Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι ένα σοβαρό και αυξανόμενο πρόβλημα παγκοσμίως. Οι νεφροί όταν πάσχουν, στα αρχικά στάδια δεν δημιουργούν σημεία ή συμπτώματα στον ασθενή.

Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, που ενώ πάσχουν από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, δεν το γνωρίζουν. Δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις όταν η νεφρική ανεπάρκεια εκδηλωθεί κλινικά, οι βλάβες που δημιουργήθηκαν στους νεφρούς δεν είναι ανατρέψιμες και έτσι τα μέτρα αντιμετώπισης περιορίζονται σημαντικά.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με πολλές ανθυγιεινές συνήθειες δεν είναι ευνοϊκός για την υγεία των νεφρών. Η αύξηση της διάρκειας ζωής των ανθρώπων συμβάλλει στον αυξανόμενο αριθμό περιπτώσεων νεφρικής ανεπάρκειας διαφόρων σταδίων στον πληθυσμό.

Επιπλέον ασθένειες που μαστίζουν σήμερα τους ανθρώπους όπως ο διαβήτης, η ψηλή πίεση (υπέρταση), η παχυσαρκία και οι καρδιοπάθειες δημιουργούν αυξημένο κίνδυνο για πρόκληση βλαβών στους νεφρούς με εξέλιξη σε νεφρική ανεπάρκεια. Αυξημένες πιθανότητες για νεφρική ανεπάρκεια έχουν επίσης και τα άτομα που έχουν οικογενειακό ιστορικό παθήσεων που εξελίχτηκαν σε νεφρική ανεπάρκεια.

Σύμφωνα με στατιστικές από τις Ηνωμένες Πολιτείες (CDC), σχεδόν 17% των ενηλίκων άνω των 20 ετών έχουν χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 1 τους 6 ενήλικες έχει πάθηση νεφρών. Το 40% των περιπτώσεων νεφρικής ανεπάρκειας καταγράφεται σε άτομα άνω των 60 ετών.

Επειδή στα αρχικά στάδια οι ασθένειες των νεφρών συνήθως δεν δημιουργούν προειδοποιητικά σημεία ή συμπτώματα, είναι σημαντικό να γνωρίζετε τα απλά τεστ που επιτρέπουν να φανεί κατά πόσο υπάρχει πρόβλημα στους νεφρούς.

Τα άτομα με παράγοντες κινδύνου για νεφρική ανεπάρκεια πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεχτικά για την έγκαιρη διάγνωση βλαβών στους νεφρούς τους. Οι διαβητικοί, οι καρδιοπαθείς, οι παχύσαρκοι, οι υπερτασικοί, οι ηλικιωμένοι και οι άνθρωποι με οικογενειακό ιστορικό νεφρικής ανεπάρκειας πρέπει να συζητούν με το γιατρό τους για τα ανιχνευτικά τεστ έγκαιρης διάγνωσης νεφρικών βλαβών.

Υπάρχουν αναλύσεις αίματος και ούρων που δείχνουν εάν υπάρχει πρόβλημα στους νεφρούς ή όχι. Οι ασθενείς με διαβήτη και ψηλή πίεση πρέπει να γνωρίζουν ότι η ορθή αντιμετώπιση της νόσου τους σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού τους, μπορεί να προστατεύει από πολλές περιπέτειες λόγω βλαβών στους νεφρούς τους.

Τι μπορούν μεταξύ άλλων να κάνουν οι διαβητικοί για την προστασία των νεφρών τους;

1. Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (εκδηλώνεται συνήθως αλλά όχι αποκλειστικά στους ενήλικες) πρέπει να κάνουν τεστ στο αίμα και στα ούρα για ανίχνευση νεφρικής βλάβης τουλάχιστον κάθε χρόνο
    
2. Για τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (εκδηλώνεται συνήθως αλλά όχι αποκλειστικά σε παιδιά και έφηβους), μετά τις αρχικές εξετάσεις που θα κάνει ο γιατρός κατά τη διάγνωση θα αποφασιστεί το χρονικό διάστημα για τον έλεγχο των ούρων και του αίματος για νεφρικές βλάβες. Συνήθως συστήνεται να γίνεται ένας τέτοιος έλεγχος κάθε χρόνο μετά την παρέλευση των 5 πρώτων ετών από την αρχική διάγνωση του διαβήτη
    
3. Η αρτηριακή πίεση πρέπει να διατηρείται τουλάχιστον κάτω από 130/80 mmHg
    
4. Ο ασθενής πρέπει να προσπαθεί να έχει τις ακόλουθες τιμές γλυκόζης αίματος για καλύτερο έλεγχο του διαβήτη του:
    
   α) Όταν ξυπνά και είναι ακόμη νηστικός, η γλυκόζη αίματος να κυμαίνεται μεταξύ 70 και 130 mg/dl
   β) Στις 2 ώρες μετά που αρχίζει να τρώει ένα γεύμα η γλυκόζη να παραμένει κάτω από 180 mg/dl
    
5. Η χοληστερόλη αίματος να διατηρείται στα φυσιολογικά πλαίσια
    
6. Ο ασθενής να συμμορφώνεται στις οδηγίες του γιατρού του σχετικά μα τη λήψη φαρμάκων, τη διατροφή και τον τρόπο ζωής του
    
7. Περιορισμός της κατανάλωσης άλατος, αποφυγή του καπνίσματος και υγιεινή διατροφή
    
8. Τακτική σωματική άσκηση

Τι μπορούν μεταξύ άλλων να κάνουν οι υπερτασικοί (ασθενείς με ψηλή πίεση) και οι καρδιοπαθείς για την προστασία των νεφρών τους;

1. Να ελέγχονται με αναλύσεις αίματος και ούρων για ανίχνευση παθήσεων των νεφρών
    
2. Η αρτηριακή πίεση πρέπει να διατηρείται τουλάχιστον κάτω από 130/80 mmHg
    
3. Διατήρηση ιδανικού βάρους σώματος σύμφωνα με το ύψος σώματος του ασθενούς
    
4. Υγιεινή διατροφή, προτίμηση σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά και γαλακτοκομικά χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπη
    
5. Περιορισμός της καθημερινής πρόληψης αλατιού (χλωριούχο νάτριο) με 2,3 γραμμάρια νάτριου ή λιγότερο ημερησίως
    
6. Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ και καφεΐνης
    
7. Τακτική σωματική άσκηση σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού
    
8. Πλήρης συμμόρφωση στις οδηγίες του γιατρού για τη λήψη των φαρμάκων κατά της ψηλής πίεσης ή για την καρδιακή πάθηση με στόχο την προστασία των νεφρών
    
9. Εάν συνυπάρχει και διαβήτης να επιδιώκεται να έχει ο ασθενής επίπεδα γλυκόζης που συστήνονται για τους διαβητικούς ασθενείς

Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του σοβαρού προβλήματος της νεφρικής ανεπάρκειας χρειάζεται διαφώτιση του κοινού για να γνωρίζει τους τρόπους προστασίας των νεφρών του.

Με την καθοδήγηση των γιατρών τους, οι ασθενείς με διαβήτη, ψηλή πίεση, καρδιοπάθειες, παχυσαρκία και άλλες καταστάσεις που δημιουργούν αυξημένο κίνδυνο για νεφρική ανεπάρκεια μπορούν να μαθαίνουν και να εφαρμόζουν τα μέτρα εκείνα που θα τους προφυλάσσουν από τους κινδύνους της νεφρικής ανεπάρκειας.