Η μουσική μπορεί να επηρεάζει το καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα.
Οι αλλαγές που προκαλεί η μουσική μπορεί να έχουν πρακτικές εφαρμογές στην αντιμετώπιση κλινικών προβλημάτων και ιδιαίτερα του στρες. Η συμβολή στην πρόληψη καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων πιθανόν να είναι σημαντική.
Η ιδέα ότι η μουσική μπορεί να επιδρά στην υγεία και στη συμπεριφορά όπως επίσης και ότι μπορεί να έχει θεραπευτικές επιδράσεις, πηγάζει από την αρχαιότητα. Ο Αριστοτέλης και ο Πλάτωνας, ήδη γνώριζαν και αναφέρονται στις ευεργετικές επιδράσεις της μουσικής για τον άνθρωπο.
Έκτός από την απάμβλυνση του στρες, η μουσική βρέθηκε ότι είναι σε θέση να βελτιώνει την κινητικότητα σε ασθενείς με νευρολογικά προβλήματα που προκύπτουν από τα εγκεφαλικά επεισόδια και τη νόσο του Πάρκινσον. Επίσης βελτιώνει τις αθλητικές επιδόσεις και στην κτηνοτροφία αυξάνει την παραγωγή γάλατος.
Το ερώτημα που τίθεται είναι, ποια μουσική είναι καλύτερη για την καρδία; Ο ρυθμός, η μελωδία και η μουσική διαπαιδαγώγηση ποιο ρόλο παίζουν;
Για να απαντήσουν στα ερωτήματα αυτά, ερευνητές από την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, διερεύνησαν τις καρδιαγγειακές και αναπνευστικές αλλαγές που προκαλούσε η μουσική σε 24 εθελοντές, άνδρες και γυναίκες. Οι 12 από τους εθελοντές αυτούς ήσαν εκπαιδευμένοι μουσικοί ενώ οι υπόλοιποι 12 δεν είχαν μουσική εκπαίδευση.
Οι μετρήσεις περιελάμβαναν τον αναπνευστικό και καρδιακό ρυθμό, το διοξείδιο του άνθρακα, την αρτηριακή πίεση, την ανταλλαγή αερίων στους πνεύμονες, τη ροή αίματος στις εγκεφαλικές αρτηρίες και άλλες μετρήσεις του καρδιαγγειακού και αναπνευστικού συστήματος.
Οι εν λόγω μετρήσεις γίνονταν κατά τη διάρκεια ακρόασης από τους εθελοντές, 6 διαφορετικών ειδών μουσικής. Τα κομμάτια περιελάμβαναν αργή και γρήγορη κλασική μουσική διαφόρων βαθμών πολυπλοκότητας όπως επίσης και μουσική τύπου ραπ. Οι μετρήσεις γίνονταν επίσης κατά τη διάρκεια διαλειμμάτων διάρκειας 2 λεπτών.
Οι Ιταλοί και Βρετανοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι:
- Η ακρόαση της μουσικής στα αρχικά στάδια προκαλούσε διέγερση διαφόρων βαθμών, με αύξηση της αναπνευστικής και καρδιακής συχνότητας και της αρτηριακής πίεσης
- Οι αλλαγές στον καρδιακό και αναπνευστικό ρυθμό όπως και στην πίεση, ήσαν ανάλογες με τον ρυθμό της μουσικής και ίσως την πολυπλοκότητα του κομματιού
- Η απαλή μουσική με αργό ρυθμό προκαλούσε χαλάρωση με μείωση του αναπνευστικού και καρδιακού ρυθμού. Η έντονη γρήγορη μουσική με αυξανόμενο ρυθμό, είχε το αντίθετο αποτέλεσμα με επιτάχυνση του καρδιακού και αναπνευστικού ρυθμού
- Ο γρήγορος ρυθμός προκαλούσε μείωση της ταχύτητας ροής αίματος στη μέση εγκεφαλική αρτηρία
- Δεν παρατηρήθηκε εθισμός στις κλινικές αυτές αντιδράσεις
- Το είδος της μουσικής και οι ατομικές προτιμήσεις στο είδος της μουσικής, είχαν λιγότερη επίδραση στο καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα από ότι ο ρυθμός του κομματιού που άκουγαν οι εθελοντές
- Οι αργοί ρυθμοί προκαλούσαν ηρεμία και χαλάρωση κατά τη διάρκεια της ακρόασης. Επίσης τα μικρά διαλείμματα διάρκειας 2 λεπτών, οδηγούσαν σε μεγαλύτερη χαλάρωση και ηρεμία από ότι πριν να αρχίσουν οι εθελοντές να ακούνε τα μουσικά κομμάτια
- Η μουσική εκπαίδευση φάνηκε να παίζει ρόλο στην επίδραση της μουσικής στην ανθρώπινη φυσιολογία. Οι 12 μουσικοί ανέπνεαν γρηγορότερα με γρήγορους ρυθμούς και αργότερα σε αργούς ρυθμούς σε σύγκριση με τους εθελοντές χωρίς μουσική εκπαίδευση
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι η μουσική είναι σε θέση να προκαλεί διέγερση που εξαρτάται από το ρυθμό της. Η αργή απαλή μουσική μπορεί να προκαλεί χαλάρωση. Οι παύσεις κατά τη διάρκεια ακρόασης ενός τέτοιου κομματιού μπορεί να προκαλούν ακόμη περισσότερη χαλάρωση.
Στα άτομα που έχουν μουσική παιδεία, η μουσική έχει ακόμη πιο έντονες επιδράσεις.
Βλέπουμε λοιπόν ότι η μουσική εκτός από την ευχαρίστηση που δίνει, μπορεί να συμβάλλει στην καταπολέμηση του στρες, στη βελτίωση του καρδιαγγειακού συστήματος και στην καλύτερη κυκλοφορία αίματος στον εγκέφαλο.
Η κατάλληλη επιλογή μουσικής μπορεί να βοηθά στην πρόληψη καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων ιδιαίτερα σε άτομα με παράγοντες ψηλού κινδύνου για τις εν λόγω παθήσεις.
