Ο κόλιαντρος (κολίανδρο, κορίανδρο, κόλιαντρο) είναι ποώδες αρωματικό φυτό του οποίου τα φύλλα και οι καρποί χρησιμοποιούνται στη μαγειρική, τη φαρμακευτική και τη ζαχαροπλαστική.
Ο κόλιαντρος είναι γνωστός και χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα. Υπήρχε στους κρεμαστούς κήπους της Βαβυλώνας, αναφέρεται στη Βίβλο και σε Αιγυπτιακούς πάπυρους. Θεωρείται από πολλούς ως το φυτό που χρησιμοποιείται σήμερα στη μαγειρική, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο.
Οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν ευρέως όχι μόνο για σκοπούς μαγειρικής αλλά και για τη διατήρηση των τροφίμων ιδιαίτερα των καπνιστών κρεάτων. Οι Ρωμαίοι το συνδύαζαν με κύμινο και ξύδι και το χρησιμοποιούσαν ως συντηρητικό.
Οι ιατρικές ιδιότητες του κόλιαντρου τον έκαναν δημοφιλή σε πολλούς πολιτισμούς. Οι Κινέζοι πίστευαν ότι ο κόλιαντρος είναι το κλειδί για τη μακροζωία και την αιωνιότητα. Στο Μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν ως ισχυρό αφροδισιακό. Οι Ινδοί το χρησιμοποιούν ευρέως και το βασικό συστατικό του κάρυ είναι ο κόλιαντρος.
Οι γιατροί από την εποχή του Ιπποκράτη, διαπίστωσαν τις ευεργετικές για την υγεία επιδράσεις του κόλιαντρου. Ακόμη και σήμερα εργαστηριακές έρευνες επιβεβαιώνουν δράσεις του εναντίον των μικροβίων και των βακτηριδίων.
Η σκόνη από καρπούς του κόλιαντρου χρησιμοποιήθηκε για την καταπολέμηση της μόλυνσης πληγών. Στην εποχή πριν από τα αντιβιοτικά, οι μολύνσεις του δέρματος από το στρεπτόκοκκο (ερυσίπελας), προκαλούσαν πολλούς θανάτους. Τότε ο κόλιαντρος χρησιμοποιούταν για τις αντιβακτηριακές του ιδιότητες.
Ο κόλιαντρος βοηθά στο πεπτικό σύστημα και ανοίγει την όρεξη. Μειώνει το φούσκωμα της κοιλιάς και διευκολύνει την πέψη. Επίσης θεωρείται ότι είναι διεγερτικός και επιδρά θετικά στο νευρικό σύστημα.
Το τσάι που γίνεται με σπόρους του κόλιαντρου θεωρείται ότι βοηθά στην πέψη όταν πίνεται μετά από το φαγητό. Επίσης μπορεί να ανακουφίζει από τους κολικούς του εντέρου.
Στην Ασία, ο κόλιαντρος χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση του πονοκέφαλου, των αιμορροΐδων και ως κατάπλασμα για έλκη και πληγές.
Οι καρποί του κόλιαντρου μετά από σύνθλιψη, χρησιμοποιήθηκαν για την ανακούφιση από τους πόνους των αρθρώσεων και από τους ρευματισμούς. Φαίνεται ότι ο κόλιαντρος εκτός από τις αντιβακτηριακές του ιδιότητες, έχει και αντιφλεγμονώδεις δράσεις.
Ο κόλιαντρος χρησιμοποιείται επίσης για αρωματικούς σκοπούς σε σαπούνια και άλλα σκευάσματα ομορφιάς. Τα έλαια του κόλιαντρου χρησιμοποιούνται σε αρώματα.
Ιδιαίτερα φαίνεται ότι ο κόλιαντρος έχει την ιδιότητα να εξουδετερώνει μικρόβια όπως η σαλμονέλα που είναι αιτία τροφικών δηλητηριάσεων. Οι σάλτσες και τα διατροφικά σκευάσματα που περιέχουν κόλιαντρο μπορούν να εξουδετερώνουν μικρόβια.
Πρόσφατα ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, βρήκαν ότι οι σάλτσες που περιέχουν κόλιαντρο, είναι πλούσιες στην ουσία dodecenal. Η ουσία αυτή είναι ισχυρότερη από ορισμένα γνωστά αντιβιοτικά.
Διαπιστώθηκε ότι η εν λόγω ουσία έχει δύο φορές μεγαλύτερη δύναμη στο να σκοτώνει βακτήρια της οικογένειας της σαλμονέλας σε σύγκριση με το αντιβιοτικό γενταμυκίνη.
Γίνεται εισήγηση από τους ερευνητές όπως η φυσική αυτή ουσία με ισχυρή αντιβακτηριακή δράση να χρησιμοποιείται ως προσθετικό σε φαγητά για σκοπούς συντήρησης και προστασίας από τροφική δηλητηρίαση.
Συνοπτικά βλέπουμε ότι η σύγχρονη επιστήμη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτά που από αρχαιότατων χρόνων διάφοροι πολιτισμοί είχαν διαπιστώσει για τον κόλιαντρο. Τα φύλλα και οι καρποί του κόλιαντρου έχουν πολλά να προσφέρουν τόσο στη μαγειρική αλλά και γενικά στην υγεία μας.