Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους πέφτουν τα μαλλιά. Η φαλάκρα ή αλωπεκία εμφανίζεται, όταν ο ρυθμός πτώσης των μαλλιών υπερβαίνει το ρυθμό με τον οποίο μεγαλώνουν ξανά.

Ανάλογο πρόβλημα συμβαίνει επίσης, όταν τα νέα μαλλιά, που φυτρώνουν ξανά είναι πιο λεπτά από αυτά που έπεσαν ή όταν τα μαλλιά πέφτουν ομαδικά από μια συγκεκριμένη περιοχή.

Η κεφαλή έχει περίπου 100.000 μαλλιά. Ο μέσος όρος των τριχών που κανονικά μπορούν να πέφτουν κάθε μέρα, είναι γύρω στις 100. Το ξύρισμα και οι ορμονικές αλλαγές που παρατηρούνται κατά την έμμηνο ρύση των γυναικών (περίοδος), δεν προκαλούν πτώση μαλλιών.

Η πτώση των μαλλιών της κεφαλής μπορεί να είναι παροδική. Η καταπόνηση του οργανισμού και το στρες μπορεί να την επιδεινώνουν. Η ανδρικού τύπου αλωπεκία (απώλεια μαλλιών) εμφανίζεται στις ηλικίες μεταξύ 20 και 35 ετών.  Συνήθως παρουσιάζεται στο άνω μέρος της κεφαλής και στις γωνίες της γραμμής των μαλλιών στο μέτωπο.

Το στρες από μόνο του δεν προκαλεί την πτώση μαλλιών. Όμως επιδεινώνει μια κατάσταση στην οποία υπάρχει ήδη μια προδιάθεση για πτώση μαλλιών. Η καταπόνηση του οργανισμού όταν συνοδεύεται από στρες, προκαλεί σημαντικότερη αλωπεκία.

Η εγκυμοσύνη είναι από τις συχνότερες αιτίες προσωρινής πτώσης μαλλιών. Οι γυναίκες, στους πρώτους μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού λόγω της καταπόνησης και του στρες που δυνατόν να έχουν, μπορεί να παρουσιάσουν πτώση μαλλιών. Ωστόσο το πρόβλημα είναι παροδικό και τα μαλλιά επανέρχονται πλήρως στη φυσιολογική τους κατάσταση.

Η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη έχει σημαντικό ρόλο στην πτώση των μαλλιών. Μετατρέπεται από το μεταβολισμό στην ενεργό μορφή διυδροτεστοστερόνη (DHT). Η διυδροτεστοστερόνη όταν κυκλοφορεί σε ψηλά επίπεδα στον οργανισμό, προκαλεί όταν υπάρχει γενετική προδιάθεση, πτώση μαλλιών. Τα φάρμακα που μπλοκάρουν τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διυδροτεστοστερόνη (φιναστερίδη), επιτρέπουν την επαναδραστηριοποίηση της παραγωγής των μαλλιών που έχουν χαθεί και έτσι είναι αποτελεσματικά κατα της φαλάκρας.

Τα γονίδια παίζουν ρόλο στη φαλάκρα. Είναι πιθανόν ότι εμπλέκονται περισσότερα από ένα γονίδια ενώ ταυτόχρονα συνεργούν για την πάθηση και άλλοι παράγοντες. Η κληρονομικότητα παίζει ρόλο. Όμως δεν είναι ξεκάθαρο ακόμη σε ποιο βαθμό επηρεάζει τον κίνδυνο ενός ατόμου να προσβληθεί από αλωπεκία όταν ένας από τους γονείς παρουσιάζει ανάλογο πρόβλημα.

Η απώλεια μαλλιών μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Μερικές μορφές προσωρινής απώλειας μαλλιών, μπορεί να παρατηρηθούν ακόμη και σε βρέφη ηλικίας ενός έτους. Η ανδρικού τύπου αλωπεκία, έχει παρατηρηθεί ακόμη και σε έφηβους 15 ετών. Εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό με ένα από τους γονείς να έχει χάσει τα μαλλιά νωρίς στη ζωή του, οι πιθανότητες ενός παιδιού να παρουσιάσει το ίδιο πρόβλημα είναι περισσότερες.

