Ο πονοκέφαλος επηρεάζει πολλούς, συχνά και απαιτεί προσοχή. Όταν ο πονοκέφαλος παρουσιάζει ορισμένα χαρακτηριστικά χρειάζεται αμέσως ιατρική εξέταση.
Οι πονοκέφαλοι επηρεάζουν περίπου το 60% των ενήλικων ανδρών και το 80% των γυναικών. Το κόστος που προκαλούν στην οικονομία, στην παραγωγικότητα και στην ποιότητα ζωής είναι τεράστιο.
Το πρόβλημα είναι τόσο σοβαρό, που πρόσφατα η Παγκόσμιος Οργάνωση Υγείας σε συνεργασία με άλλους διεθνείς οργανισμούς, άρχισε μια εκστρατεία με σκοπό την ευαισθητοποίηση και την αύξηση της ενημερότητας των κυβερνήσεων και των αρμόδιων αρχών για τις πολλές ανησυχητικές πτυχές του προβλήματος των πονοκεφάλων.
Η Παγκόσμιος Οργάνωση Υγείας δημοσίευσε στοιχεία τα οποία δείχνουν ότι 50% των ανθρώπων που πάσχουν από πονοκέφαλο δεν λαμβάνουν καμία θεραπεία. Παράλληλα περίπου 5% του συνολικού πληθυσμού πάσχουν από χρόνιους καθημερινούς πονοκεφάλους. Ο πολύ μεγάλος αυτός αριθμός ανθρώπων ζουν περισσότερες μέρες με πονοκέφαλο παρά χωρίς.
Η συχνότητα του πονοκεφάλου ξεπερνά κατά πολύ τη συχνότητα άλλων διαταραχών της υγείας. Ο πονοκέφαλος αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αιτίες απουσίας από την εργασία και το σχολείο.
Αρκεί να αναφέρουμε ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει υπολογισθεί ότι οι απουσίες από την εργασία, η απώλεια παραγωγικότητας και οι ιατρικές δαπάνες λόγω πονοκεφάλων, ξεπερνούν τα 50 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.
Συνοπτικά οι πονοκέφαλοι, μπορούν να χωριστούν σε 3 μεγάλες κατηγορίες:
- Η πρώτη ομάδα αποτελεί λιγότερο του 2% του συνόλου. Είναι οι πονοκέφαλοι που προκαλούνται από μια άλλη σοβαρή ασθένεια όπως οι εγκεφαλικοί όγκοι, το ανεύρυσμα εγκεφαλικών αγγείων, η εγκεφαλίτιδα ή η μηνιγγίτιδα
- Η δεύτερη ομάδα είναι οι πονοκέφαλοι τάσης που αποτελούν το 80% του συνόλου. Ο κεφαλόπονος τάσης χαρακτηρίζεται από ένα οδυνηρό αίσθημα με συσφικτικό ή πιεστικό χαρακτήρα που περιλαμβάνει τους δύο κροτάφους, το μέτωπο ή το πίσω μέρος της κεφαλής και του αυχένα.
- Η τρίτη ομάδα που αντιπροσωπεύει το υπόλοιπο 18% του συνόλου, είναι οι πονοκέφαλοι λόγω αγγειακών προβλημάτων όπως η ημικρανία και ο αθροιστικοί πονοκέφαλοι.
Η ημικρανία προσβάλλει 18% των γυναικών και 6% των ανδρών. Τους προσβάλλει μεταξύ 20 και 50 ετών που είναι τα πλέον παραγωγικά χρόνια της ζωής τους.
Οι αθροιστικοί πονοκέφαλοι είναι εξαιρετικά οδυνηροί. Το 90% των περιπτώσεων συμβαίνει στους άνδρες. Δεν διαρκούν για περισσότερο από ενάμισι ώρα. Οι ασθενείς για πολλούς μήνες δεν έχουν συμπτώματα αλλά ξαφνικά μπορούν να παρουσιάσουν μέχρι τρεις ημερησίως για εβδομάδες.
Οι πονοκέφαλοι αυτοί, συγκεντρώνονται γύρω από ένα μάτι. Συμβαίνουν διαδοχικά ή σαν μια δέσμη. Πρόκειται από τους πιο έντονους πόνους που μπορεί να νιώσει ένας άνδρας. Μπορούν να τον ξυπνήσουν τη νύκτα. Οι πονοκέφαλοι αυτοί είναι τόσο δυνατοί που έχουν περιγραφεί και άνδρες που αυτοκτόνησαν για να ξεφύγουν από τον τρομακτικό αυτό πόνο.
Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των ασθενών που πάσχουν από πονοκέφαλο είναι πολύ μεγάλος, εντούτοις οι ασθενείς που ζητούν συμβουλή από το γιατρό τους για το πρόβλημα αυτό, είναι μικρός. Πολλοί καταφεύγουν σε φάρμακα που αγοράζουν χωρίς συνταγή.
Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλοί ασθενείς δεν λαμβάνουν τη θεραπεία που χρειάζονται. Ένα συχνό παράδειγμα της κατάστασης αυτής, είναι οι ασθενείς με ημικρανία στους οποίους σε πολλές περιπτώσεις δεν γίνεται η ορθή διάγνωση και δεν δίνεται η κατάλληλη θεραπεία.
Τα σημεία και συμπτώματα που πρέπει να οδηγούν τον ασθενή που έχει πονοκέφαλο άμεσα στο γιατρό, είναι τα ακόλουθα:
- Όταν ο πονοκέφαλος συνοδεύεται από δυσκαμψία του αυχένα, πυρετό, κομμένη ανάσα, ζαλάδα, υπνηλία, εμετό, αστάθεια, αδυναμία, δυσκολία στην ομιλία, μουδιάσματα, μυρμηγκιάσματα και απρόσμενα συμπτώματα που επηρεάζουν τα μάτια, τα αυτιά, τη μύτη ή το λάρυγγα
- Όταν ο ασθενής παρουσιάζει 3 ή περισσότερους πονοκεφάλους την εβδομάδα
- Όταν ο ασθενής χρειάζεται να παίρνει καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά, αναλγητικά φάρμακα
- Όταν ο ασθενής χρειάζεται να παίρνει ψηλότερες δόσεις των αναλγητικών φαρμάκων από αυτές που συστήνονται για την καταπολέμηση του πονοκεφάλου
- Όταν οι πονοκέφαλοι προκαλούνται μετά από μια προσπάθεια, βήχα, σκύψιμο ή μετά από το σεξ
- Όταν οι πονοκέφαλοι συνεχώς επιδεινώνονται και δεν υποχωρούν
- Όταν οι πονοκέφαλοι αρχίζουν μετά την ηλικία των 50
- Όταν οι πονοκέφαλοι αρχίζουν μετά από τραυματισμό της κεφαλής.
Οι ασθενείς με πονοκέφαλο δεν πρέπει να διστάζουν να καταφεύγουν στο γιατρό.
Είναι απόλυτα αναγκαίο να εξακριβωθεί το είδος του πονοκεφάλου από το οποίο πάσχουν. Θα πρέπει δηλαδή να φανεί εάν πάσχουν από πονοκέφαλο τάσης, ημικρανία, αθροιστικό πονοκέφαλο ή εάν ο πονοκέφαλός τους οφείλεται σε μια άλλη σοβαρή ασθένεια (ανεύρυσμα, όγκο, μηνιγγίτιδα).
Η ορθή αξιολόγηση από το γιατρό, θα επιτρέψει τη χορήγηση της κατάλληλης θεραπείας και την αποφυγή ανεπιθύμητων επιπλοκών.