Η πρόβλεψη για το ποιος πρόκειται να πάθει καρδιακό η εγκεφαλικό επεισόδιο δεν είναι εύκολη.

Σχεδόν 50% των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών επεισοδίων, συμβαίνουν σε άτομα που φαινομενικά είναι υγιή και έχουν κανονικά ή ακόμη χαμηλά επίπεδα χοληστερόλης.

Κλασσικά, το κάπνισμα, ο διαβήτης, η προχωρημένη ηλικία, η ψηλή πίεση θεωρούνται ότι συμβάλλουν σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις. Όμως πολύ πιθανόν όλοι να γνωρίζουμε φίλους ή συγγενείς μας που υποφέρουν από την καρδία τους χωρίς όμως να έχουν κάποιο από τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου.

Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν άλλα φαινόμενα που συμβαίνουν στον οργανισμό που δεν είναι ακόμη καλά γνωστά που συμβάλλουν στη γένεση των ασθενειών αυτών.

Σε μια προσπάθεια καλύτερου προσδιορισμού του κινδύνου που διατρέχει ο κάθε ασθενής για καρδιακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο, οι γιατροί άρχισαν να μετρούν μέσα στο αίμα τη C αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP).

Η μέτρηση της CRP στο αίμα αποδείχτηκε ένα πολύτιμο τεστ για τον καθορισμό του κινδύνου που διατρέχει ο κάθε ασθενής για καρδιακά επεισόδια. Πρόκειται για ένα απλό, φτηνό και γρήγορο τεστ. 

Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) των Ηνωμένων Πολιτειών και η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιολογίας καθιέρωσαν τη μέτρηση της CRP στο αίμα για τη μέτρηση του κινδύνου για μελλοντικό καρδιακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο.

Τα κριτήρια που τοποθετήθηκαν κάνοντας τη μέτρηση της CRP με τη μέθοδο ψηλής ευαισθησίας, είναι τα ακόλουθα:

H μέτρηση της CRP δεν αντικαθιστά αυτήν της χοληστερόλης. Το τεστ αυτό συμπληρώνει τους άλλους προγνωστικούς παράγοντες όπως η χοληστερόλη και άλλοι.

Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι τα άτομα με ψηλή CRP έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν διαβήτη.

Τι είναι όμως η CRP;

Η CRP είναι ένα πολύπλοκο σύμπλεγμα πρωτεϊνών που συνθέτει ο οργανισμός μας όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με μια σημαντική μόλυνση ή ένα τραύμα. Πρόκειται για μια καίρια συνιστώσα του ανοσολογικού συστήματος του οργανισμού μας.

Ανακαλύφθηκε πριν από 70 χρόνια, όταν οι επιστήμονες εξερευνούσαν τη φλεγμονή στο ανθρώπινο σώμα. Ο ρόλος της CRP στις ασθένειες της καρδίας έχει διευκρινισθεί μόνο πρόσφατα.

Τα άτομα που καπνίζουν, οι υπέρβαροι, αυτοί με ψηλή πίεση και αυτοί που δεν ασκούν το σώμα τους τείνουν να έχουν ψηλή CRP. Οι αθλούμενοι έχουν συνήθως χαμηλότερη CRP.

Η αθηροσκλήρωση που προκαλεί τη συσσώρευση της χοληστερόλης στα αιμοφόρα αγγεία, είναι ένα είδος φλεγμονής. Η φλεγμονή παίζει σημαντικό ρόλο στη γένεση καρδιαγγειακών νοσημάτων. Η ρήξη της πλάκας αθηροσκλήρωσης και η απόφραξη των αγγείων μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια με κίνδυνο ξαφνικού θανάτου.

Οι γιατροί μέχρι πρόσφατα δεν είχαν εύκολα και αξιόπιστα  τεστ για τη μέτρηση της φλεγμονής. Η μέτρηση της CRP αίματος αποτελεί ένα σταθερό και εύκολο μέτρο για την αξιολόγηση της φλεγμονής.

Η σχέση της CRP και του καρδιαγγειακού κινδύνου

Τα επίπεδα της CRP έχουν αποδειχθεί σε πολλές σοβαρές έρευνες ότι έχουν προγνωστική αξία για το μελλοντικό κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο, ξαφνικό καρδιακό θάνατο και αρτηριακά προβλήματα. Επίσης το επίπεδο της CRP έχει προγνωστική αξία στους ασθενείς με επαναλαμβανόμενα επεισόδια στεφανιαίας νόσου και για αυτούς στην οξεία φάση εμφράγματος του μυοκαρδίου.  

Η πιο σημαντική όμως χρήση της CRP είναι η ανίχνευση του ψηλού κινδύνου σε άτομα που δεν έχουν άλλο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακό πρόβλημα.

Η ανάγκη μέτρησης της CRP και της χοληστερόλης

Τόσο η CRP όσο και η χοληστερόλη είναι δείκτες που προβλέπουν τον κίνδυνο. Όμως η κάθε μια μετρά μια διαφορετική συνιστώσα του παθολογικού προβλήματος.

Οι ασθενείς με ψηλή CRP αλλά χαμηλή κακή χοληστερόλη LDL, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από αυτούς με ψηλή LDL και χαμηλή CRP.

Αυτό δείχνει ότι η μέτρηση της CRP ανιχνεύει ασθενείς που διατρέχουν ψηλό κίνδυνο για καρδιαγγειακό επεισόδιο που διαφορετικά η μέτρηση της χοληστερόλης μόνο, δεν θα τους εύρισκε.

Τα άτομα με χαμηλή CRP και χαμηλή χοληστερόλη LDL έχουν το μικρότερο κίνδυνο για ένα μελλοντικό επεισόδιο. Άτομα με ψηλή CRP και ψηλή χοληστερόλη LDL έχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η CRP είναι πιο ισχυρός προγνωστικός παράγοντας για μελλοντικό κίνδυνο καρδιαγγειακού επεισοδίου παρά η LDL χοληστερόλη.

Για τους λόγους αυτούς συστήνεται όπως μετρούνται και οι δύο παράγοντες και οι προληπτικές ή θεραπευτικές παρεμβάσεις να βασίζονται  πάνω και στις δύο μετρήσεις.