Οι
γυναίκες που πάσχουν από ημικρανία πιθανόν να έχουν σημαντικά λιγότερες
πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο του μαστού σε σύγκριση με γυναίκες
που δεν πάσχουν από ημικρανία.Οι ημικρανίες παρουσιάζονται
συχνότερα στις γυναίκες από ότι στους άνδρες. Ο λόγος είναι ότι στους
παράγοντες που σχετίζονται με κρίσεις ημικρανίας περιλαμβάνονται και οι
αυξομειώσεις ορμονών της κατηγορίας των οιστρογόνων.
Περίπου 30% των γυναικών θα παρουσιάσουν στη ζωή τους τουλάχιστον ένα
επεισόδιο ημικρανίας. Ένα πολύ μικρότερο ποσοστό θα έχει συστηματικά
κρίσεις ημικρανίας.
Η συχνότητα της ημικρανίας επηρεάζεται από τον αναπαραγωγικό και
ορμονικό κύκλο της γυναίκας. Οι διακυμάνσεις των επιπέδων των
οιστρογόνων στο αίμα της γυναίκας έχουν ρόλο στην εκδήλωση των επεισοδίων
ημικρανίας:
- Ορμονικός κύκλος της γυναίκας: Ένα παράδειγμα που δείχνει
καλά τη σχέση ορμονών και ημικρανίας στις γυναίκες είναι τα
αντισυλληπτικά χάπια. Στη θεραπεία με αντισυλληπτικά χάπια, κατά τις 3
πρώτες εβδομάδες η γυναίκα λαμβάνει χάπια που περιέχουν ορμόνες και την
τέταρτη εβδομάδα τα χάπια που παίρνουν δεν περιέχουν ορμόνες και έτσι
προκαλείται η έμμηνος ρύση. Στην εβδομάδα που η γυναίκα παίρνει χάπια
χωρίς οιστρογόνα, η συχνότητα της ημικρανίας είναι σημαντικά μεγαλύτερη
- Εγκυμοσύνη: Στην εγκυμοσύνη τα επίπεδα των οιστρογόνων στο
αίμα είναι πολύ ψηλά. Κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της
εγκυμοσύνης όπου τα επίπεδα οιστρογόνων στο αίμα της γυναίκας είναι πολύ
ψηλά, σε 80% των γυναικών με ιστορικό ημικρανίας δεν καταγράφονται
επεισόδια του πονοκεφάλου αυτής της μορφής.
Τα οιστρογόνα είναι γνωστό ότι προάγουν την ανάπτυξη καρκίνων του
μαστού που έχουν υποδοχείς για αυτά. Τα κακοήθη κύτταρα του καρκίνου
του μαστού μπορεί να παρουσιάζουν ή όχι υποδοχείς για τις ορμόνες
οιστρογόνα και προγεστερόνη στην εξωτερική τους κυτταρική μεμβράνη.
Η παρουσία των εν λόγω υποδοχέων στη μεμβράνη των κυττάρων καρκίνου του
μαστού καθιστά τους εν λόγω όγκους πιο ευάλωτους σε φάρμακα που μπλοκάρουν
τη δράση ορμονών. Τέτοια φάρμακα, αναστολείς δράσης ορμονών,
χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού.
Σε μια πρώτη στο είδος της επιδημιολογική έρευνα, γιατροί από το
Fred Hutchinson Cancer Research Center των
Ηνωμένων Πολιτειών εξέτασαν τη σχέση που υπάρχει
μεταξύ της ημικρανίας και καρκίνου του μαστού σε 3.412 γυναίκες της
περιοχής του Σιάτλ. Από αυτές οι 1.938 είχαν διαγνωσθεί με καρκίνο του
μαστού. Οι υπόλοιπες 1.474 δεν είχαν καρκίνο και χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδα
σύγκρισης.
Η πληροφόρηση για το ιστορικό και τη διάγνωση ημικρανίας βασίστηκε σε
δηλώσεις των ιδίων των γυναικών. Για την έρευνα, η διάγνωση ημικρανίας
γινόταν αποδεκτή μόνο εφόσον είχε τεθεί από γιατρό ή άλλο επαγγελματία της
υγείας.
Συνολικά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες με
ιστορικό ημικρανίας είχαν 30% χαμηλότερο κίνδυνο να προσβληθούν από
καρκίνο του μαστού σε σύγκριση με γυναίκες που δεν είχαν ένα τέτοιο
ιστορικό.
Επιπλέον οι γυναίκες με ιστορικό ημικρανίας είχαν χαμηλότερο
κίνδυνο για τις μορφές καρκίνου του μαστού που εξαρτώνται από ορμόνες
δηλαδή παρουσιάζουν υποδοχείς για τα οιστρογόνα ή την προγεστερόνη
στην κυτταρική τους μεμβράνη. |
Ο ακριβής μηχανισμός που βρίσκεται στη γένεση της σχέσης ημικρανίας
και καρκίνου του μαστού δεν έχει γίνει πλήρως κατανοητός. Ωστόσο βλέπουμε
να προβάλλουν οι ακόλουθοι συσχετισμοί:
- Ψηλά επίπεδα οιστρογόνων στο άμα των γυναικών σχετίζονται με
λιγότερες πιθανότητες για ημικρανία αλλά αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο
του μαστού ιδιαίτερα από τις μορφές που εξαρτώνται από τις ορμόνες
- Χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για
ημικρανία αλλά λιγότερες πιθανότητες προσβολής από καρκίνο του μαστού
Το συμπέρασμα μας είναι ότι πρόκειται για μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα
επιδημιολογική μελέτη που εξέτασε τη σχέση μεταξύ δύο παθήσεων, της
ημικρανίας και του καρκίνου του μαστού των οποίων μερικές μορφές
εξαρτώνται από τα οιστρογόνα και την προγεστερόνη.
Τα ευρήματα που προέκυψαν πρέπει βέβαια να αντιμετωπισθούν με
προσοχή, επιβάλλεται να επιβεβαιωθούν από άλλες έρευνες και θα μπορούσαν
να συμβάλουν στην περαιτέρω διερεύνηση της γένεσης, πρόληψης και θεραπείας
του καρκίνου.