Η έκθεση των ανθρώπων σε αυξημένες συγκεντρώσεις μικρών σωματίδιων που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα ακόμη και βραχυπρόθεσμα, αυξάνει τον κίνδυνο για εγκεφαλικά επεισόδια ισχαιμικού τύπου.

Το ίδιο παρατηρείται και όταν οι άνθρωποι εκτίθενται σε αυξημένα επίπεδα ατμοσφαιρικού όζοντος.

Υπάρχουν πειραματικά στοιχεία που δείχνουν ότι η πρόσφατη έκθεση σε μικρά σωματίδια του εισπνεόμενου αέρα σχετίζεται με οξεία συστολή των αρτηριών. Η σμίκρυνση της διαμέτρου του αυλού των αρτηριών λόγω των ατμοσφαιρικών ρυπαντικών σωματιδίων του αέρα, αυξάνει τον κίνδυνο απόφραξης και δημιουργίας θρόμβων στις ζωτικές αρτηρίες που μπορούν να οδηγήσουν έτσι σε ισχαιμικά επεισόδια στον εγκέφαλο.

Ο μηχανισμός αυτός χρειάζεται ακόμη περισσότερη μελέτη για να τεκμηριωθεί. Ωστόσο είναι μια πιθανή εξήγηση για τους συσχετισμούς που έφεραν στην επιφάνεια μελέτες των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην ανθρώπινη υγεία.

Η ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα είναι πρόβλημα που απασχολεί όλο και περισσότερο τα κράτη και τις αρμόδιες αρχές για τη δημόσια υγεία. Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, οι βιομηχανίες, τα αυτοκίνητα, οι αλλαγές των καιρικών συνθηκών, η μετακίνηση άμμου της ερήμου από αέρια ρεύματα σε πόλεις και ευρύτερες κατοικημένες περιοχές, είναι αιτίες που αλλοιώνουν ουσιαστικά τον αέρα που αναπνέουμε.

Τα προβλήματα ρύπανσης του αέρα που αναπνέουμε δεν έχουν μελετηθεί ικανοποιητικά. Οι σχέσεις και οι επιπτώσεις τους στους πνεύμονες, στο καρδιαγγειακό σύστημα και στον εγκέφαλο χρειάζονται περαιτέρω διευκρίνιση.

Μια νέα έρευνα προσθέτει στις ανησυχίες για τις αρνητικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο της ρύπανσης του αέρα που αναπνέουμε από μικρά αιωρούμενα σωματίδια και από το όζον. Αμερικανοί ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν εξέτασαν τη βραχυπρόθεσμη σχέση μεταξύ μόνιμων ή παροδικών ισχαιμικών εγκεφαλικών επεισοδίων και της ρύπανσης του περιβαλλοντικού αέρα.

Η έρευνα έγινε στο νότιο Τέξας μεταξύ 2000 και 2005 σε μια παραλιακή πόλη που γειτνιάζει με βιομηχανίες πετρελαίου και πετροχημείας. Καταγράφηκαν τα εγκεφαλικά επεισόδια ισχαιμικού τύπου, μόνιμα ή παροδικά.

Η εκδήλωση των εγκεφαλικών επεισοδίων συσχετίσθηκε με τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης από διάφορους παράγοντες. Επισημαίνεται ότι οι συγκεντρώσεις μικρών σωματίδιων στην ατμόσφαιρα της εν λόγω πόλης ήταν σχετικά χαμηλές λόγω των θαλασσινών ανέμων.

Παρά τις σχετικά χαμηλές συγκεντρώσεις των ρυπογόνων παραγόντων εντούτοις βρέθηκε ότι συνέβαιναν περισσότερα ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια και των δύο τύπων στις ημέρες που ακολουθούσαν εκείνες στις οποίες υπήρχαν ψηλότερες συγκεντρώσεις μικρών σωματιδίων με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μ και όζοντος. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι βρήκαν συσχετισμό αυξημένης συχνότητας εγκεφαλικών επεισοδίων και ρύπανσης του αέρα ακόμη και σε περιοχή όπου η συγκέντρωση μικρών αιωρούμενων σωματιδίων διαμέτρου μικρότερη των 2,5 μ στην ατμόσφαιρα είναι σχετικά χαμηλή.

Τα εν λόγω στοιχεία δείχνουν ότι πιθανόν είναι πολύ μεγαλύτερες και σοβαρότερες για τους ανθρώπους οι πραγματικές συνέπειες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε άλλες περιοχές ή σε άλλες κλιματολογικές συνθήκες.

Οι ερευνητές τονίζουν επίσης ότι τα επίπεδα των σωματιδίων στην ατμόσφαιρα πρέπει να μελετώνται καλύτερα. Χρειάζεται επίσης νέα αξιολόγηση των επιτρεπτών ορίων με στόχο την αποτελεσματικότερη προφύλαξη των ανθρώπων από νοσηρούς παράγοντες.

Υπενθυμίζουμε ότι παλαιότερες έρευνες έδειξαν συσχετισμούς ρύπανσης του ατμοσφαιρικού αέρα με αιωρούμενα σωματίδια και αυξημένου κινδύνου για έμφραγμα μυοκαρδίου και εγκεφαλικά επεισόδια.

Θα συγκρατήσουμε λοιπόν ότι χρειάζονται σημαντικές προσπάθειες για την προστασία της υγείας μας από τη ρύπανση της ατμόσφαιρας.

Η ρύπανση αυτή δεν είναι μια αφηρημένη, απομακρυσμένη απειλή αλλά καθημερινά είναι σε θέση να προκαλεί καρδιαγγειακά προβλήματα όπως έμφραγμα μυοκαρδίου και εγκεφαλικά επεισόδια. Ας μην ξεχνούμε ότι η καρδιακή προσβολή και τα εγκεφαλικά επεισόδια είναι αντίστοιχα, η πρώτη και τρίτη συχνότερες αιτίες θανάτων.