Τα βακτηρίδια Σαλμονέλα είναι μια ομάδα παθογόνων που μπορούν να προκαλέσουν διαρροϊκές ασθένειες στους ανθρώπους. Τα παιδιά μπορούν εύκολα να προσβληθούν από τα μικρόβια αυτά.
Τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα, που έχουν μειωμένη άμυνα του οργανισμού, οι ανοσοκατασταλμένοι, κινδυνεύουν περισσότερο να υποστούν σοβαρές λοιμώξεις, από τα βακτηρίδια Σαλμονέλα.
Τα συμπτώματα μιας τέτοιας λοίμωξης (μη τυφική Σαλμονέλωση) περιλαμβάνουν διάρροια, πυρετό και κοιλιακούς πόνους. Συνήθως τα συμπτώματα εμφανίζονται από 12 έως 72 ώρες μετά από τη μόλυνση. Διαρκούν από 4 έως 7 μέρες και οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν χωρίς να χρειάζονται θεραπεία.
Εάν ο ασθενής υποστεί σημαντική αφυδάτωση ή εάν η ασθένεια επεκταθεί εκτός του εντέρου τότε χρειάζεται ενυδάτωση με ενδοφλέβια υγρά.
Τα αντιβιοτικά δεν είναι χρήσιμα στις περιπτώσεις μη τυφικής Σαλμονέλωσης παρά μόνο εάν η ασθένεια εξαπλωθεί και εκτός του εντέρου όπως για παράδειγμα εάν υπάρξει προσβολή των οστών ή ακόμα σηψαιμία με ή χωρίς καταπληξία.
Η Σαλμονέλα μεταδίδεται από τα κόπρανα ανθρώπων ή ζώων σε άλλους ανθρώπους ή ζώα. Υπάρχουν πολλών ειδών βακτηρίδια Σαλμονέλα. Υπάρχει η Σαλμονέλα τύπου Typhimurium, τύπου Enteritis, τύπου Paratyphi όπως επίσης και διάφορες άλλες μορφές.
Η Σαλμονέλα Typhi, είναι η Σαλμονέλα η τυφική που προκαλεί τον τυφοειδή πυρετό. Το βακτηρίδιο αυτό συναντάται μόνο στους ανθρώπους. Προκαλεί μια σοβαρή νόσο που προσβάλλει όχι μόνο το έντερο αλλά ολόκληρο τον οργανισμό.
Ο τυφοειδής πυρετός, χαρακτηρίζεται από πονοκέφαλο, ψηλό πυρετό, ανορεξία, εντερική αιμορραγία, πιθανότητα εντερικής διάτρησης, σηψαιμία, μηνιγγίτιδα, οστεομυελίτιδα, ηπατομεγαλία και σπληνομεγαλία. Ο πυρετός υποχωρεί μετά από την τρίτη εβδομάδα.
Ο τυφοειδής πυρετός μπορεί να απειλήσει τη ζωή. Χρειάζεται αντιμετώπιση με αντιβιοτικά όπως η χλωραμφαινικόλη, η αμπικιλλίνη και η τριμεθοπρίμη/σουλφομεθοξαζόλη. Πολλοί ασθενείς γίνονται παρά το γεγονός ότι έχουν πάρει θεραπεία χρόνιοι φορείς του μικροβίου.
Η αναγνώριση και ταυτοποίηση της Σαλμονέλας στον ασθενή γίνεται με καλλιέργειες κοπράνων και αίματος.
Για τα μη τυφικά βακτηρίδια Σαλμονέλα δεν υπάρχει εμβόλιο. Για την Σαλμονέλα του τύφου υπάρχει εμβόλιο το οποίο όμως δεν είναι πολύ αποτελεσματικό.
Η πρόληψη έχει μεγάλη σημασία για την καταπολέμηση των ασθενειών αυτών. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι τα φαγώσιμα που έχουν επιμολυνθεί από τα βακτηρίδια Σαλμονέλα φαίνονται και μυρίζουν φυσιολογικά.
Τα μολυσμένα τρόφιμα είναι συνήθως ζωικής προέλευσης όπως αυγά, βοδινό κρέας, κοτόπουλο, γάλα. Όμως και λαχανικά μπορεί να επιμολυνθούν από τα μικρόβια αυτά.
Όταν ένα άτομο το οποίο έχει μολυνθεί από τα μικρόβια ή εάν είναι φορέας και χειρίζεται φαγώσιμα χωρίς να πλένει τα χέρια του τότε μπορεί να τα επιμολύνει με κίνδυνο να μεταδώσει την ασθένεια και σε άλλα ανυποψίαστα άτομα.
Ορισμένα βακτηρίδια Σαλμονέλα έχουν γίνει ανθεκτικά στα αντιβιοτικά διότι χορηγούνται σε ζώα αντιβιοτικά δια μέσου της διατροφής τους για να αναπτύσσονται καλύτερα.
Είναι σημαντικό να λαμβάνονται ορισμένες προσωπικές προφυλάξεις για την πρόληψη των λοιμώξεων με Σαλμονέλα:
- Μη τρώτε ωμά ή όχι καλά ψημένα αυγά, κρέας ή κοτόπουλο. Το ωμό αυγό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλά σκευάσματα (σάλτσες, μαγιονέζες, κλπ) και αυτός που τα τρωει να μη το καταλαβαίνει.
- Τα κρέατα και το κοτόπουλο, τα χάμπουργκερ πρέπει να ψήνονται καλά και να μην είναι ροζ ή κόκκινα στο κέντρο. Το γάλα πρέπει να παστεριώνεται πριν την κατανάλωση όπως επίσης και τα άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα.
- Όλα τα προϊόντα, τα λαχανικά, τα φρούτα πρέπει να πλένονται καλά πριν από την κατανάλωση.
- Τα ωμά φαγώσιμα πρέπει να μην έρχονται σε επαφή με τα ψημένα για να μην επιμολύνονται.
- Τα χέρια πρέπει να πλένονται πάντοτε καλά, όπως επίσης και όλα τα μαγειρικά σκεύη και εργαλεία ιδιαίτερα μετά από την επαφή τους με ωμά προϊόντα.
- Τα άτομα που έχουν μολυνθεί από Σαλμονέλα δεν πρέπει να προετοιμάζουν και να μαγειρεύουν φαγητό για άλλους μέχρι που να καταστεί σαφές ότι δεν είναι πλέον φορείς του μικροβίου.
- Πρέπει να πλένονται καλά τα χέρια μετά από επαφή με τα ζώα. Ιδιαίτερα τα χέρια πρέπει να πλένονται μετά από επαφή με χελώνες ή άλλα ερπετά.
