Οι περισσότεροι άνθρωποι με χαμηλό ανάστημα δεν έχουν κάποια πάθηση. Το ύψος τους είναι χαμηλό, διότι και οι γονείς τους έχουν ανάλογο ανάστημα, που σημαίνει ότι το γενετικό τους υλικό δεν επιτρέπει ψηλό ανάστημα.

Υπάρχουν παιδιά και έφηβοι με χαμηλό ανάστημα, που ακόμη δεν συμπλήρωσαν την πορεία ανάπτυξής τους. Έτσι, ενώ φαίνονται χαμηλοί σε ύψος σε σύγκριση με συνομήλικους τους, αργότερα αυξάνεται το ύψος τους και έχουν ένα κανονικό ανάστημα στην ενήλικη ζωή ή ακόμη ψηλότερο από το σύνηθες, εάν τα γονίδιά τους, το επιτρέπουν.

Τα πρόωρα παιδιά ή αυτά που γεννήθηκαν με πολύ χαμηλό βάρος γέννησης, κάποτε δεν φτάνουν στο αναμενόμενο ύψος με βάση το ανάστημα των γονιών τους. Φαίνεται ότι σε μερικά πρόωρα και λιποβαρή κατά τη γέννηση παιδιά, παρά το γεγονός ότι έχουν τα γονίδια, δεν είναι δυνατόν η ανάπτυξη τους, να τους επιτρέψει, να φτάσουν στο ύψος των γονιών τους.

Το ύψος, που θα έχει τελικά ένα παιδί, όταν θα ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του ή που θα διατηρεί ένας ενήλικας, επηρεάζεται από πολλές παθήσεις, την ηλικία και από μερικά φάρμακα.

Υποθυρεοειδισμός

Ο συγγενής υποθυρεοειδισμός οφείλεται στην έλλειψη θυροξίνης στο νεογνό, λόγω ανεπάρκειας παραγωγής της, από το θυρεοειδή αδένα. Εάν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τα προβλήματα στο παιδί είναι πολύ σοβαρά και μη ανατρέψιμα.  

Ο συγγενής υποθυρεοειδισμός ευθύνεται μεταξύ άλλων, για χαμηλό ανάστημα, πνευματική καθυστέρηση, ληθαργία, δυσκολίες διατροφής και γλώσσα η οποία είναι μακριά, παχιά και προβάλλει από το ανοιχτό στόμα.     

Στην παιδική ηλικία, η εκδήλωση υποθυρεοειδισμού, οφείλεται στη μείωση της παραγωγής της θυροξίνης από το θυρεοειδή αδένα για διάφορους λόγους. Πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα που οδηγεί σε μικρό ανάστημα, μείωση της απόδοσης στο σχολείο, δυσκοιλιότητα, κούραση και μη ανοχή του κρύου.       

Ανωμαλίες σε σχέση με την αυξητική ορμόνη

Η μείωση της αυξητικής ορμόνης, που έχει καθοριστικό ρόλο, για το τελικό ανάστημα των ανθρώπων, επηρεάζει πολύ την ανάπτυξη σε ύψος. Εάν ένα παιδί έχει μειωμένη αυξητική ορμόνη στην εφηβεία, το τελικό του ύψος θα είναι πολύ χαμηλό, ανεξάρτητα από τις δυνατότητες των γονιδίων του.

Υπάρχουν επίσης παθήσεις στις οποίες η αυξητική ορμόνη είναι αυξημένη. Σ' ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το τελικό ύψος του ασθενή θα είναι μεγάλο και οδηγεί σε γιγαντισμό.

Υπογοναδισμός

Στον υπογοναδισμό, υπάρχει σημαντική μείωση των ορμονών του σεξ, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα.

Τα άτομα με υπογοναδισμό, εάν παραμείνουν χωρίς θεραπεία, θα έχουν καθόλου ή μόνο λίγη ανάπτυξη σε ύψος, κατά την εφηβεία.   

