Η δυσκοιλιότητα των παιδιών είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί σε πολλές περιπτώσεις τους γονείς.

Πολύ συχνά δεν υπάρχει σοβαρή παθολογία, που να υποβόσκει και είναι ένα προσωρινό πρόβλημα που μπορεί να λυθεί με μερικά σχετικά απλά μέτρα.

Χρειάζεται όμως προσοχή διότι, εκτός του ότι ακόμη και στις απλές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ανησυχίες και κάποιες επιπλοκές, σε άλλες ευτυχώς σπανιότερες καταστάσεις, μπορεί να είναι η κλινική έκφραση μιας σοβαρότερης ασθένειας που εκφράζεται με τη σημειολογία της δυσκοιλιότητας.

Για τους λόγους αυτούς όταν οι γονείς εκφράζουν ανησυχίες για μια δυσκοιλιότητα που έχουν παρατηρήσει στο παιδί τους, χρειάζεται προσεκτική μελέτη του παιδιού με λήψη λεπτομερούς ιστορικού και κλινική εξέταση.

Ποιες είναι οι αιτίες της δυσκοιλιότητας;

Όταν ένα παιδί δεν έχει στη διατροφή του αρκετές φυτικές ίνες, δεν πίνει αρκετό νερό και άλλα υγρά, εάν δεν εξασκείται σωματικά σε ικανοποιητικό βαθμό, τότε οι πιθανότητες του να παρουσιάσει δυσκοιλιότητα είναι περισσότερες.

Επίσης σε ορισμένα παιδιά, επειδή για διάφορους λόγους δεν πηγαίνουν στο αποχωρητήριο όταν τους εκδηλώνεται η ανάγκη, τότε μπορεί να εγκατασταθούν μηχανισμοί που οδηγούν στη δυσκοιλιότητα.

Για παράδειγμα μπορεί να ντρέπονται ή να μην θέλουν να χρησιμοποιήσουν ένα δημόσιο αποχωρητήριο, μπορεί να μην θέλουν να πάνε στο αποχωρητήριο εάν δεν νιώθουν την παρουσία ενός από τους γονείς τους ή ακόμη να μην θέλουν να διακόψουν από το παιγνίδι τους.

Είναι σημαντικό να μη ξεχνούμε ότι σε κάποιες λιγότερο συχνές περιπτώσεις η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι η έκφραση μιας άλλης σοβαρότερης ασθένειας (οργανικής ή λειτουργικής) ή ακόμη να οφείλεται στη λήψη κάποιων φαρμάκων.

Ποια είναι τα σημεία και συμπτώματα της δυσκοιλιότητας των παιδιών;

Η κλινική εικόνα της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

1. Απουσία κενώσεων για μερικές μέρες ή κενώσεις μια φορά την ημέρα οι οποίες είναι σκληρές και στεγνές
   
   
2. Εκδήλωση κοιλιακού πόνου
   
   
3. Ναυτία και εμετοί
   
   
4. Απώλεια βάρους
   
   
5. Παρουσία υγρών ή στερεών αφυδατωμένων κοπράνων στα εσώρουχα του παιδιού που είναι ένα σημείο που δείχνει ότι συσσωρεύονται κόπρανα στο ορθό τμήμα του χοντρού εντέρου του παιδιού.

Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι η δυσκοιλιότητα κάνει τις κενώσεις του εντέρου οδυνηρές και έτσι το παιδί φοβάται με αποτέλεσμα να προσπαθεί να μη κάνει κενώσεις. Το γεγονός αυτό επιδεινώνει την κατάσταση και το παιδί μπαίνει σ' ένα φαύλο κύκλο επιδείνωσης.

Θεραπεία

Η θεραπεία που πρέπει να χορηγηθεί εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού και από την σοβαρότητα του προβλήματος.

Σε αρκετές περιπτώσεις η κατανάλωση περισσότερων φρούτων, λαχανικών, σιτηρών ολικής αλέσεως δίνουν στο παιδί περισσότερες φυτικές ίνες με αποτέλεσμα να διευκολύνεται η κένωση. Επίσης όταν το παιδί πίνει περισσότερο νερό και άλλα υγρά και έχει περισσότερη φυσική σωματική δραστηριότητα τότε το πρόβλημα μπορεί να λυθεί.

Κάποτε μπορεί σε μερικά παιδιά να χρειαστεί να γίνει ένας υποκλυσμός για να αφαιρεθούν τα σκληρά κόπρανα και να βοηθηθεί το παιδί. Μπορεί επίσης να χορηγηθούν και καθαρτικά φάρμακα για να μαλακώσουν τα κόπρανα και  να προληφθούν νέα επεισόδια.

Όμως προσοχή, τα καθαρτικά μπορεί να είναι επικίνδυνα για τα παιδιά και πρέπει να χορηγούνται μόνο κάτω από την επίβλεψη του γιατρού.

Σε ορισμένες περιπτώσεις η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι η εκδήλωση μιας άλλης σοβαρότερης ασθένειας. Το παιδί πρέπει οπωσδήποτε να εξετάζεται από το γιατρό στις ακόλουθες περιπτώσεις:

1. Εάν τα επεισόδια της δυσκοιλιότητας διαρκούν περισσότερο από 3 εβδομάδες
   
   
2. Εάν η δυσκοιλιότητα είναι τόσο ενοχλητική που το παιδί δεν μπορεί να λάβει μέρος στις συνήθεις δραστηριότητες
   
   
3. Εάν εμφανίζονται μικρές οδυνηρές ραγάδες (γραμμωτές πληγές ή διακοπές της συνέχειας του δέρματος) στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό του παιδιού
   
   
4. Εάν εμφανίζονται τμήματα της βλεννογόνου του εντέρου έξω από τον πρωκτό όπως στις αιμορροΐδες
   
   
5. Όταν το κανονικό σπρώξιμο δεν είναι αρκετό για βγουν προς τα έξω τα κόπρανα του παιδιού
   
   
6. Όταν εξέρχονται από μόνα τους υγρά ή μαλακά κόπρανα από τον πρωκτό του παιδιού.

Το ιστορικό του παιδιού, η κλινική εξέταση και ορισμένες συμπληρωματικές εξετάσεις που πιθανόν να κρίνει αναγκαίες ο γιατρός του παιδιού θα μπορέσουν να διευκρινίσουν κατά πόσο υπάρχει μια λειτουργική ή πολύ σπανιότερα μια οργανική ανωμαλία (μεγάκολο, ασθένεια Hirschprung, ογκολογικό ή νευρολογικό πρόβλημα, συγγενείς ανωμαλίες) για την οποία θα χρειαστεί εξειδικευμένη και εξατομικευμένη προσέγγιση.