Η στένωση των καρωτίδων αρτηριών είναι συχνό πρόβλημα. Η στένωση δημιουργεί συνθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τα θύματα εγκεφαλικών επεισοδίων κινδυνεύουν διότι υπάρχει η πιθανότητα πρόκλησης σοβαρών βλαβών στον εγκέφαλο με απειλή για τη ζωή τους ή πρόκληση σοβαρών μόνιμων αναπηριών.
Οι καρωτίδες αρτηρίες είναι δύο μεγάλες αρτηρίες στο λαιμό, μία στα αριστερά και μία στα δεξιά, που μεταφέρουν το αίμα προς τον εγκέφαλο. Όπως και σε άλλες αρτηρίες του οργανισμού, μπορεί να δημιουργηθούν πλάκες αθηρωμάτωσης λόγω εναπόθεσης χοληστερόλης, ασβεστίου με δημιουργία ινώδους ιστού στα τοιχώματα τους (αθηροσκλήρωση, αρτηριοσκλήρυνση).
Οι πλάκες αθηρωμάτωσης εκτός από το ότι στενεύουν τον αυλό των καρωτίδων και αλλοιώνουν τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο, είναι δυνατόν να υποστούν ρήξη, να απελευθερώνουν μικρούς θρόμβους ή τεμάχια χοληστερόλης. Τα στοιχεία αυτά, ακολουθούν τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και στη συνέχεια σφηνώνονται αποφράσσοντας μικρότερες αρτηρίες στον εγκέφαλο, προκαλώντας ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Όσο πιο μεγάλες είναι οι πλάκες αθηρωμάτωσης στα τοιχώματα μιας καρωτίδας και μεγαλύτερη η στένωση, τόσο πιο πολύ αυξάνονται οι πιθανότητες απελευθέρωσης αποφρακτικών στοιχείων και πρόκλησης εγκεφαλικού.
Παράγοντες κινδύνου
Οι παράγοντες που αυξάνουν το κίνδυνο για στένωση των καρωτίδων περιλαμβάνουν:
- Ψηλά επίπεδα κακής χοληστερόλης LDL στο αίμα
- Ψηλά τριγλυκερίδια αίματος
- Διαβήτης
- Ψηλή πίεση (υπέρταση)
- Κάπνισμα
- Παχυσαρκία
- Καθιστική ζωή με απουσία σωματικής άσκησης
- Αύξηση της ηλικίας
- Οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου της καρδίας.
Τα συμπτώματα
Η στένωση στην καρωτίδας στα αρχικά της στάδια δεν προκαλεί συμπτώματα. Εκδηλώνονται όταν η στένωση αρχίζει να δημιουργεί προβλήματα στη ροή αίματος προς τον εγκέφαλο. Η διακοπή παροχής αίματος δημιουργεί προβλήματα ανάλογα με την έκταση και το είδος της περιοχής που παθαίνει βλάβες υποξίας.
Δυστυχώς, σε αριθμό περιπτώσεων το πρώτο σημείο στένωσης καρωτίδας, είναι ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τα παροδικά ισχαιμικά επεισόδια, αποτελούν σημαντικό προειδοποιητικό σημείο επικείμενου εγκεφαλικού επεισοδίου (αποπληξία). Τα επεισόδια αυτά δεν προκαλούν μόνιμες διαταραχές ή βλάβες στον εγκέφαλο αλλά μπορεί να είναι ενδείξεις στένωσης και αθηρωμάτωσης των καρωτίδων. Η απόφραξη και ισχαιμία αρτηριών στον εγκέφαλο είναι παροδική και ο ασθενής επανέρχεται στη φυσιολογική του κατάσταση.
Τα συμπτώματα των παροδικών εγκεφαλικών επεισοδίων περιλαμβάνουν πονοκέφαλο, ζαλάδα, μυρμηγκιάσματα, μουδιάσματα, συσκότιση όρασης, σύγχυση, παράλυση που διαρκούν από μερικά λεπτά έως περίπου δύο ώρες.
Άλλα συμπτώματα στένωσης καρωτίδων περιλαμβάνουν:
- Ξαφνικός έντονος πονοκέφαλος που εκδηλώνεται χωρίς να υπάρχει συγκεκριμένη αιτία
- Δυσκολίες στην ομιλία
- Αδυναμία ή παράλυση ενός μέλους του σώματος, χεριού, ποδιού
- Μούδιασμα ή μυρμηγκιάσματα στα άκρα, βραχίονες, χέρια, πόδια, της μιας μεριάς του σώματος ή του προσώπου
- Δυσκολίες κατάποσης
- Απώλεια όρασης ή προβλήματα όρασης στο ένα μάτι
- Ζαλάδα, σύγχυση
- Λιποθυμία
- Κώμα.
Άτομα που παρουσιάζουν τέτοια συμπτώματα, είναι απαραίτητο να τυγχάνουν άμεσα, ιατρικής αξιολόγησης και περίθαλψης. Όσο πιο γρήγορα αντιμετωπισθεί το ενδεχόμενο ενός ισχαιμικού επεισοδίου, τόσο λιγότερος είναι ο κίνδυνος για μόνιμες βλάβες πολύτιμων εγκεφαλικών ιστών.
Οι ασθενείς που παρουσιάζουν παροδικά προβλήματα αυτού του τύπου (παροδικά ισχαιμικά επεισόδια), είναι επίσης απαραίτητο να τυγχάνουν ενδελεχούς αξιολόγησης από ιατρική ομάδα.
Για την πρόληψη αποπληξίας και μόνιμων βλαβών στον εγκέφαλο, πρέπει να βρεθούν οι λόγοι για τους οποίους αυτό συνέβηκε και να ληφθούν τα κατάλληλα θεραπευτικά και προληπτικά μέτρα.
