Η σοκολάτα και οι επιδράσεις της στην υγεία μας, ιδιαίτερα στην καρδία και στο κυκλοφορικό σύστημα αποτελούν ένα ενδιαφέρον, επίκαιρο, αλλά και επίμαχο θέμα.

Η σοκολάτα μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις στο καρδιαγγειακό σύστημα, λόγω του ότι είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες όπως για παράδειγμα οι φλαβονοειδείς ενώσεις.

Όμως είναι επίσης δυνατόν να επηρεάζει αρνητικά τον οργανισμό μας εξαιτίας του ότι περιέχει ζάχαρο και λιπίδια των οποίων η υπερβολική κατανάλωση οδηγεί σε πολλά κακά όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και η αρτηριοσκλήρυνση.

Βέβαια είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι υπάρχουν πολλών ειδών σοκολάτας με διαφορετικό περιεχόμενο σε κακάο, ζάχαρο, γάλα και άλλες λιπαρές ουσίες. Η μαύρη σοκολάτα με ψηλό περιεχόμενο σε κακάο περιέχει συνήθως πολύ λιγότερο ζάχαρο και λιπαρές ουσίες γαλακτοκομικής προέλευσης απ' ότι η άσπρη σοκολάτα.

Ελβετοί ερευνητές προσπάθησαν να διερευνήσουν τις επιδράσεις στην υγεία των δύο βασικών ειδών σοκολάτας σε μια ειδική ομάδα ανθρώπων, τους καπνιστές, οι οποίοι κινδυνεύουν πολύ περισσότερο από καρδιαγγειακά προβλήματα.

Σε 20 άνδρες καπνιστές έδωσαν για κατανάλωση 40 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας που είχε 74% περιεχόμενο σε κακάο. Για την ημέρα που προηγήθηκε της έναρξης της έρευνας, οι συμμετέχοντες δεν έπρεπε να είχαν φάει κάτι το οποίο ήταν πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες (κρεμμύδια, ντομάτες, μήλα, λαχανάκια Βρυξελλών, καρότα) ή άλλα προϊόντα που περιείχαν κακάο.

Μετά την κατανάλωση της μαύρης σοκολάτας, μετρήθηκαν στο αίμα των καπνιστών, οι αντιοξειδωτικές ουσίες και συγκρίθηκαν με τα επίπεδα που υπήρχαν πριν από τη σοκολάτα. Διαπιστώθηκε ότι 2 ώρες μετά την κατανάλωση μαύρης σοκολάτας, οι αντιοξειδωτικές ουσίες στο αίμα των καπνιστών αυξάνονταν σημαντικά και η αύξηση αυτή διαρκούσε για 8 ώρες.

Επίσης η πηκτικότητα του αίματος λόγω των αιμοπεταλίων μειωνόταν κατά 50%. Παράλληλα η ροή του αίματος στις αρτηρίες όπως καταγράφηκε από ειδικά τεστ, γινόταν πιο καλή και ομαλή λόγω βελτίωσης της λειτουργίας του ενδοθηλίου των αρτηριών.

Αντίθετα η κατανάλωση άσπρης σοκολάτας δεν παρήγαγε ανάλογα αποτελέσματα. 

Η λειτουργία του ενδοθηλίου των αρτηριών και η πηκτικότητα των αιμοπεταλίων είναι οι βασικές συνιστώσες, που διαταράσσονται παθολογικά και οδηγούν στη θρόμβωση αρτηριών, λόγω της αθηρωμάτωσης. Η δημιουργία θρόμβου, φλεγμονής και αγγειοσυστολής προετοιμάζουν το έδαφος για απόφραξη των αρτηριών με καταστροφικές συνέπειες για την καρδία και τον εγκέφαλο.

Η εν λόγω έρευνα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, διότι έγινε σε άτομα που παρουσίαζαν προβλήματα στις αρτηρίες τους λόγω καπνίσματος. Τόσο για το ενεργητικό όσο και για το παθητικό κάπνισμα έχει τεκμηριωθεί ότι είναι αιτίες δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου των αρτηριών.

Τα άτομα αυτά αποτελούν ιδανική κατάσταση για τη μελέτη της επίδρασης των αντιοξειδωτικών ουσιών όπως αυτές που περιέχονται στη μαύρη σοκολάτα.

Η μαύρη σοκολάτα περιέχει περισσότερες ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών σε σύγκριση με το κρασί, το πράσινο τσάι, τα μούρα και άλλα φρούτα. Η δράση της μαύρης σοκολάτας φαίνεται να μειώνει τις οξειδωτικές βλάβες που υφίστανται οι αρτηρίες, συμβάλλει στη διατήρηση του νιτρικού οξέος του ενδοθηλίου, που βοηθά στη διαστολή των αρτηριών και μειώνει τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης, λόγω οξείδωσης της κακής χοληστερόλης LDL.

Παρά το γεγονός, ότι οι τελευταίες ανακαλύψεις για τη μαύρη σοκολάτα δημιουργούν ευχαρίστηση για τους πολλούς λάτρεις της εκλεχτής αυτής λιχουδιάς, εντούτοις χρειάζεται προσοχή.

Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι υπάρχουν διαφόρων ειδών μαύρης σοκολάτας. Το περιεχόμενο τους σε κακάο, θερμίδες, ζάχαρο και λιπαρές ουσίες είναι διαφορετικό. Όσο περισσότερο κακάο και λιγότερες θερμίδες, λίπη και ζάχαρο έχουν, τόσο το καλύτερο.

Ταυτόχρονα δεν έχουμε ακόμη στοιχεία για τη μακροχρόνια επίδραση της κατανάλωσης μαύρης σοκολάτας. Δεν ξέρουμε σήμερα πώς οι αρτηρίες αντιδρούν σε μια πολύμηνη ή πολύχρονη υποβολή στις αντιοξειδωτικές ουσίες του κακάο της μαύρης σοκολάτας. 

Σίγουρα δεν είναι λύση για τους καπνιστές να τρώνε σοκολάτα για να αντισταθμίζουν τις δηλητηριώδεις δράσεις του καπνού για τις αρτηρίες και τον υπόλοιπο οργανισμό τους. Η σοφότερη λύση για αυτούς είναι να σταματήσουν άμεσα το κάπνισμα.

Για τους υπόλοιπους είναι αναγκαίο να υπενθυμίσουμε, ότι η συμβουλή για κατανάλωση τουλάχιστον 5 ή καλύτερα 8 μερίδων φρούτων ή λαχανικών κάθε μέρα, βασίζεται στο ότι έτσι ο οργανισμός θα εφοδιάζεται με ικανοποιητικές ποσότητες αντιοξειδωτικών ουσιών, βιταμινών και άλλων ωφέλιμων ιχνοστοιχείων.

Μια μερίδα φρούτων ή λαχανικών μπορεί να είναι: Η ποσότητα από φρούτα ή λαχανικά που περιέχεται μέσα σε ένα μικρό ποτήρι, ή ένα μικρό ποτήρι χυμού ή ένα φρούτο (μήλο, πορτοκάλι, μπανάνα) μέτριου μεγέθους ή ακόμη ένα μικρό μπολ με σαλάτα.

Βέβαια μια μαύρη σοκολάτα κάποτε, είναι μια επιτρεπόμενη απόλαυση αλλά πάντοτε να θυμόμαστε ότι περιέχει πολλές θερμίδες και επιβάλλεται προσοχή.