Το
συναισθηματικό και σωματικό στρες έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην καρδία
και στο κυκλοφορικό σύστημα γενικότερα.
Το στρες αυξάνει τις ανάγκες του σώματος σε οξυγόνο, μπορεί να είναι
αιτία σπασμών των στεφανιαίων αρτηριών της καρδίας προκαλώντας έτσι μείωση
της παροχής αίματος και οξυγόνου στο μυοκάρδιο. Επιπρόσθετα είναι αιτία
ηλεκτρικής αστάθειας στο σύστημα αγωγιμότητας της καρδίας.
Η καρδία όταν εκτίθεται για μεγάλο χρονικό διάστημα σε ψηλές
συγκεντρώσεις κατεχολαμινών, υφίσταται βλάβες. Στις ορμόνες του στρες
περιλαμβάνονται οι κατεχολαμίνες όπως η αδρεναλίνη ή επινεφρίνη και η
κορτιζόνη (γλυκοκορτικοειδή).
Στο χρόνιο στρες, οι συγκεντρώσεις των κατεχολαμινών και άλλων ορμονών
του στρες είναι συνεχώς αυξημένες. Αυτό δεν συμβαίνει στο οξύ στρες όπου
οι ορμόνες μετά από μια ξαφνική σημαντική αύξηση, επιστρέφουν στα
φυσιολογικά επίπεδα.
Έχει αποδειχθεί ότι το χρόνιο στρες, αυξάνει το ρυθμό της καρδίας και
την αρτηριακή πίεση. Οι καταστάσεις αυτές υποχρεώνουν την καρδία να
εργάζεται περισσότερο για να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται στο ρόλο της
ως αντλία που διασφαλίζει την κυκλοφορία του αίματος.
Η μακροχρόνια ψηλή πίεση είναι παράγοντας που αυξάνει σημαντικά τον
κίνδυνο για καρδιακή προσβολή (έμφραγμα μυοκαρδίου), καρδιακή ανεπάρκεια,
αρρυθμίες της καρδίας και εγκεφαλικά επεισόδια (αποπληξία).
Οι παράγοντες που προκαλούν χρόνιο στρες είναι πολλοί. Μεταξύ αυτών
οι συχνότεροι είναι:
- Οικονομικά προβλήματα, χρέη
- Οικογενειακές και συζυγικές δυσκολίες
- Δυσκολίες στην επαγγελματική απασχόληση, επαγγέλματα με ψηλό επίπεδο
στρες (γιατροί, πιλότοι, αστυνομικοί και άλλοι)
- Σωματικές ή ψυχικές ασθένειες
- Η εργασία κατά τη νύκτα ή με βάση σύστημα βάρδιας
- Σχολικές δυσκολίες ιδιαίτερα όταν η εκπαίδευση πρέπει να γίνεται ενώ
υπάρχουν επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις
- Αλόγιστη κατανάλωση αλκοόλ, κάπνισμα, χρήση ναρκωτικών
- Η παροχή φροντίδας σε ηλικιωμένους γονείς, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν
και παιδιά στην οικογένεια που χρειάζονται επίσης φροντίδα
- Η μοναξιά
Το χρόνιο στρες σχετίζεται με τις ακόλουθες
αρνητικές επιπτώσεις στην καρδία:
- Αύξηση του ρυθμού της καρδίας, ταχυκαρδία
- Ψηλή πίεση
- Ανωμαλίες του ρυθμού της καρδίας, αρρυθμίες
- Αύξηση των αναγκών της καρδίας σε οξυγόνο
- Στηθάγχη, πόνος στο στήθος λόγω σπασμών των στεφανιαίων αρτηριών
της καρδίας
- Δυσκολίες αναπνοής, δύσπνοια
|
Συνοπτικά, για την πρόληψη και καλύτερη διαχείριση του στρες, είναι
καλό να θυμάστε τα εξής:
- Κάθε μέρα να κάνετε κάποια μορφή σωματικής άσκησης
- Να τρώτε υγιεινά συμπεριλαμβάνοντας κάθε μέρα στη διατροφή σας
φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως
- Μην καπνίζετε
- Το αλκοόλ να καταναλώνεται με μέτρο
- Επιδιώκετε να έχετε χρόνο για ησυχία, ηρεμία, χαλάρωση. Η προσευχή,
ο διαλογισμός, η γιόγκα και διάφορες τεχνικές χαλάρωσης μπορούν να είναι
ιδιαίτερα βοηθητικές
- Οι καλοί δεσμοί με φίλους, συναδέλφους και μέλη της οικογένειας
προσφέρουν στήριξη και ανακούφιση από στρεσσογόνες καταστάσεις της
καθημερινής ζωής. Οι συνομιλίες και οι ανταλλαγές απόψεων μαζί τους,
προσφέρουν νέα προοπτική θεώρηση δύσκολων καταστάσεων που αποσυμπιέζουν
από τη συναισθηματική φόρτιση
- Οι ασθενείς με καρδιακά προβλήματα είναι καλό να συμβουλεύονται το
γιατρό τους για τις επιδράσεις του στρες στην περίπτωση τους και να
εξετάζεται το κατά πόσο χρειάζεται η χορήγηση σε συγκεκριμένες
περιπτώσεις φαρμάκων για μείωση του καρδιακού ρυθμού ή για διόρθωση
αρρυθμιών