Οι πόνοι στην πλάτη είναι μια πολύ συχνή ενόχληση που επηρεάζει περισσότερο από 80% των ενηλίκων σε κάποια φάση της ζωής τους.

Οι πόνοι της πλάτης μπορεί να σχετίζονται με πολλές διαφορετικές παθολογικές καταστάσεις και η σοβαρότητα τους εξαρτάται από την αιτία που τους έχει προκαλέσει. Η εκδήλωσή τους μπορεί να είναι ξαφνική και απότομη. Σε άλλες περιπτώσεις ο πόνος αυξάνεται σταδιακά και γίνεται χρόνιος.

Οι πόνοι της ράχης επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν και επιπρόσθετα έχουν αρνητικές συνέπειες στην εργασία τους. Είναι μάλιστα μια σημαντική αιτία απουσίας από την εργασία.

Το κάτω μέρος της πλάτης, η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, είναι η περιοχή όπου παρουσιάζονται πιο συχνά οι πόνοι. Σε πολλές περιπτώσεις οι αιτίες που προκαλούν τους πόνους αυτούς έχουν σχέση με την επαγγελματική απασχόληση.

Το είδος της εργασίας δεν είναι καθοριστικό για την εκδήλωση πόνων της πλάτης στους εργαζόμενους. Πράγματι η παθολογία αυτή εμφανίζεται σε όλους τους τομείς επαγγελματικής δραστηριότητας.

Με βάση τα δεδομένα αυτά γίνεται ξεκάθαρο ότι η πρόληψη του πόνου της πλάτης στο χώρο εργασίας έχει μεγάλη σημασία.

Για τον εργαζόμενο αφορά την υγεία του, την ασφάλεια του και την ποιότητα ζωής του.

Για τους εργοδότες και τις εταιρείες ή άλλους οργανισμούς, αφορά την παραγωγικότητα, την απόδοση, τη μείωση απουσιών λόγω ασθένειας και τη μείωση του κόστους για την κάλυψη εξόδων ασθένειας.

Είναι λοιπόν σημαντικό να καταλάβουν όλοι ότι η κατανόηση και εφαρμογή μεθόδων πρόληψης του πόνου της πλάτης στους χώρους εργασίας αποβαίνει σε τελική ανάλυση για το καλό όλων.

Βασικά η πρόληψη του πόνου της πλάτης σκοπό έχει την προστασία της πλάτης και κυρίως της σπονδυλικής στήλης, των μυών και των σχετικών συνδέσμων από τραυματισμούς.

Ο ορθός τρόπος ανύψωσης και μεταφοράς βαριών αντικειμένων όπως επίσης και η σωματική άσκηση με ενδυνάμωση των μυών της κοιλιάς και της πλάτης είναι οι δύο πυλώνες της προληπτικής δράσης κατά των τραυματισμών των δομών της σπονδυλικής στήλης και των πόνων που προκύπτουν.

Θα ήταν πολύ χρήσιμο και καρποφόρο εάν οι εργοδότες έκαναν κατά καιρούς σεμινάρια για να διδάξουν στους υπαλλήλους τους τρόπους πρόληψης των τραυματισμών της πλάτης τους όχι μόνο στο χώρο εργασίας αλλά και στο σπίτι.

Η χρησιμότητα μια τέτοιας τακτικής διαπαιδαγώγησης δεν έχει σχέση με το είδος της δουλειάς που κάνουν οι υπάλληλοι. Οι πόνοι της πλάτης προσβάλλουν όχι μόνο αυτούς που κάνουν χειρωνακτικές εργασίες αλλά και άλλους που εργάζονται σε γραφεία, τράπεζες, νοσοκομεία και αλλού.

Μερικές εισηγήσεις για το ασφαλές σήκωμα και μεταφορά φορτίων ακόμη και μικρού βάρους μπορεί να είναι αποτελεσματικές και να βοηθήσουν:

1. Προτού δοκιμάσετε να σηκώσετε και να μεταφέρετε κάτι, σιγουρευτείτε ότι αυτό είναι μέσα στα πλαίσια των δυνάμεων σας. Πιάνοντας το αντικείμενο με τα χέρια και προσπαθώντας να το κουνήσετε, μπορείτε να πάρετε μια ιδέα για το πόσο βαρύ είναι το αντικείμενο
    
2. Προτού αρχίσετε το σήκωμα και μεταφορά ενός αντικειμένου σιγουρευτείτε ότι έχετε αρκετό χώρο
    
3. Αποφεύγετε τις απότομες και βιαστικές κινήσεις
    
4. Ζητείστε βοήθεια από κάποιον άλλο εάν έχετε την παραμικρή αμφιβολία ή δυσκολία. Ακόμη και αντικείμενα μικρού βάρους μπορούν να σας προκαλέσουν βλάβες στην πλάτη
    
5. Χρησιμοποιείστε εξοπλισμό όπως πλατφόρμα με ρόδες για τη μεταφορά αντικειμένων
    
6. Τοποθετείστε τον εαυτό σας κοντά στο βάρος που θα ανυψώσετε και πιάστε το καλά με τα χέρια. Για να προστατέψετε τη μέση σας όταν θα ανυψώνετε ένα βάρος, λυγίστε τα γόνατα και μη σκύβετε λυγίζοντας την πλάτη
   
   Σφίξτε τους μυς της κοιλιάς σας, μη σταματάτε να αναπνέετε, διατηρείστε την πλάτη σας ίσια και το μάγουλο πάνω και χρησιμοποιείστε τους μυς των ποδιών σας για σηκωθείτε.
   
