Η γαστρεντερίτιδα είναι από τα συχνότερα προβλήματα για τα οποία οι ασθενείς επισκέπτονται το γιατρό.
Η ασθένεια προκαλείται συνήθως λόγω μόλυνσης του εντέρου από μικροοργανισμούς.
Εμφανίζεται με οξύ τρόπο και χαρακτηρίζεται από ανορεξία, ναυτία, εμετούς, διάρροια, κολικούς στην κοιλιά με πόνο, πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες.
Η γαστρεντερίτιδα όταν εκδηλωθεί σ' ένα ενήλικα που κατά τα άλλα ήταν υγιής δεν είναι τόσο απειλητική όσο όταν προσβάλλει ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού όπως τα παιδιά, τους ηλικιωμένους ή αυτούς που πάσχουν από άλλες σοβαρές παθήσεις. Στις ομάδες αυτές, η απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών, όπως το κάλιο και το νάτριο που προκαλεί η γαστρεντερίτιδα είναι δυνατόν να απειλήσει τη ζωή.
Οι μικροοργανισμοί, που ευθύνονται για γαστρεντερίτιδες μπορεί να είναι βακτηρίδια, ιοί, παράσιτα. Επίσης η κατανάλωση τροφών που περιέχουν τοξίνες μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερίτιδα.
Ο τύπος και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτώνται από την αιτία που προκάλεσε τη γαστρεντερίτιδα.
Ο αριθμός των μικροοργανισμών που εμπλέκονται στη γένεση της νόσου ή η ποσότητα των τοξινών, που έχουν προσληφθεί από ένα φαγητό, έχουν καθοριστικό ρόλο στο βαθμό επηρεασμού του ασθενούς. Επίσης τη σοβαρότητα της κλινικής εικόνας επηρεάζει η γενική κατάσταση του ασθενούς και η ανθεκτικότητα στην ασθένεια.
Τα κυριότερα χαρακτηριστικά συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας είναι:
- Ξαφνική έναρξη των συμπτωμάτων, κάποτε με πολύ σοβαρό τρόπο.
- Ανορεξία, ναυτία, εμετοί.
- Διάταση εντέρου με έντονους κολικούς και πόνο.
- Διάρροια, που μπορεί να περιέχει ή όχι αίμα. Διάρροιες με αίμα είναι ένδειξη, ότι πρόκειται για σοβαρή περίπτωση.
- Πυρετός.
- Μυαλγίες, κεφαλαλγίες, εξάντληση, αλλοίωση της γενικής κατάστασης του ασθενούς.
- Αφυδάτωση και μείωση της πίεσης του ασθενούς σε περιπτώσεις με σοβαρούς εμετούς και διάρροια.
- Απώλεια καλίου, χαμηλό κάλιο στο αίμα λόγω απώλειας καλίου από τους εμετούς και τη διάρροια.
- Απώλεια νατρίου λόγω απώλειας υγρών από εμετούς και διάρροια και ενυδάτωση με υγρά χωρίς ηλεκτρολύτες.
Ανάλογα με την αιτία που προκάλεσε τη γαστρεντερίτιδα, τα σημεία και συμπτώματα της νόσου μπορούν να εμφανιστούν σε μερικές ώρες μέχρι μερικές μέρες από τη στιγμή που έγινε η μόλυνση ή η κατανάλωση φαγητών με τοξίνες.
Συνήθως η διάρκεια των συμπτωμάτων είναι από μία έως δύο ημέρες. Κάποτε μπορεί να διαρκέσουν από μια εβδομάδα έως δέκα ημέρες. Τα συμπτώματα είναι συχνά παρόμοια και έτσι δεν είναι εύκολο αυτά να οδηγήσουν στην αναγνώριση της αιτίας που τα προκάλεσε. Για την ανεύρεση της αιτίας χρειάζεται συμβουλή του γιατρού και συμπληρωματικές εξετάσεις.
Η καλύτερη αντιμετώπιση της γαστρεντερίτιδας είναι η πρόληψη. Το συχνό πλύσιμο των χεριών είναι η αποτελεσματικότερη άμυνα που διαθέτουμε παράλληλα με την αποφυγή μολυσμένων φαγητών και νερών.