Η ξαφνική μαζική απώλεια μαλλιών απαιτεί διαγνωστική διερεύνηση. Η γνώμη του γιατρού είναι απαραίτητη για τις περιπτώσεις αυτές διότι μπορεί να απαιτείται εξειδικευμένη αντιμετώπιση. Συνήθως το πρόβλημα είναι παροδικό.

Μεταξύ των λόγων που προκαλούν πτώσεις μαλλιών που κάποτε μπορεί να είναι σημαντικές, περιλαμβάνονται ασθένειες (διαβήτης, παθήσεις θυρεοειδούς αδένα, ερυθηματώδης λύκος, αυτοάνοσες ασθένειες, μολύνσεις του τριχωτού της κεφαλής), ο ψηλός πυρετός, η εγκυμοσύνη, ο υποσιτισμός, η υπερβολική απώλεια ή πρόσληψη σωματικού βάρους και η χρήση ναρκωτικών. Η κατάλληλη ιατρική αντιμετώπιση, επιτρέπει την αποκατάσταση των μαλλιών όπως ήταν πρωτύτερα.

Φάρμακα που έχουν μεταξύ των παρενεργειών τους και πιθανή πτώση μαλλιών είναι τα αντικαταθλιπτικά, τα αντιυπερτασικά, τα αντισυλληπτικά (σε ορισμένες γυναίκες), αυτά που χρησιμοποιούνται για την αρθρίτιδα, την ποδάγρα και τις καρδιοπάθειες.

Επισημαίνεται ότι η πτώση των μαλλιών που προκαλεί η χημειοθεραπεία είναι παροδική. Όταν τερματιστεί η χορήγηση χημειοθεραπείας, τα μαλλιά επανέρχονται όπως ήταν πρωτύτερα. Όταν χορηγηθεί ακτινοθεραπεία που περιλαμβάνει και το τριχωτό της κεφαλής, είναι δυνατόν να προκληθεί ένας βαθμός απώλειας και αδυναμίας των μαλλιών. Ο βαθμός μόνιμης βλάβης εξαρτάται στις περιπτώσεις αυτές από το πεδίο και τις δόσεις ακτινοθεραπείας που χορηγούνται στο κεφάλι.  

Η αλλεργία σε σαμπουάν ή άλλα προϊόντα για μαλλιά, μπορεί να προκαλεί τριχόπτωση. Στα εν λόγω προϊόντα υπάρχουν διάφορες ουσίες. Κάποιος μπορεί να παρουσιάζει αλλεργία σε ένα από τα συστατικά και να έχει έτσι τριχόπτωση. Πρέπει να τονίσουμε ότι τα σύγχρονα προϊόντα τυγχάνουν μελέτης για αποφυγή αντιδράσεων και για την ασφάλεια χρήσης τους. Ωστόσο λόγω της μαζικής τους χρήσης, είναι πιθανόν σε κάποια άτομα να προκαλούν πρόβλημα.

Επίσης χρησιμοποιούνται σήμερα για σκοπούς ομορφιάς των μαλλιών πληθώρα τεχνικών για χρώσεις, ίσιωμα και άλλα. Δεν αποκλείεται κάποτε να υπάρχουν καυστικές επιδράσεις στο τρίχωμα της κεφαλής, να δημιουργείται φλεγμονή και να προκαλείται έτσι τριχόπτωση. Για αυτό στην κάθε περίπτωση απαιτείται εξειδικευμένος ιατρικός έλεγχος.

Ο τρόπος κόμμωσης με τράβηγμα, μπορεί να προκαλεί πτώση μαλλιών. Το παρατεταμένο τράβηγμα των μαλλιών που απαιτείται σε ορισμένες μορφές κόμμωσης με πολύ στενές πλεξίδες ή τράβηγμα προς τα πίσω, καταπονούν τα μαλλιά. Χρειάζεται προσοχή διότι αυτού του είδους η απώλεια, εάν δεν προσεχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια μαλλιών.