογες
θεραπευτικές δυνατότητες που θα
μπορούν να σώζουν ανθρώπινες ζωές από
μεγάλο αριθμό ασθενειών.