Η ποσότητα και ο τύπος των μικροβίων που υπάρχουν στο έντερο, πιθανόν να παίζουν ρόλο στην παχυσαρκία.

Ίσως, η ποσότητα φαγητού που καταναλώνουμε, η σωματική άσκηση και η κληρονομικότητα, να μην είναι οι μόνοι παράγοντες που επηρεάζουν το βάρος του σώματος μας.

Υπάρχουν στο έντερο των ανθρώπων, τρισεκατομμύρια βακτηριδίων. Δύο ομάδες από αυτά, τα Firmicutes και τα Bacteroidetes, είναι τα κυριότερα με ευεργετικές δράσεις για τον άνθρωπο. Το ποσοστό τους στο γαστρεντερικό σύστημα, διαφέρει σε ισχνά και παχύσαρκα άτομα.      

Μήπως τελικά η επιδημία παχυσαρκίας που μαστίζει σήμερα την ανθρωπότητα, οφείλεται σε μικροβιακούς παράγοντες; Η σχέση βακτηριδίων και υπερβολικού βάρους σώματος, μήπως θα μπορέσει να οδηγήσει σε ένα νέο τρόπο καταπολέμησης της παχυσαρκίας ή ακόμη και του υποσιτισμού στον αναπτυσσόμενο κόσμο;

Αυτά είναι ενδιαφέροντα ερωτήματα με πολύ σοβαρές προεκτάσεις που προκύπτουν από πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τη διατροφή, τη δίαιτα και την ικανότητα του εντέρου να απορροφά θερμίδες από το φαγητό που καταναλώνουμε.

Δύο πρόσφατες έρευνες, η μια σε ανθρώπους και η άλλη σε ποντικούς, έδειξαν ότι οι παχύσαρκοι έχουν περισσότερα βακτηρίδια του τύπου Firmicutes και λιγότερα του τύπου Bacteroidetes στον πεπτικό τους σωλήνα. Τα μικρόβια αυτά συμβάλλουν στη διάσπαση των τροφίμων στο έντερο καθιστώντας έτσι δυνατή την απορρόφηση από τα κύτταρα του εντέρου των θρεπτικών συστατικών τους.

Η διαφορά μεταξύ των βακτηριδίων Firmicutes που σχετίστηκαν με παχυσαρκία και των βακτηριδίων Bacteroidetes που σχετίστηκαν με κανονικό βάρος σώματος, ίσως να οφείλεται στο ότι τα πρώτα διασπούν αποτελεσματικότερα τις τροφές σε θρεπτικές ουσίες από τα δεύτερα, επιτρέποντας έτσι την απορρόφηση περισσότερων θερμίδων από τον οργανισμό.   

Το ερώτημα που δεν διευκρινίστηκε είναι κατά πόσο τα βακτηρίδια Firmicutes είναι η αιτία ή το αποτέλεσμα της παχυσαρκίας.

Στην έρευνα με τους ποντικούς, οι επιστήμονες διαπίστωσαν σε ισχνούς ποντικούς που αρχικά δεν είχαν βακτηρίδια Firmicutes στο έντερο, ότι όταν τοποθετούνταν στον πεπτικό τους σωλήνα μεγαλύτερες ποσότητες των βακτηριδίων Firmicutes, τότε τα ποντίκια αυτά διπλασίαζαν το βάρος σώματος. Σε σύγκριση με άλλα ισχνά ποντίκια που δεν είχαν τα εν λόγω βακτηρίδια στο έντερο τους, απορροφούσαν από την ίδια ποσότητα φαγητού, διπλάσια ποσότητα θερμίδων, γεγονός που τα καθιστούσε έτσι σταδιακά παχύσαρκα. Στην έρευνα που έγινε σε ανθρώπους, οι παχύσαρκοι πριν από την έναρξη δίαιτας, είχαν χαμηλότερο ποσοστό, της τάξης του 3%, των βακτηριδίων Bacteroidetes στο έντερο τους. Μετά από δίαιτα που τους επέτρεψε να αποβάλουν τα περιττά κιλά και να έχουν βάρος σώματος πιο κοντά στο κανονικό, τα επίπεδα των βακτηριδίων Bacteroidetes ανήλθαν σχεδόν στο 15%. Όσο περισσότερο βάρος σώματος έχαναν, τόσο πιο πολύ αυξάνονταν τα ποσοστά των βακτηριδίων Bacteroidetes στο γαστρεντερικό τους σύστημα.

Είναι πολύ νωρίς να πούμε εάν τα νέα αυτά ευρήματα θα επιτρέψουν κάποτε να βρεθούν νέες καλύτερες θεραπείες κατά της παχυσαρκίας. Εάν επιβεβαιωθούν και από άλλες ερευνητικές εργασίες, τα δεδομένα αυτά θα οδηγήσουν σε καλύτερη κατανόηση του γιατί κάποιοι άνθρωποι έχουν τάση εύκολα να αποκτούν περιττά κιλά, να γίνονται υπέρβαροι ή παχύσαρκοι.

Πιστεύουμε ότι οι νέες ιδέες για τη σχέση μικροβίων και παχυσαρκίας που στηρίζονται από τα πρώτα αυτά ενθαρρυντικά αποτέλεσμα, πιθανόν μελλοντικά να προκαλέσουν επανάσταση στον τομέα της θεραπείας της παχυσαρκίας. Όμως μέχρι τότε, πολλά παραμένουν ακόμη να απαντηθούν.