Η ψηλή πίεση όπως και η ψηλή χοληστερόλη αυξάνουν τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή και για άλλες παθήσεις όπως τα εγκεφαλικά επεισόδια.

Με την αύξηση της ηλικίας και με την απόκτηση περιττών κιλών που οδηγούν σε υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία, οι πιθανότητες να προσβληθεί κάποιος από ψηλή πίεση, αυξάνονται σημαντικά. Το ίδιο συμβαίνει και με τη χοληστερόλη.

Όμως αποδεικνύεται ότι η χοληστερόλη είναι πιο εύκολο να μειωθεί παρά η ψηλή πίεση. Επιπρόσθετα πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι όπως η χοληστερόλη έτσι και η πίεση, για αποτελεσματική προστασία της καρδίας, πρέπει να είναι χαμηλότερη από ότι πρωτύτερα θεωρούσαμε κανονικό.

Μέχρι σήμερα, θεωρούμε ότι οι τιμές της κανονικής αρτηριακής πίεσης είναι 120 mm Hg για τη συστολική και 80 mm Hg για τη διαστολική. Μετρήσεις λίγο ψηλότερες από αυτές, όπως γα παράδειγμα 135/88 θεωρούνται ικανοποιητικές.

Όμως οι τιμές αυτές τίθενται τώρα υπό αμφισβήτηση. Σύμφωνα με τις καινούργιες οδηγίες του National Heart, Lung and Blood Institute που εκδόθηκαν το 2004, η αρτηριακή πίεση δεν πρέπει να υπερβαίνει τις τιμές των 115 για τη συστολική και 75 για τη διαστολική. Για κάθε αύξηση της τάξης των 20 mm Hg στη συστολική πίεση ή για κάθε αύξηση της τάξης των 10 mm Hg της διαστολικής, ο κίνδυνος θανάτου λόγω καρδιάς και άλλων αγγειακών ασθενειών, διπλασιάζεται. Με βάση αυτά τα νέα δεδομένα, συστήνεται όπως ασθενείς που έχουν πίεση συστολική που βρίσκεται μεταξύ 120 και 139 mm Hg ή και διαστολική μεταξύ 80 και 89 mm Hg, πρέπει να θεωρούνται ότι έχουν πρόβλημα. Η κατάσταση αυτή έχει ονομασθεί ως προ-υπέρταση, όρος που δείχνει ότι τα άτομα αυτά έχουν τάση στο να αναπτύξουν ψηλή πίεση και ότι επιβάλλεται για αυτούς μια μορφή αντιμετώπισης με πρόληψη για αποφυγή περαιτέρω αύξησης της πίεσης τους.

Η αποτελεσματικότητα των συστάσεων αυτών αποδεικνύεται από πρόσφατες έρευνες σε ασθενείς με προ-υπέρταση οι οποίοι υποβλήθηκαν σε θεραπευτικές δοκιμές με φάρμακα κατά της πίεσης ή με εικονικά φάρμακα.

Η χορήγηση ενός αντι-υπερτασικού φαρμάκου σε ασθενείς με προ-υπέρταση μείωνε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επιπλοκών και αθηρωμάτωσης των στεφανιαίων αγγείων της καρδίας ακόμα και με μικρές μειώσεις στις τιμές της συστολικής και διαστολικής πίεσης. Αντίθετα σε ανάλογους ασθενείς που χορηγούταν μόνο εικονικό φάρμακο, ο κίνδυνος καρδιαγγειακών προβλημάτων και αθηρωμάτωσης παρέμενε ψηλότερος.

Είναι λοιπόν επιτακτικό να γίνει ευρύτερα γνωστό, τόσο στο πλατύ κοινό όσο και στους επαγγελματίες της υγείας, ότι νέα δεδομένα έχουν αλλάξει την κλασσική προσέγγιση όσον αφορά την ψηλή πίεση. Δεν πρέπει πλέον να θεωρούμε ότι κίνδυνος υπάρχει μόνο όταν η πίεση ανέρχεται στις τιμές των 140/90 mm Hg. 

Για πιέσεις άνω των 115/75 πρέπει ήδη να λαμβάνονται μέτρα. Δεν είναι απαραίτητο στους προ-υπερτασικούς ασθενείς να δίνονται από την αρχή φάρμακα.

Η αρχική προληπτική και θεραπευτική προσέγγιση, μπορεί να περιλαμβάνει τη μείωση του άλατος στη διατροφή, την απώλεια περιττών κιλών, τη σωματική άσκηση και αλλαγές στον τρόπο ζωής. Ανάλογα με την εξέλιξη, θα αποφασισθεί από το γιατρό εάν είναι αναγκαίο να χορηγηθούν και φάρμακα κατά της πίεσης.

Η ψηλή πίεση είναι δυσκολότερο να ελεγχθεί παρά η ψηλή χοληστερόλη. Και για τη χοληστερόλη ξέρουμε ότι τα επίπεδα της, ιδιαίτερα αυτά της κακής χοληστερόλης LDL, πρέπει να είναι χαμηλότερα από ότι μέχρι σήμερα θεωρούσαμε κανονικά.

Με τα φάρμακα όπως τις στατίνες που διαθέτουμε στην εποχή μας και με άλλους τρόπους, είναι ευκολότερο να μειώσουμε στο αίμα τη χοληστερόλη. Για την πίεση δεν έχουμε τόσο καλά αποτελέσματα.

Εάν σε αυτούς που πάσχουν από πίεση και δεν το γνωρίζουν, προσθέσουμε και αυτούς που σύμφωνα με τα νέα δεδομένα παρουσιάζουν προ-υπέρταση, τότε γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι πολλά καρδιακά και εγκεφαλικά επεισόδια που θα μπορούσαν να προληφθούν, δεν τυγχάνουν της δέουσας πρόληψης.

Η γνώμη μας είναι ότι πρέπει να γίνει εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού και των επαγγελματιών της υγείας, για διαφώτιση και ενημέρωση σχετικά με τις νέες σοβαρές εξελίξεις για την αρτηριακή πίεση, την προ-υπέρταση και την πρόληψη.

Ας μην ξεχνούμε ότι παλαιοτέρα δεδομένα δείχνουν ότι μέχρι 25% του πληθυσμού πάσχει από ψηλή πίεση. Πιστεύουμε ότι το ποσοστό του πληθυσμού που κινδυνεύει λόγω προβλημάτων αρτηριακής πίεσης είναι πιθανότατα πολύ ψηλότερο εάν ληφθούν υπ' όψη τα νέα δεδομένα.

Είναι λοιπόν αναγκαίο να μην αφήσουμε να εξελίσσεται αυτή η ανησυχητική κατάσταση. Μπορούμε να μειώσουμε τον ανθρώπινο πόνο, τη θνησιμότητα και νοσηρότητα όπως επίσης και το οικονομικό κόστος για την κοινωνία, που προκαλούνται από την ψηλή αρτηριακή πίεση.