Η συχνή κατανάλωση ψαριών, μπορεί να συνοδεύεται από μείωση των πιθανοτήτων προσβολής από τον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας.
Αντίθετα το κάπνισμα διπλασιάζει τον κίνδυνο για τη νόσο ενώ η θεραπεία με ορμόνες δεν επηρεάζει την εξέλιξη της.
Ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας είναι η κυριότερη αιτία απώλειας όρασης και τύφλωσης σε ηλικιωμένα άτομα. Στην πάθηση καταστρέφεται σταδιακά η ωχρά κηλίδα του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού. Η ωχρά κηλίδα ευθύνεται για την κεντρική όραση, μεγάλης ευκρίνειας.
Στα αρχικά στάδια της πάθησης, ο ασθενής βλέπει θολά στο κεντρικό μέρος του οπτικού του πεδίου. Στη συνέχεια υπάρχει η πιθανότητα εξέλιξης προς την τύφλωση με αργό ή γρήγορο ρυθμό ανάλογα με τη μορφή της νόσου.
Με την αύξηση της ηλικίας, η συχνότητα της νόσου αυξάνεται. Υπολογίζεται ότι 30% των ατόμων άνω των 75 ετών πάσχουν από τη νόσο. Το 6% έως 8% παρουσιάζουν προχωρημένες μορφές της νόσου που οδηγεί σε τύφλωση.
Σε έρευνα για την πάθηση, που έγινε σε 681 δίδυμους άνδρες από οφθαλμίατρους της Βοστόνης, εξετάστηκε ο ρόλος των γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που συμβάλλουν στη γένεση της νόσου.
Οι άνδρες εξετάστηκαν από οφθαλμίατρους, απάντησαν σε ερωτηματολόγια για τη διατροφή τους και έδωσαν πληροφορίες σχετικά με παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα, την κατανάλωση αλκοόλ, τη σωματική άσκηση και άλλους. Η διάγνωση της νόσου βασίστηκε σε φωτογραφίες που λήφθηκαν από το εσωτερικό του ματιού.
Τα αποτελέσματα έδειξαν:
- Οι άνδρες που κατανάλωναν συχνότερα ψάρια, ιδιαίτερα ψάρια πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, είχαν σημαντικά λιγότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας του ματιού. Η μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου, βρέθηκε στους άνδρες που έτρωγαν 2 ή περισσότερες μερίδες ψαριού κάθε εβδομάδα
- Οι άνδρες που κάπνιζαν, είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να προσβληθούν από τη νόσο σε σύγκριση με αυτούς που δεν κάπνιζαν
- Το 33% των περιπτώσεων εκφυλισμού ωχράς κηλίδας, βρέθηκε να οφείλεται κυρίως στο κάπνισμα
- Το 20% των περιπτώσεων της νόσου στην έρευνα, βρέθηκε ότι θα μπορούσε να προληφθεί με μεγαλύτερη κατανάλωση ψαριών και πρόσληψη ωμέγα 3 λιπαρών οξέων από τη διατροφή
Σε άλλη ενδιαφέρουσα εργασία οφθαλμίατροι από την Αυστραλία, εξέτασαν τη σχέση διατροφής, ιδιαίτερα του διατροφικού λίπους και του κινδύνου εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας. Μελέτησαν 2.895 Αυστραλούς ηλικίας 49 ετών ή μεγαλύτερους. Κάθε 5 χρόνια αξιολογούνταν οι διατροφικές τους συνήθειες και η κατάσταση των ματιών τους.
Διαπίστωσαν διαχρονικά ότι:
- Τα άτομα που έτρωγαν ψάρι 1 φορά την εβδομάδα, είχαν 40% λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας σε σύγκριση με αυτούς που έτρωγαν ψάρι λιγότερο από 1 φορά το μήνα
- Όσοι έτρωγαν ψάρι 3 ή περισσότερες φορές την εβδομάδα, είχαν επίσης σημαντικά μειωμένες πιθανότητες να παρουσιάσουν προχωρημένα στάδια εκφυλισμού ωχράς κηλίδας
- Τα άτομα που είχαν την ψηλότερη διατροφική πρόσληψη πολυακόρεστων λιπών, παρουσίαζαν 50% μειωμένο κίνδυνο προσβολής από εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας σε σύγκριση με τα άτομα που είχαν τη χαμηλότερη πρόσληψη πολυακόρεστων λιπών
Οι Αυστραλοί γιατροί εισηγούνται ότι η ανεπαρκής πρόσληψη ορισμένων ουσιωδών λιπαρών οξέων, επηρεάζει αρνητικά το μεταβολισμό του αμφιβληστροειδούς χιτώνα και την ανανέωση των κυττάρων.
Επισημαίνουν ότι οι έρευνες έδειξαν ότι τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα της Μεσογειακής διατροφής συμβάλλουν στην προστασία της καρδιάς.
Με ανάλογο τρόπο πιστεύουν ότι τα τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, ιδιαίτερα το δοκοσαεξανοικό οξύ που προέρχεται κυρίως από τα ψάρια, πιθανόν να προστατεύει από την οξείδωση και τον εκφυλισμό του αμφιβληστροειδούς χιτώνα του ματιού.
Συμπεραίνουν ότι τα ευρήματα τους στηρίζουν τη θέση ότι η κατανάλωση ψαριών τουλάχιστον 1 φορά την εβδομάδα, προστατεύει από την πρόωρη έναρξη του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας του ματιού και της απώλειας όρασης που προκύπτει.
Ακόμη μια έρευνα σχετικά με τον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας του ματιού σε 4.265 γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών, έδειξε ότι η ορμονική θεραπεία που χορηγείται μετά την εμμηνόπαυση, δεν αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από τη νόσο.
Τελειώνοντας θα συγκρατήσουμε ότι ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας του ματιού που είναι συχνή πάθηση στους ηλικιωμένους και η κυριότερη αιτία απώλειας όρασης και τύφλωσης σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, μπορεί να επηρεαστεί θετικά από τη διατροφή.
Η κατανάλωση ψαριού 1 ή περισσότερες φορές την εβδομάδα μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη της νόσου. Αντίθετα το κάπνισμα αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο προσβολής από την πάθηση.