   Μη στρίβετε όταν σηκώνεστε με ένα βάρος. Εάν πρέπει να γυρίσετε, να το κάνετε στρίβοντας με τα πόδια αφού σταθείτε και μετά γυρίζετε το υπόλοιπο σώμα προς την ίδια κατεύθυνση
    
7. Εάν θέλετε να βάλετε ένα αντικείμενο σε ένα ράφι, κοντέψετε σε αυτό και βάλτε το ένα πόδι μπροστά από το άλλο. Οι αγκώνες σας να μην ανοίγονται προς τα πλάγια κατά την κίνηση σας και μην ανοίγετε εντελώς τα χέρια για να μπορέσετε να βάλετε το αντικείμενο στο ράφι.
   
   Μην καμπυλώνετε την πλάτη σας. Μην ξεχνάτε να σφίγγετε τους μυς της κοιλιάς σας όταν κάνετε την κίνηση της τοποθέτησης
    
8. Κάνετε συχνά διαλείμματα. Κάνετε ασκήσεις τεντώματος όταν στέκεστε. Τοποθετείστε τα χέρια σας στο κάτω μέρος της πλάτης σας και καμπυλώστε αργά την πλάτη σας προς τα πίσω
    
9. Μη βασίζεστε στο γεγονός ότι ειδικές ζώνες για την πλάτη θα σας βοηθήσουν και θα σας προστατέψουν από τραυματισμούς της πλάτης. Έρευνες μέχρι σήμερα δεν έδειξαν ότι οι ζώνες αυτές προστατεύουν από τραυματισμούς της πλάτης
    
10. Για να μεταφέρετε ένα ασθενή μην το κάνετε μόνοι σας. Ζητείστε βοήθεια από εξειδικευμένο προσωπικό

Μερικά επιπρόσθετα μέτρα προσθέτουν περισσότερη ασφάλεια και προστασία για την πλάτη τόσο στο σπίτι όσο και στην εργασία:

1. Να φοράτε αναπαυτικά, χαμηλοτάκουνα παπούτσια που δεν γλιστρούν
    
2. Ασκείτε τακτικά το σώμα σας, με ιδιαίτερη έμφαση στους κοιλιακούς μυς και στους μυς της πλάτης οι οποίοι θα στηρίζουν έτσι καλύτερα τη σπονδυλική στήλη
    
3. Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα μειώνει τη ροή αίματος προς τη σπονδυλική στήλη καθιστώντας την έτσι πιο ευάλωτη
    
4. Εάν είστε υπέρβαρος ή παχύσαρκος είναι καιρός να χάσετε τα περιττά κιλά. Το βάρος που συγκεντρώνεται λόγω αχρείαστων κιλών γύρω από τη μέση, επηρεάζει αρνητικά τη στατική της σπονδυλικής στήλης με αποτέλεσμα αυτή να επιβαρύνεται περισσότερο και να είναι πιο επιρρεπής σε προβλήματα που προκαλούν πόνους
    
5. Εάν μπορείτε, να προτιμάτε να κοιμάστε στο πλευρό σας, πάνω σε ένα σφικτό κρεβάτι
    
6. Η επιφάνεια πάνω στην οποία εργάζεστε, πρέπει να είναι στο κατάλληλο ύψος για σας και η καρέκλα που κάθεστε να προσφέρει καλή στήριξη στο πίσω μέρος της πλάτης σας. Όταν κάθεστε στην καρέκλα σας να κάθεστε όσο το δυνατό πιο πίσω για να στηρίζεται καλά η πλάτη σας.

Βλέπουμε λοιπόν ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε τον εαυτό μας από ανεπιθύμητους πόνους. Εκτός από τις πιο πάνω γενικές εισηγήσεις υπάρχουν και άλλα μέτρα που μπορούν να ληφθούν ανάλογα με το είδος της εργασίας που κάνει ο καθένας.

Είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζεται μια διαπαιδαγώγηση όλων για το σημαντικό αυτό ζήτημα.

Τα πλεονεκτήματα και τα ωφελήματα μια στρατηγικής πρόληψης των πόνων της πλάτης, θα είναι μεγάλα τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις επιχειρήσεις ή οργανισμούς που τους απασχολούν.