Στην εμμηνόπαυση οι ωοθήκες των γυναικών σταματούν να παράγουν ωάρια και ορμόνες. Οι μηνιαίοι περιοδικοί κύκλοι της έμμηνης ρύσης (περίοδοι) σταματούν και η δυνατότητα σύλληψης παιδιού χάνεται.
Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική φάση της ζωής από την οποία θα περάσουν όλες οι γυναίκες. Η εμμηνόπαυση παρατηρείται επίσης στις περιπτώσεις που οι ωοθήκες σε νεότερες γυναίκες αφαιρούνται χειρουργικά ή όταν λόγω χημειοθεραπείας ή άλλων φαρμάκων σταματούν να λειτουργούν κανονικά.
Οι ωοθήκες και οι ορμόνες που παράγουν, έχουν καθοριστικό ρόλο στη σεξουαλική ζωή της γυναίκας. Έτσι οι γυναίκες μπορεί να έχουν ανησυχίες για τη σεξουαλική τους ζωή μετά την εμμηνόπαυση.
Τα προβλήματα που μπορεί μια γυναίκα να έχει μετά την εμμηνόπαυση περιλαμβάνουν:
1. Μείωση του λίμπιντο δηλαδή της σεξουαλικής επιθυμίας
2. Δυσκολίες για σεξουαλική διέγερση
3. Δυσκολίες επίτευξης οργασμού ή μειωμένες οργασμικές αισθήσεις
4. Ξηρότητα και λέπτυνση των τοιχωμάτων του κόλπου που προκαλούν πόνο κατά τη συνουσία
5. Εξάψεις
6. Αλλαγές της ψυχικής διάθεσης
7. Μείωση του αισθήματος σεξουαλικής ελκυστικότητας.
Το ερώτημα είναι τι μπορεί να κάνει μια γυναίκα για να αντιμετωπίζει όσο το δυνατό καλύτερα την αναπόφευκτη και φυσιολογική αυτή εξέλιξη στη ζωή της;
Ο υγιεινός τρόπος ζωής είναι σημαντικός για τη διατήρηση μιας καλής σεξουαλικής ζωής. Η ορθή διατροφή που περιέχει δημητριακά ολικής αλέσεως, λιπαρά φυτικής προέλευσης όπως το ελαιόλαδο, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, παρέχει στον οργανισμό της γυναίκας πολύτιμα θρεπτικά συστατικά για μια όσο το δυνατό καλύτερη σεξουαλική λειτουργία και διάθεση.
Επίσης η διατήρηση κανονικού βάρους σώματος, η τακτική σωματική άσκηση, η αποφυγή του ενεργητικού και παθητικού καπνίσματος βοηθούν με πολλούς τρόπους. Βελτιώνουν την ψυχική διάθεση, την ποιότητα ζωής της γυναίκας αλλά ταυτόχρονα είναι βασικές προϋποθέσεις για την πρόληψη και μείωση κινδύνου προσβολής από σοβαρές ασθένειες όπως διαβήτη, καρκίνο, στεφανιαία νόσο της καρδίας, έμφραγμα και προβλήματα των περιφερικών αρτηριών.
Επίσης για του μύες της λεκάνης που εμπλέκονται κατά τη συνουσία (περιοχή περινέου), οι ειδικές ασκήσεις βελτιώνουν την κατάσταση τους έτσι ώστε κατά τη διάρκεια του σεξ να λειτουργούν καλύτερα και είναι πιθανόν ότι μπορούν να βελτιώνουν τις αισθησιακές καταστάσεις του οργασμού.
Η ορθή αντιμετώπιση ιατρικών προβλημάτων που μπορεί να έχει η γυναίκα στην εμμηνόπαυση, είναι καθοριστική για τη διατήρηση μιας υγιούς και ικανοποιητικής σεξουαλικής ζωής.
Ασθένειες όπως ο διαβήτης, η ψηλή πίεση, η στεφανιαία νόσος της καρδίας και άλλα καρδιαγγειακά προβλήματα, γίνονται συχνότερες με την αύξηση της ηλικίας. Επηρεάζουν τα νεύρα και αιμοφόρα αγγεία που έχουν θεμελιώδη ρόλο για την καλή σεξουαλική λειτουργία. Έτσι η πρόληψη και ο ορθός έλεγχος των ασθενειών αυτών στις γυναίκες που έχουν προσβληθεί, είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διατήρηση μιας ικανοποιητικής σεξουαλικής λειτουργίας.
Ορισμένα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, έχουν αρνητικές επιδράσεις στη σεξουαλική επιθυμία, στη διέγερση και στην ικανότητα επίτευξης οργασμού. Το ενδεχόμενο τα προβλήματα στο σεξ να προκαλούνται λόγω φαρμάκων, πρέπει πάντοτε να εξετάζεται από τους γιατρούς σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση που λαμβάνουν θεραπευτική αγωγή. Εάν υπάρχουν ενδείξεις ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει, μπορεί να προταθούν εναλλακτικές λύσεις.
Οι σεξουαλικές διαταραχές που προκαλεί η εμμηνόπαυση στη ζωή της γυναίκας, μπορεί να είναι η αιτία ή να αποτελούν μέρος προβλημάτων στις σχέσεις με το σύζυγο ή το σύντροφο της. Οι συναισθηματικές επιπτώσεις των καταστάσεων αυτών, δεν πρέπει να παραμένουν χωρίς αντιμετώπιση και η συμβουλευτική βοήθεια από έμπειρους στον τομέα ψυχολόγους ή ψυχίατρους, μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη.
Τα προβλήματα της σεξουαλικής ζωής λόγω εμμηνόπαυσης, δεν είναι παρόμοια σε όλες τις γυναίκες. Υπάρχουν γυναίκες που μάλιστα μπορεί να βιώνουν την εμπειρία αυτή καλύτερα διότι η σεξουαλική τους ζωή, απελευθερώνεται από ένα πιθανό κίνδυνο εγκυμοσύνης.
Σε άλλες γυναίκες το αίσθημα αυτοπεποίθησης που κερδίζουν και βελτιώνεται με την αύξηση της ηλικίας τους, βοηθά την ψυχική τους υγεία και διάθεση γεγονός που προσφέρει περισσότερη άνεση και εμπιστοσύνη στον εαυτό τους για θέματα που αφορούν στο σεξ.
Είναι σημαντικό οι γυναίκες να μιλούν με το γιατρό τους για θέματα που τις επηρεάζουν λόγω εμμηνόπαυσης όπως για παράδειγμα για προβλήματα ξηρότητας του κόλπου, εξάψεων και μειωμένης σεξουαλικής επιθυμίας.
Σε συνεργασία μαζί του, είναι δυνατόν να εξευρεθούν οι καλύτερες δυνατές θεραπείες, εναλλακτικές λύσεις για φάρμακα που ήδη χορηγούνται αλλά και καλύτερη ψυχολογική προσέγγιση του φυσιολογικού αυτού σταδίου της ζωής των γυναικών.