Το συναισθηματικό στρες μπορεί να προκαλεί μια νέα μορφή καρδιακής προσβολής, που μοιάζει πολύ με την εικόνα του εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Το έντονο και ξαφνικό στρες απελευθερώνει στην κυκλοφορία του αίματος, τις ορμόνες του στρες που είναι η αδρεναλίνη και η νοραδρεναλίνη. Τα ψηλά επίπεδα των ορμονών αυτών, φαίνεται ότι σε ορισμένους ανθρώπους, προσβάλλουν το μυοκάρδιο.

Η πάθηση της καρδίας που προκαλείται από το έντονο συναισθηματικό στρες, διαφέρει από την κλασσική μορφή της καρδιακής προσβολής που είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου λόγω απόφραξης των στεφανιαίων αρτηριών και νέκρωσης του μυοκαρδίου.

Στην καρδιακή προσβολή λόγω συναισθηματικού στρες, το μυοκάρδιο προσβάλλεται αλλά δεν νεκρώνεται. Η κλινική εικόνα αρχικά είναι πολύ σοβαρή και μιμείται πλήρως την εικόνα του εμφράγματος.

Αρχικά η ασθένεια αυτή που ονομάζεται και καρδιομυοπάθεια του στρες, είχε περιγραφεί πριν 10 χρόνια στην Ιαπωνία με την ονομασία takotsubo και ήταν σχετικά άγνωστη στο Δυτικό κόσμο. Μερικοί αποκάλεσαν τη νόσο αυτή "το σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς".

Γιατροί από το πανεπιστημιακό νοσοκομείο Johns Hopkins της Βαλτιμόρης, περιγράφουν σε κλινική τους έρευνα, μια σειρά από 19 ασθενείς με τη χαρακτηριστική εικόνα της καρδιακής προσβολής λόγω στρες.

Αναφέρουν μάλιστα ότι δεν αποκλείεται ότι τα περιστατικά που έχουν περιγραφεί να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Είναι πολύ πιθανό, όταν αυτή η μορφή της καρδιακής προσβολής γίνει ευρύτερα γνωστή και οι γιατροί θα μπορούν να την αναγνωρίζουν, ο αριθμός των περιστατικών λόγω καλύτερης διάγνωσης, να αυξηθεί δραματικά.

Οι αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν έντονο συναισθηματικό στρες και να δημιουργήσουν τη νέα αυτή μορφή καρδιακής προσβολής περιλαμβάνουν:

1. Μια είδηση, ότι ένα πολύ αγαπητό πρόσωπο πέθανε.
    
2. Η διάγνωση και ανακοίνωση μιας εξαιρετικά σοβαρής ασθένειας.
    
3. Βία και κακοποίηση στην οικογένεια.
    
4. Μεγάλη οικονομική καταστροφή, όπως μετά από προβλήματα στο χρηματιστήριο ή λόγω τυχερών παιγνιδιών,
    
5. Αντιπαραθέσεις, διαμάχες, δικαστικές διαδικασίες,
    
6. Αυτοκινητιστικό δυστύχημα, φόβος λόγω μιας επικείμενης δημόσιας εμφάνισης και ομιλίας, σοκ λόγω μιας μεγάλης έκπληξης, ψυχική ταραχή σε θύματα κλοπής,

Οι καταστάσεις αυτές προηγούνται άμεσα της καρδιακής προσβολής λόγω στρες και είναι ο λόγος έναρξης της.

Η κλινική παρουσίαση και τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής λόγω στρες είναι:

1. Πόνος στο στήθος που είναι έντονος και εντοπίζεται κάτω από το στέρνο.
    
2. Πνευμονικό οίδημα, συλλογή υγρού στους πνεύμονες, δύσπνοια.
    
3. Καρδιογενές shock, καρδιακή ανεπάρκεια.
    
4. Αλλοιώσεις ηλεκτροκαρδιογραφήματος, ανάσπαση τμήματος ST ή και αντιστροφή κύματος Τ.
    
5. Αύξηση των καρδιακών ενζύμων στο αίμα, αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο από ότι στο έμφραγμα μυοκαρδίου.
    
6. Σημαντική αύξηση των κατεχολαμινών (αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη) στο αίμα. Οι συγκεντρώσεις των ορμονών του στρες είναι 2 με 3 φορές πιο ψηλές από ότι σε ασθενείς με την κλασσική μορφή καρδιακής προσβολής και 7 έως 34 φορές ψηλότερες από τα φυσιολογικά επίπεδα.
    
7. Στο υπερηχογράφημα καρδίας, παρατηρείται μείωση της συσταλτικότητας της αριστερής κοιλίας. Η εικόνα που παρατηρείται είνια χαρακτηριστική: Η βάση της αριστερής κοιλίας συστέλλεται κανονικά ενώ ενώ το μέσο και άνω επίπεδο της συστέλλεται αδύναμα.
    
8. Η αγγειογραφία των στεφανιαίων αρτηριών, συνήθως δεν δείχνει απόφραξη των αγγείων.
    
9. Η μαγνητική τομογραφία δεν δείχνει ανεπανόρθωτη νεκρωτική βλάβη του μυοκαρδίου όπως στις περιπτώσεις του κλασσικού εμφράγματος μυοκαρδίου.
    
10. Η βιοψία του μυοκαρδίου δείχνει ιστολογικές εικόνες που είναι συμβατές με βλάβες λόγω καθεχολαμινών και όχι λόγω εμφράγματος.
     
11. Οι ασθενείς ανακάμπτουν πολύ πιο γρήγορα από τους ασθενείς με έμφραγμα παρά το γεγονός ότι η αρχική εικόνα είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Σε μερικές μέρες η λειτουργία του μυοκαρδίου και ιδιαίτερα της αριστερής κοιλίας επανέρχεται στο φυσιολογικό. Σε δύο εβδομάδες οι ασθενείς ανακάμπτουν πλήρως. Σε αντίθεση, οι ασθενείς με έμφραγμα χρειάζονται εβδομάδες ή και μήνες για να ανακάμψουν έστω και μερικώς ενώ οι βλάβες στο μυοκάρδιο τους είναι μόνιμες.

Η γνώμη μας είναι ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, οι γιατροί να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν και να διαχωρίζουν το σύνδρομο της καρδιακής προσβολής λόγω στρες από την κλασσική μορφή καρδιακής προβολής λόγω εμφράγματος μυοκαρδίου.

Πρόκειται για μια διαφορετική ασθένεια που χρειάζεται διαφορετική αντιμετώπιση και σίγουρα δεν χρειάζεται τη θεραπεία του εμφράγματος.

Σίγουρα έχουμε πολλά να μάθουμε για το "σύνδρομο της ραγισμένης καρδιάς" λόγω έντονου συναισθηματικού στρες. Η έκταση του προβλήματος δεν είναι γνωστή, διότι η πάθηση πρόσφατα άρχισε να αναγνωρίζεται.

Ο τρόπος δράσης των κατεχολαμινών στο μυοκάρδιο, το γιατί προκαλούν μυοκαρδιοπάθεια, η γενετική προδιάθεση, ο ρόλος της ηλικίας και του φύλου στη γένεση της νόσου είναι πληροφορίες, που ακόμη δεν γνωρίζουμε.

Αναμένουμε μελλοντικά να μάθουμε περισσότερα για την πάθηση αυτή που υποψιαζόμαστε ότι στην εποχή μας, με το έντονο στρες που την χαρακτηρίζει, έχει μεγαλύτερη συχνότητα από ότι σήμερα γνωρίζουμε.