Μετά από την εκδήλωση της καρδιακής προσβολής, η έγχυση στις στεφανιαίες αρτηρίες αρχεγόνων κυττάρων, μειώνει τις νεκρωτικές βλάβες που δημιουργούνται στην καρδία και βελτιώνει την καρδιακή λειτουργία.

Τα αρχέγονα πολυδύναμα κύτταρα του μυελού των οστών έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν και να διαφοροποιηθούν σε πολλές μορφές κυττάρων που αποτελούν τους ιστούς και τα όργανα του σώματος.

Στο μυελό των οστών, τα αρχέγονα κύτταρα μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να δημιουργήσουν όλα τα κύτταρα που παράγουν τα έμμορφα στοιχεία του αίματος δηλαδή τα λευκά αιμοσφαίρια, τα ερυθρά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια.

Τα πολυδύναμα αυτά κύτταρα προέρχονται από το μυελό των οστών όπου και βρίσκεται ο μεγαλύτερος αριθμός τους. Υπάρχουν όμως και αρχέγονα κύτταρα τα οποία κυκλοφορούν και βρίσκονται μέσα στο αίμα.

Στις αυτόλογες μεταμοσχεύσεις χρησιμοποιούνται τα αρχέγονα κύτταρα του ίδιου του ασθενούς ενώ στις αλλογενείς χρησιμοποιούνται τα κύτταρα από ένα δότη. Επίσης χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο αρχέγονα κύτταρα από ομφάλιο λώρο ή από πλακούντα για σκοπούς αλλογενούς μεταμόσχευσης.

Τα αρχέγονα κύτταρα ασθενών με οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου χρησιμοποιήθηκαν σε προκαταρκτικές εργαστηριακές και κλινικές έρευνες με σκοπό τον περιορισμό των νεκρωτικών βλαβών που συμβαίνουν στην καρδία μετά από την απόφραξη στεφανιαίων αρτηριών.

Σε μια νέα κλινική έρευνα, γιατροί από το πανεπιστήμιο της Φρανκφούρτης, χορήγησαν αυτόλογα αρχέγονα κύτταρα σε 28 ασθενείς με οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Τα κύτταρα συλλέχθηκαν είτε από το περιφερικό αίμα είτε από το μυελό των οστών των ασθενών, όταν εκδηλωνόταν το καρδιακό επεισόδιο.

Τα κύτταρα χορηγούνταν στους ασθενείς περίπου 4 μέρες μετά από την εκδήλωση του καρδιακού επεισοδίου. Η έγχυση των κυττάρων γινόταν μέσα στη στεφανιαία αρτηρία που είχε υποστεί την απόφραξη που οδήγησε στην ισχαιμία του μυοκαρδίου και στο έμφραγμα.

Οι γιατροί στην έρευνα αυτή εξέτασαν την εξέλιξη της κατάστασης του μυοκαρδίου που είχε προσβληθεί κατά τους 4 μήνες που ακολούθησαν το επεισόδιο.

Διαπίστωσαν ότι η περιοχή που είχε νεκρωθεί στο μυοκάρδιο, είχε περιοριστεί και ότι παράλληλα οι λειτουργικές δυνατότητες της καρδίας είχαν βελτιωθεί. Η βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας ακολουθούσε τη μείωση της νεκρωμένης περιοχής.

Στην έρευνα αυτή οι γιατροί εξέτασαν ακόμη ένα σημαντικό παράγοντα πριν από τη μετάγγιση των αρχέγονων κυττάρων. Ο παράγοντας αυτός έχει σχέση με τη ιδιότητα των κύτταρων να κινούνται για σκοπούς εγκατάστασης σε άλλους ιστούς (migratory function).

Η ικανότητα αυτή των κυττάρων δεν είναι η ίδια σε όλους τους ασθενείς. Οι ασθενείς που καπνίζουν ή που έχουν ψηλή χοληστερόλη, έχουν μειωμένη κινητικότητα και εγκατάσταση των αρχέγονων κυττάρων. Αντίθετα οι στατίνες που είναι τα φάρμακα που μειώνουν τη χοληστερόλη αίματος βελτιώνουν την κινητικότητα των κυττάρων.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα αποτελέσματα της έγχυσης των αρχέγονων κυττάρων είναι καλύτερα όταν η κινητικότητα τους είναι καλύτερη.

Κατά τη γνώμη μας η έρευνα αυτή είναι πολύ σημαντική. Επιβεβαιώνει ευρήματα αρχικών ερευνών για την ικανότητα των αρχέγονων κυττάρων να περιορίζουν τις νεκρωτικές βλάβες και να βελτιώνουν την καρδιακή λειτουργία.

Αλλά παράλληλα προσθέτει την έννοια του ότι τα αρχέγονα κύτταρα είναι αποτελεσματικότερα όταν έχουν καλύτερη κινητικότητα. Ο παράγοντας αυτός μπορεί να μελετηθεί πριν από την έγχυση των κυττάρων.

Πιστεύουμε ότι στα προσεχή χρόνια ο τομέας αυτός θα έχει πολύ σημαντικές εξελίξεις. Θα αναμένουμε έρευνες με τυχαία κατανομή μεγάλου αριθμού ασθενών με οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου, που είτε θα παίρνουν είτε δεν θα παίρνουν μια τέτοια θεραπεία.

Με τον τρόπο αυτό θα μπορέσει να αποδειχθεί τελεσίδικα κατά πόσο οι ασθενείς που υποβάλλονται στη θεραπεία με τα αρχέγονα κύτταρα, θα έχουν καλύτερη πρόγνωση, επιβίωση και καρδιακή λειτουργία σε σύγκριση με αυτούς που δεν υποβάλλονται στη θεραπεία αυτή.