Για
τη στένωση των καρωτίδων που προκαλούν συμπτώματα, η συνήθης θεραπεία
είναι ο καθαρισμός του αυλού της αρτηρίας από την πλάκα αθηρωμάτωσης με
χειρουργική μέθοδο που ονομάζεται καρωτιδική ενδαρτηριεκτομή.
Υπάρχει επίσης μια άλλη εναλλακτική θεραπεία, η αγγειοπλαστική
μέθοδος στην οποία ο αυλός της αρτηρίας διαστέλλεται και τοποθετείται σε
αυτόν στεντ που είναι ειδικό μεταλλικό πλέγμα σωληνοειδούς μορφής για να
διατηρεί ανοικτή την αρτηρία.
Το πλεονέκτημα της αγγειοπλαστικής μεθόδου είναι ότι δεν απαιτείται
γενική αναισθησία και η διάρκεια παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο
είναι περιορισμένη.
Στην αγγειοπλαστική μέθοδο με τοποθέτηση του στεντ δεν γίνεται
καθαρισμός της αρτηρίας και για αυτό η πλάκα αθηρωμάτωσης που ευθύνεται
για τη στένωση παραμένει στην αρτηρία. Επιπρόσθετα υπάρχει ο κίνδυνος
επιπλοκών όπως επανεμφάνιση της στένωσης της καρωτίδας, τοπικές επιπλοκές
και αποπληξία (εγκεφαλικό επεισόδιο).
Η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα της αγγειοπλαστικής μεθόδου δεν έχει
διερευνηθεί ικανοποιητικά και αποτελεί ένα ιδιαίτερα επίμαχο ζήτημα μεταξύ
των ειδικών. Η σύγκριση της αποτελεσματικότητας των δύο μεθόδων έχει πολύ
μεγάλη σημασία για πολλούς λόγους.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει και συνεχίζουν να γίνονται αξιόλογες
έρευνες με στόχο τη συγκρητική αξιολόγηση των δύο μεθόδων για το συχνό
πρόβλημα της στένωσης των καρωτίδων. Πρόσφατα ανακοινώθηκαν τα
αποτελέσματα από δύο βαρυσήμαντες μελέτες που εξέτασαν ακριβώς το εν λόγω
ζήτημα.
Η πρώτη προοδευτική και τυχαιοποιημένη έρευνα με την ονομασία
Stent-Protected Angioplasty Versus Carotid Endarterectomy (SPACE)
διεξάχθηκε στην Αυστρία, Γερμανία και Ελβετία και συμπεριέλαβε 1214
ασθενείς. Ο στόχος της έρευνας ήταν να συγκρίνει το ποσοστό των
ασθενών που εντός 2 ετών μετά από κάθε μια από τις δύο θεραπείες
παρουσίαζε επανεμφάνιση της ίδιας στένωσης της καρωτίδας και εγκεφαλικό
επεισόδιο στην ίδια μεριά του εγκεφάλου με αυτήν της καρωτίδας που
υπεβλήθη σε θεραπεία. Τα αποτελέσματα έδειξαν:
- Η υποτροπή (επανεμφάνιση) της ίδιας στένωσης με τουλάχιστον 70%
απόφραξη του αυλού της αρτηρίας όπως αξιολογείτο με υπερηχογράφημα, ήταν
συχνότερη σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική με στεντ (10,7%
των ασθενών) σε σύγκριση με ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργικό
καθαρισμό της αρτηρίας (4,6% των ασθενών)
- Ωστόσο, σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική δεν υπήρχε
σημαντικά μεγαλύτερος κίνδυνος να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο
ισχαιμικό επεισόδιο στην ίδια μεριά του εγκεφάλου με αυτή της καρωτίδας
που υποβλήθηκε σε θεραπεία (9,5% έναντι 8,8%)
Η δεύτερη έρευνα με την ονομασία Endarterectomy Versus Angioplasty
in Patients with Severe Symptomatic Stenosis (EVA-3S) trial έγινε σε 30
νοσοκομειακά κέντρα στη Γαλλία και συμπεριέλαβε 527 ασθενείς. Ο πρώτος
στόχος ήταν να φανεί πόσοι ασθενείς στις πρώτες 30 μέρες μετά από κάθε μια
από τις δύο θεραπείες παρουσίαζαν εγκεφαλικό επεισόδιο ή πέθαιναν. Ο
δεύτερος στόχος ήταν να εξεταστεί πόσοι ασθενείς από κάθε ομάδα
παρουσίαζαν στα 4 χρόνια μετά από τις θεραπείες εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα
αποτελέσματα έδειξαν:
- Οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε αγγειοπλαστική παρουσίαζαν διπλάσιες
πιθανότητες να παρουσιάσουν κάτι και από τα δυο ενδεχόμενα που
εξετάστηκαν (ένα γεγονός από τα πρώτα δύο που εξετάστηκαν στις πρώτες
τριάντα μέρες ή εγκεφαλικό εντός 4 ετών από τις θεραπείες)
- Όμως φάνηκε ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια στους ασθενείς που
υποβάλλονταν σε αγγειοπλαστική συνέβαιναν κυρίως στις πρώτες 30 μέρες
μετά τη θεραπεία. Μετά δεν καταγραφόταν αξιόλογη διαφορά στη συχνότητα
εγκεφαλικών επεισοδίων ανάμεσα στους ασθενείς με αγγειοπλαστική που δεν
παρουσίασαν στις 30 μέρες εγκεφαλικό και στους ασθενείς της καρωτιδικής
ενδαρτηριεκτομής. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η μεσοπρόθεσμη
αποτελεσματικότητα της αγγειοπλαστικής μεθόδου είναι εξίσου καλή όπως
αυτή της ενδαρτηριεκτομής
Συνοπτικά τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις δύο
αυτές έρευνες που συγκρίναν την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των
δύο θεραπειών για συμπτωματική στένωση της καρωτίδας (αγγειοπλαστική
με στεντ έναντι καρωτιδικής ενδαρτηριεκτομής) είναι:
- Η αγγειοπλαστική μέθοδος με τοποθέτηση στεντ μπορεί να
χρησιμοποιείται ως εναλλακτική μέθοδος της καρωτιδικής
ενδαρτηριεκτομής. Ωστόσο οι κίνδυνοι εγκεφαλικού επεισοδίου και
θανάτου στις κρίσιμες πρώτες 30 μέρες μετά την αγγειοπλαστική
απαιτείται να μειωθούν. Η μείωση αυτή μπορεί πιθανόν να
επιτυγχάνεται διαμέσου μιας καλύτερης επιλογής των ασθενών που θα
υποβάλλονται σε αγγειοπλαστική
- Η μεσοπρόθεσμη αποτελεσματικότητα στα 2 και στα 4 χρόνια μετά
από την αγγειοπλαστική μέθοδο με τοποθέτηση στεντ φαίνεται να είναι
ανάλογη όπως αυτή της χειρουργικής μεθόδου. Ο μέσος όρος του ετήσιου
κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο στην ίδια μεριά που έγινε η
θεραπεία της στένωσης της καρωτίδας ανέρχεται στο 1% ανεξάρτητα από
το ποια από τις δύο μεθόδους χρησιμοποιήθηκε
|