Υπάρχουν πολλοί μύθοι που κυκλοφορούν σχετικά με το τι προκαλεί την ακμή. Γνωρίζοντας το πώς πραγματικά δημιουργείται, εξελίσσεται και επιδεινώνεται η ακμή, οι ασθενείς μπορούν καλύτερα να συμβάλλουν στην επιτυχή αντιμετώπιση της.
Μερικοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ορισμένα φαγητά ευθύνονται για τις εξάρσεις της ακμής τους. Άλλοι θεωρούν ότι η ακμή οφείλεται στο ότι το δέρμα είναι ακάθαρτο. Όμως πολύ λίγα τεκμηριωμένα δεδομένα υπάρχουν που στηρίζουν οποιαδήποτε από αυτές τις δύο πεποιθήσεις.
Οι άνθρωποι όλων των φυλετικών προελεύσεων και ηλικιών δυνατόν να παρουσιάσουν ακμή. Περίπου 4 σε κάθε 5 ανθρώπους ηλικίας μεταξύ 11 και 30 ετών έχουν εξάρσεις ακμής σε κάποια χρονική στιγμή.
Η ακμή εκδηλώνεται συχνότερα σε έφηβους και νέους ενήλικες. Παρά το γεγονός ότι η ακμή συνήθως δεν είναι σοβαρό πρόβλημα υγείας, εντούτοις είναι αιτία μεγάλης στεναχώριας για τους ασθενείς.
Επιπρόσθετα η σοβαρής μορφής ακμή μπορεί να προκαλέσει μόνιμες ουλές. Ευτυχώς στους περισσότερους ανθρώπους η ακμή υποχωρεί και εξαφανίζεται έως ότου φτάσουν στην ηλικία των 30 ετών.
Η ακμή αρχίζει στους αδένες του δέρματος που παράγουν λιπαρές ουσίες. Οι εν λόγω ουσίες, φτάνουν στον πόρο του αδένα και διαχέονται στο δέρμα. Από τους ίδιους πόρους περνούν και οι τρίχες.
Η τρίχα, οι λιπαρές ουσίες και κύτταρα του πόρου δυνατόν να βουλώσουν τον πόρο. Η απόφραξη που προκύπτει εμποδίζει τις λιπαρές ουσίες από του να βγουν στην επιφάνεια του δέρματος.
Το μείγμα λιπαρών και κυττάρων που μαζεύονται έτσι στον πόρο δημιουργούν συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη βακτηριδίων τα οποία ζουν κανονικά στο δέρμα. Το σύστημα άμυνας του οργανισμού αντιλαμβάνεται ότι υπάρχει πρόβλημα και επιτίθεται στα βακτηρίδια δημιουργώντας έτσι φλεγμονή.
Εάν ο αποφραγμένος αδένας παραμείνει κάτω από το δέρμα, δημιουργείται ένα μικρό εξόγκωμα με λευκή δερματική κηλίδα. Εάν ο κλειστός αδένας φτάσει στην επιφάνεια του δέρματος και ανοίξει δημιουργείται ένα μαυράδι. Το μαύρο χρώμα δεν δημιουργείται λόγω ακαθαρσίας αλλά λόγω του ότι μαυρίζουν οι λιπαρές ουσίες του αδένα όταν έλθουν σε επαφή με τον αέρα στην επιφάνεια του δέρματος.
Τόσο τα λευκά όσο και τα μαύρα μικρά εξογκώματα μπορεί να μείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο δέρμα. Τελικά ο αποφραγμένος πόρος ανοίγει προς τα έξω διότι σπάζει το βύσμα και δημιουργούνται σπυριά.
Ένας σημαντικός παράγοντας στην ακμή είναι η αύξηση ορισμένων ορμονών κατά την εφηβεία. Οι ορμόνες αυτές κάνουν τους σμηγματογόνους αδένες να μεγαλώνουν και να παράγουν περισσότερες λιπαρές ουσίες.
Επίσης η ακμή μπορεί να προκληθεί και από ορμονικές αλλαγές που παρατηρούνται στην εγκυμοσύνη ή κατά την έναρξη ή διακοπή της λήψης αντισυλληπτικών χαπιών.
Ορισμένες έρευνες έδειξαν ότι η προδιάθεση για να παρουσιάσει κάποιος ακμή μπορεί να είναι κληρονομική, δηλαδή υπάρχουν γονίδια που εμπλέκονται στη γένεση της.
Το στρες δεν είναι αιτία πρόκλησης ακμής. Ωστόσο σε άτομα που έχουν ακμή, το στρες μπορεί να επιδεινώνει το πρόβλημα.
Υπάρχουν φάρμακα που προκαλούν ακμή (κορτικοστεροειδή) όπως επίσης και καλλυντικά προϊόντα που είναι πλούσια σε λιπαρά. Τα εν λόγω προϊόντα αλλοιώνουν τα κύτταρα των αδένων και τα κάνουν να κολλούν μεταξύ τους δημιουργώντας έτσι βύσμα που αποφράσσει τον αδένα.
Για άτομα που έχουν ακμή είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούν καλλυντικά προϊόντα που δεν περιέχουν λιπαρές ουσίες. Στο εμπόριο διατίθενται καλλυντικά και άλλα προϊόντα ομορφιάς ειδικά κατασκευασμένα για την αποφυγή απόφραξης των πόρων.
Τα άτομα που έχουν ακμή δεν πρέπει να τρίβουν ή να αγγίζουν τα σπυριά τους. Η συμπίεση, το ζούληγμα ή το τσίμπημα των σπυριών μπορεί να δημιουργήσει ουλές ή κηλίδες στο δέρμα.
Αντίθετα το ελαφρύ πλύσιμο του προσώπου με ένα ήπιο καθαριστικό δύο φορές την ημέρα ή μετά από έντονη σωματική άσκηση βοηθούν. Τα δυνατά σαπούνια ή άλλα μέσα με τρίψιμο να αποφεύγονται διότι χειροτερεύουν το πρόβλημα.
Τα μαλλιά πρέπει να πλένονται τακτικά με σαμπουάν. Άτομα που έχουν λιπαρά μαλλιά πιθανόν να χρειάζεται να τα λούζουν κάθε μέρα. Υπάρχουν διάφορα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την θεραπεία της ακμής. Συνήθως χρειάζονται μερικές εβδομάδες για να φανεί κάποιο αποτέλεσμα.
Στις περιπτώσεις που η ακμή είναι σοβαρή, απαιτείται η συμβουλή του γιατρού για τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης και τα φάρμακα που χρειάζονται.