Ο καρκίνος στο συκώτι (καρκίνος ήπατος) παρουσιάζει σημαντική αύξηση. Η αναγνώριση των λόγων που τον προκαλούν αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αποτελεσματική πρόληψή του.
Η παχυσαρκία, το αλκοόλ και η ηπατίτιδα C είναι μεταξύ των κυριότερων λόγων για τους οποίους παρατηρείται μια σημαντική αύξηση νέων περιπτώσεων καρκίνου στο συκώτι.
Ο καρκίνος στο συκώτι μπορεί να εκδηλωθεί με βασικά δύο τρόπους. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε πρωτογενή καρκίνο του ήπατος όπου στο ίδιο το όργανο δημιουργείται μια μορφή καρκίνου.
Στη δεύτερη περίπτωση πρόκειται για καρκίνους από άλλα όργανα που έχουν κάνει μεταστάσεις στο συκώτι. Για παράδειγμα ο καρκίνος του παχέος εντέρου μπορεί να δημιουργήσει δευτερογενείς εστίες, δηλαδή μεταστάσεις στο συκώτι.
Οι μεταστάσεις άλλων καρκίνων στο συκώτι παρατηρείται σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό περιπτώσεων από ότι ο πρωτογενής καρκίνος του οργάνου. Ωστόσο αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των περιστατικών πρωτογενούς καρκίνου του ήπατος, λόγω του μεγάλου χρόνου που χρειάζεται από την έκθεση στους γενεσιουργούς παράγοντες μέχρι την εκδήλωση του.
Υπάρχουν δύο κύριες μορφές πρωτογενούς καρκίνου του ήπατος: Το ηπάτωμα ή ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα και το χολαγγειοκαρκίνωμα ή καρκίνος των χοληφόρων αγγείων.
Επιδημιολογικά στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν, ότι οι περιπτώσεις πρωτογενή καρκίνου του ήπατος έχουν τριπλασιαστεί στα τελευταία 30 χρόνια.
Συχνά ο πρωτογενής καρκίνος του ήπατος δημιουργείται σε συκώτι που πάσχει από κίρρωση. Η κίρρωση είναι μια σοβαρή χρόνια νόσος του ήπατος που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή, ίνωση και σταδιακή καταστροφή του ηπατικού ιστού και λειτουργική ανεπάρκεια του οργάνου.
Οι αιτίες που έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν σε κίρρωση του ήπατος είναι πολλές. Μερικές από αυτές όπως η παχυσαρκία, η κατανάλωση αλκοόλ και οι ηπατίτιδες, ιδιαίτερα η ηπατίτιδα C επηρεάζουν όλο και περισσότερους ανθρώπους παγκόσμια κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Οποιαδήποτε ασθένεια που οδηγεί σε κίρρωση μπορεί να προκαλέσει ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα. Ορισμένες αιτίες κίρρωσης έχουν ιδιαίτερα δυνατό συσχετισμό με τον εν λόγω καρκίνο. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται οι ιογενείς ηπατίτιδες B και C, η κατάχρηση αλκοόλ και η αιμοχρωμάτωση (πρόκειται για σπάνια κληρονομική νόσο που δημιουργείται λόγω υπερφόρτωσης του οργανισμού σε σίδηρο).
Επισημαίνεται ότι χρειάζονται πολλά χρόνια από την έκθεση του συκωτιού σε ένα τοξικό παράγοντα μέχρις ότου να προκληθεί καρκίνος στο όργανο. Για παράδειγμα μετά από την ηπατίτιδα C μπορεί να περάσουν 20 έως 40 χρόνια έως ότου εκδηλωθεί καρκίνος του ήπατος.
Στην παχυσαρκία παρατηρείται συσσώρευση λίπους στο συκώτι. Είναι τότε δυνατόν να δημιουργηθεί το λιπώδες ήπαρ. Στην πάθηση αυτή το συκώτι υποφέρει, προκαλούνται ανωμαλίες στα ηπατικά τεστ και είναι δυνατόν η πάθηση να επιδεινωθεί με εγκατάσταση κίρρωσης.
Η πρόγνωση για τον πρωτογενή καρκίνο του ήπατος είναι δύσκολη. Δυστυχώς στα 5 χρόνια από τη διάγνωση το ποσοστό των ασθενών με καρκίνο του ήπατος που επιβιώνουν είναι χαμηλό, της τάξης του 20%.
Εάν η ηπατική πάθηση που δημιουργεί κίρρωση αναγνωρισθεί έγκαιρα μπορεί να ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης που δυνατόν να σταματήσουν την εξέλιξη της προς καρκίνο του ήπατος.
Επίσης τα μέτρα πρόληψης εναντίον της παχυσαρκίας, της κατάχρησης του αλκοόλ και της ηπατίτιδας C και B, η έγκαιρη αναγνώριση ηπατικών προβλημάτων και ιδιαίτερα της κίρρωσης μπορούν να αποτρέψουν την εξέλιξη προς καρκίνο του ήπατος.