Τα αγγειακά εγκεφαλικά
επεισόδια αποτελούν την τρίτη πιο συχνή
αιτία θανάτου μετά από τα καρδιακά
προβλήματα και τον καρκίνο.
Υπάρχουν κυρίως δύο ειδών,
τα ισχαιμικά που συμβαίνουν λόγω
απόφραξης ενός αγγείου (80% των
περιπτώσεων) και τα αιμορραγικά λόγω
ρήξης του αγγείου (20%).
Και στις δύο περιπτώσεις ο
κίνδυνος θανάτου είναι πολύ μεγάλος.
Επιπρόσθετα σ' αυτούς που επιβιώνουν
παραμένουν σημαντικές εγκεφαλικές βλάβες
με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μακροχρόνιες
αναπηρίες με σημαντικό ψυχολογικό και
οικονομικό κόστος για τον ασθενή και την
οικογένεια του.
Επίσης η κοινωνία καλείται
να καταβάλει σημαντικούς πόρους για την
αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων
που προκύπτουν.
Τα πρώτα συμπτώματα ενός
εγκεφαλικού αγγειακού επεισοδίου
μπορεί να είναι η εμφάνιση αδυναμίας ή
παραλυσίας στη μια μεριά του σώματος,
εμφάνιση ξαφνικής δυσκολίας στην ομιλία,
στην όραση, στην ακοή, δυσκολία στον κανονικό
τρόπο σκέψης και ακόμα ξαφνική απώλεια
των αισθήσεων.
Στα ισχαιμικά επεισόδια η
απόφραξη του αγγείου που τροφοδοτεί τον
εγκέφαλο μπορεί να οφείλεται σε ένα
θρόμβο ο οποίος κλείνει την αρτηρία με
αποτέλεσμα μέρος του εγκεφάλου να
στερείται κανονικής κυκλοφορίας. Σαν
αποτέλεσμα προκύπτουν γρήγορα βλάβες
στα εγκεφαλικά κύτταρα.
Στα αιμορραγικά επεισόδια
υπάρχει ρήξη του αγγείου με αποτέλεσμα
να υπάρχει ταυτόχρονα αιμορραγία στον
εγκέφαλο και βλάβη των εγκεφαλικών
κυττάρων λόγω διακοπής της κυκλοφορίας.
Είναι πολύ σημαντικό να γίνεται
πολύ γρήγορα η διάγνωση των επεισοδίων
αυτών για να χορηγείται η κατάλληλη
θεραπεία.
Επιπρόσθετα είναι
ουσιώδες να γίνεται άμεσα η διευκρίνηση
κατά πόσο πρόκειται για ισχαιμικό ή
αιμορραγικό επεισόδιο διότι η
αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική.
Στα ισχαιμικά επεισόδια πρέπει
επειγόντως να δοθεί θρομβολυτική
θεραπεία . Η θεραπεία αυτή έχει σαν στόχο
να διαλύσει το θρόμβο που κλείνει την
αρτηρία και έτσι να αποκαταστήσει την
κανονική κυκλοφορία.
Στα αιμορραγικά επεισόδια η
χρήση θρομβολυτικής θεραπείας θα
επιδεινώσει ακόμα περισσότερο την ήδη
υπάρχουσα αιμορραγία.
Δυστυχώς φαίνεται ότι οι
ασθενείς καθυστερούν να μεταβούν στο
νοσοκομείο για άμεση θεραπεία στην
περίπτωση των εγκεφαλικών επεισοδίων.
Σύμφωνα με μελέτη που
δημοσιεύεται στο ιατρικό περιοδικό Stroke,
τον Ιανουάριο του 2001, και που έγινε σε 10
νοσοκομεία του New Jersey των ΗΠΑ, οι
ασθενείς αυτοί καθυστερούν σημαντικά να
προσέλθουν σε νοσοκομείο με αποτέλεσμα
να αυξάνονται οι θάνατοι και οι μόνιμες αναπηρίες.
Μόνο 46% προσέρχονται κατά
τις πρώτες 3 ώρες, χρονικό διάστημα μέσα
στο οποίο εάν γίνει η θρομβολυτική
θεραπεία μπορεί να υπάρξουν τα καλύτερα
αποτελέσματα και αποφυγή μόνιμης
αναπηρίας.
Οι περισσότεροι ασθενείς
προσέρχονται αφού περάσουν 6 ώρες,
χρονικό διάστημα το οποίο είναι το
μέγιστο κατά το οποίο μπορούν οι
θεραπείες να αποδώσουν, με
συνεπακόλουθο να επιτυγχάνονται
χειρότερα αποτελέσματα.
Η καλύτερη θεραπεία που
υπάρχει σήμερα για τις περιπτώσεις
ισχαιμικών επεισοδίων, είναι το
θρομβολυτικό φάρμακο t-PA. Εάν χορηγηθεί
κατά τις πρώτες 3 ώρες τότε οι ασθενείς
έχουν 30% περισσότερες πιθανότητες να
έχουν λιγότερα ή καθόλου προβλήματα
αναπηρίας.
Εάν το φάρμακο t-PA χορηγηθεί
μετά τις πρώτες 3 ώρες, δεν έχει μέχρι
σήμερα αποδειχθεί ότι έχει θετικά
αποτελέσματα.
Σίγουρα υπάρχει ανάγκη
ανάπτυξης νέων φαρμάκων που να έχουν
καλά αποτελέσματα μετά που θα περάσουν
οι πρώτες 3 ώρες στα ισχαιμικά
εγκεφαλικά επεισόδια.
Το δίδαγμα που προκύπτει από
τη μεγάλη αυτή μελέτη είναι ότι μόλις
υπάρξει η υποψία ότι έχει συμβεί σε
κάποιο ή εμάς εγκεφαλικό επεισόδιο τότε
πρέπει άμεσα, χωρίς καμιά καθυστέρηση να
ζητηθεί περίθαλψη σε νοσοκομείο όπου
μπορεί τάχιστα να διευκρινιστεί η
ακριβής διάγνωση και να δοθεί η κατάλληλη
θεραπεία.