Το υπερβολικό αλάτι στη διατροφή είναι μια από τις κυριότερες αιτίες υψηλής πίεσης (υπέρτασης) και καρδιακών παθήσεων.
Η επιδημία της υψηλής πίεσης, που μαστίζει στην εποχή μας την ανθρωπότητα καθιστά τον περιορισμό κατανάλωσης αλατιού, τη χρήση εναλλακτικών τρόπων βελτίωσης της γεύσης των φαγητών και τα υποκατάστατα του αλατιού ενδιαφέροντα και επίκαιρα ζητήματα.
Το αλάτι στο φαγητό αρέσει πολύ στους περισσότερους ανθρώπους. Πολλοί μάλιστα αποκτούν τη συνήθεια από μικροί να βάζουν πολύ αλάτι στα φαγητά τους με αποτέλεσμα να μην τους αρέσει να φάνε κάτι εάν δεν είναι πολύ ή υπερβολικά αλατισμένο.
Το υπερβολικό αλάτι διατροφής βλάπτει διότι μεταξύ άλλων προκαλεί υπερβολική συσσώρευση υγρών στον οργανισμό. Αυτό οδηγεί σε υψηλή πίεση, καρδιακά και νεφρικά προβλήματα.
Το αλάτι που συστήνεται να λαμβάνεται καθημερινά από τη διατροφή δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5 γραμμάρια. Σύμφωνα με ορισμένες συστάσεις η ποσότητα νατρίου (είναι κύριο συστατικό στοιχείο του αλατιού) που προσλαμβάνουμε καθημερινά κάτω από κανονικές συνθήκες δεν πρέπει να υπερβαίνει 1,5 γραμμάρια.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι όλα τα τρόφιμα και φαγητά περιέχουν αλάτι. Μάλιστα τα έτοιμα φαγητά που αγοράζουμε ή ακόμη τα βιομηχανικά προπαρασκευασμένα τρόφιμα είναι ιδιαίτερα εμπλουτισμένα σε αλάτι.
Η χρήση υποκατάστατων αλατιού για αντικατάσταση του κανονικού αλατιού της διατροφής μπορεί να συζητηθεί τόσο για τις περιπτώσεις υγιών ατόμων που θέλουν να περιορίσουν τη διατροφική πρόσληψη νατρίου όσο και για άτομα με υπέρταση, καρδιακές ή νεφρικές παθήσεις.
Υπάρχουν πολλά είδη υποκατάστατων αλατιού στην αγορά. Το περιεχόμενο τους σε νάτριο και κάλιο ποικίλει από είδος σε είδος.
Τα υποκατάστατα αλατιού δεν είναι μια υγιής επιλογή για όλους. Πολλά περιέχουν χλωριούχο κάλιο αντί χλωριούχου νατρίου (το κανονικό αλάτι).
Σε μερικούς ανθρώπους η πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων καλίου μπορεί να τους βλάψει. Για παράδειγμα πολλοί ασθενείς με προβλήματα νεφρών δεν μπορούν να αποβάλουν από τον οργανισμό τους το υπερβολικό κάλιο και αυτό μπορεί να έχει θανατηφόρες συνέπειες.
Εάν έχετε προβλήματα στους νεφρούς ή εάν παίρνετε φάρμακα για την καρδία, τους νεφρούς ή το συκώτι πρέπει οπωσδήποτε να ρωτήσετε το γιατρό σας προτού αρχίσετε να χρησιμοποιείτε υποκατάστατα αλατιού.
Σε άλλες περιπτώσεις, η χρήση υποκατάστατου αλατιού που περιέχει κάλιο είναι μια αποδεκτή εναλλακτική λύση. Ωστόσο η χρήση του να γίνεται με μέτρο. Επιπλέον εάν παίρνετε οποιοδήποτε φάρμακο χρειάζεται να ρωτήσετε το γιατρό σας εάν το υποκατάστατο δεν σας προκαλεί κάποιο πρόβλημα.
Προσέχετε όταν αγοράζετε ένα υποκατάστατο αλατιού. Πρέπει να διαβάζετε τι ακριβώς περιέχει. Σε μερικά σκευάσματα αναγράφεται, ότι είναι χαμηλής ή μηδενικής περιεκτικότητας σε νάτριο. Στην πρώτη περίπτωση περιέχουν μείγμα νατρίου και καλίου ενώ στη δεύτερη περιέχουν συνήθως αποκλειστικά κάλιο.
Το ιδανικό είναι να μη χρησιμοποιείτε καθόλου αλάτι. Τα διάφορα τρόφιμα περιέχουν στη φυσική τους κατάσταση αρκετό νάτριο για να καλύπτουν τις ανάγκες του οργανισμού σας.
Αντί να προσπαθείτε να βρείτε κάτι που μιμείται τη γεύση του αλατιού, είναι πολύ πιο καλό για σας να αρχίσετε να πειραματίζεστε με διάφορα βότανα, μπαχαρικά και καρυκεύματα, χωρίς αλάτι, για να συνηθίσετε σε νέες πλούσιες γεύσεις.
Υπάρχουν πολλοί αποτελεσματικοί και καλοί για την υγεία τρόποι βελτίωσης της γεύσης χωρίς τη χρήση αλατιού, όπως για παράδειγμα η προσθήκη λεμονιού, ελαιόλαδου, ξιδιού διαφόρων τύπων, πιπεριού, μειγμάτων αρωματικών βοτάνων, κύμινου, μοσχοκάρυδου, κανέλας, ρίγανης, δυόσμου, κάρι και άλλων μπαχαρικών.
Μην ξεχνάτε ότι η προτίμηση για αλατισμένα φαγητά αρχίζει από την παιδική ηλικία. Είναι μια συνήθεια που τη μαθαίνουμε.
Η εμπειρία δείχνει ότι οι άνθρωποι μπορούν σχετικά εύκολα να ξεμάθουν και να απαλλαχτούν από την ανθυγιεινή αυτή συνήθεια.
Η απαλλαγή από το αλάτι προσφέρει και νέες γευστικές απολαύσεις. Μειώνοντας το αλάτι στα φαγητά, οι άνθρωποι αρχίζουν ν' ανακαλύπτουν τις φυσικές μυρωδιές και γεύσεις των διαφόρων τροφίμων που αποκρύπτονταν από το υπερβολικό αλάτι και αρχίζουν να τις εκτιμούν ιδιαίτερα.
Οι άνθρωποι που ακολουθούν την πορεία αυτή για πλήρη απαλλαγή από το επιπρόσθετο αλάτι στη διατροφή τους, πολύ γρήγορα συνηθίζουν και απολαμβάνουν τη νέα κατάσταση και δε νοσταλγούν πλέον το αλάτι ή τα υποκατάστατα του.
Συγγραφέας άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου, MD, PhD
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής και Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία
Τηλ + 357 99 660 662 - Email This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Twitter @DrLoizos - Facebook https://www.facebook.com/DrLoizou/