Υποσιτισμός

Ο υποσιτισμός, δηλαδή η ανεπάρκεια της διατροφής να παρέχει στο βρέφος, στο παιδί ή στον έφηβο τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται, είναι αιτία χαμηλού αναστήματος. Οι αιτίες του υποσιτισμού είναι πολλές και μπορεί να οφείλονται σε ανεπαρκή παροχή τροφίμων, σε μη ισοζυγισμένη διατροφή ή σε χρόνιες παθήσεις.

Εντερικές παθήσεις

Υπάρχουν διάφορες εντερικές παθήσεις, που μειώνουν την ικανότητα του οργανισμού να απορροφά από το έντερο θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται για την ανάπτυξη.

Οι εν λόγω ελλείψεις είναι αιτία για χαμηλότερο ύψος σώματος, απ' ότι θα αναμενόταν, με βάση το ύψος των γονιών του παιδιού.  

Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Η κανονική λειτουργία των νεφρών είναι πολύ σημαντική για την κανονική ανάπτυξη του παιδιού. Η νεφρική ανεπάρκεια, μεταξύ άλλων προβλημάτων, μπορεί να είναι αιτία χαμηλού αναστήματος.

Κυστική ίνωση

Η κυστική ίνωση είναι μια σοβαρή, κληρονομική χρόνια πάθηση που επηρεάζει τους πνεύμονες και το έντερο. Μεταξύ άλλων προβλημάτων, που προκαλεί στους ασθενείς είναι αιτία για χαμηλό ύψος σώματος.

Διαβήτης

Ο διαβήτης τύπου 1 ήταν παλαιότερα σημαντική αιτία χαμηλότερου αναστήματος από το αναμενόμενο. Ωστόσο, σήμερα χάρις στην έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη αντιμετώπιση, οι επιδράσεις της νόσου στο τελικό ύψος των παιδιών έχουν μειωθεί ουσιαστικά.

Γήρανση και οστεοπόρωση

Με την αύξηση της ηλικίας, οι άνθρωποι τείνουν να χάνουν λίγο από το ύψος τους. Αυτό οφείλεται κυρίως στην οστεοπόρωση και στη μείωση του περιεχομένου σε νερό του μεσοσπονδύλιων δίσκων.

Η μείωση του νερού σε κάθε δίσκο φέρνει τους σπονδύλους πιο κοντά μεταξύ τους και έτσι μειώνεται το ύψος του ηλικιωμένου. Κατά μέσο όρο, οι γυναίκες χάνουν περίπου 5 εκατοστά και οι άνδρες 2.5 εκατοστά.

Αρθρίτιδα

Σε παιδιά με αρθρίτιδα, επηρεάζεται το ύψος τους.

Εάν η φλεγμονή της αρθρίτιδας συμβεί πριν από την ηλικία των 3 ετών, το μέλος με την επηρεαζόμενη άρθρωση, μπορεί να γίνει μακρύτερο απ' ότι θα αναμενόταν. Εάν όμως η εν λόγω φλεγμονή, συμβεί μετά την ηλικία των 9 ετών, το μήκος του μέλους θα είναι μικρότερο από το αναμενόμενο.

Σε παιδιά με ενεργό αρθρίτιδα υπάρχει συνήθως, μια πιο γενικευμένη μείωση της ανάπτυξης σε ύψος.

Κορτικοστεροειδή φάρμακα

Τα κορτικοστεροειδή φάρμακα είναι μεταξύ άλλων ισχυροί αντιφλεγμονώδεις παράγοντες, που επιδρούν στο μεταβολισμό των οστών. Με τον τρόπο αυτό, επηρεάζουν το ύψος του ασθενούς.

Τα κορτικοστεροειδή φάρμακα χορηγούνται για πολλές ασθένειες, παρά το γεγονός ότι οι γιατροί είναι φειδωλοί στη χρήση τους λόγω των παρενεργειών τους.

Σε παιδιά που λαμβάνουν κορτικοστεροειδή φάρμακα για μεγάλα χρονικά διαστήματα, υπάρχει συνήθως καθυστέρηση της ανάπτυξης τους, σε ύψος.