Η
χοληστερόλη παράγεται στον οργανισμό μας από το συκώτι και είναι
απαραίτητη για τη ζωή. Είναι αναγκαία για τη δομή και τη ζωή των
κυττάρων. Ορισμένα όργανα όπως ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα
περιέχουν σημαντικές ποσότητες χοληστερόλης.
Η χοληστερόλη χρησιμοποιείται για τη σύνθεση ορμονών όπως οι
σεξουαλικές ορμόνες τεστοστερόνη και τα οιστρογόνα. Είναι αναγκαία για τη
σύνθεση της χολής που συμβάλλει στην πέψη των τροφών.
Η χοληστερόλη δεν κυκλοφορά στο αίμα ελεύθερη. Είναι
συνδεδεμένη και μεταφέρεται με ειδικές πρωτεΐνες που ονομάζονται
λιποπρωτεΐνες.
Οι λιποπρωτεΐνες αποτελούνται από τριγλυκερίδια και χοληστερόλη που
βρίσκονται στο κέντρο τους. Στην περιφέρεια τους έχουν φωσφολιπίδια και
υδατοδιαλυτές πρωτεΐνες. Με τον τρόπο αυτό τα λιπίδια που δεν είναι
υδατοδιαλυτά, είναι δυνατόν να μεταφέρονται μέσα στο αίμα από τις
λιποπρωτεΐνες που είναι λιποδιαλυτά συμπλέγματα.
Από τις λιποπρωτεΐνες, οι πλέον γνωστές
είναι:
- Λιποπρωτεΐνη ψηλής πυκνότητας, HDL (High
Density Lipoprotein): Μεταφέρει τη χοληστερόλη από τους
περιφερικούς ιστούς στο συκώτι. Με τον τρόπο αυτό μειώνεται η
εναπόθεση της χοληστερόλης στα τοιχώματα των αγγείων. Παράλληλα
μειώνεται και ο κίνδυνος αθηρωμάτωσης και κατά συνέπεια ο κίνδυνος
στένωσης και απόφραξης των αρτηριών.
Για το λόγο αυτό η λιποπρωτεΐνη HDL
αποκαλείται η καλή λιποπρωτεΐνη και η χοληστερόλη που μεταφέρεται
από αυτή, η καλή χοληστερόλη.
Η χοληστερόλη που μεταφέρεται από τους ιστούς προς το συκώτι από την
HDL, μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί ή να
μετατραπεί σε χολή και να αποβληθεί προς το πεπτικό σύστημα
- Λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας, LDL (Low
Density Lipoprotein): Μεταφέρει τη χοληστερόλη από το
συκώτι προς τους περιφερικούς ιστούς και τα κύτταρα του οργανισμού
και έτσι αυξάνει τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης. Έτσι η λιποπρωτεΐνη
LDL έχει ονομασθεί η κακή λιποπρωτεΐνη και
η χοληστερόλη που μεταφέρει, η κακή χοληστερόλη.
Όταν η χοληστερόλη από την LDL μεταφερθεί
από το συκώτι προς τους περιφερικούς ιστούς, οξειδώνεται και
εναποτίθεται στα τοιχώματα των αρτηριών προκαλώντας την
αρτηριοσκλήρυνση.
Βλέπουμε λοιπόν ότι δεν έχει σημασία μόνο το πόση είναι η συνολική
χοληστερόλη στο αίμα. Παράλληλα με τη μείωση της συνολικής χοληστερόλης,
είναι απαραίτητο να είναι μειωμένη η LDL και αυξημένη η
HDL χοληστερόλη.
Για την ερμηνεία των επιπέδων χοληστερόλης, δίνονται οι ακόλουθες
οδηγίες:
Ολική Χοληστερόλη |
Επίπεδο
χοληστερόλης (mg/dl) |
Επιθυμητό επίπεδο |
Χαμηλότερο από 200 |
Οριακά ψηλή |
200 έως 239 |
Ψηλή |
240 ή περισσότερο |
|
|
HDL
Χοληστερόλη |
|
Χαμηλή |
Κάτω από 40 |
Ψηλή |
60 ή ψηλότερο |
|
|
LDL
Χοληστερόλη |
|
Επιθυμητό επίπεδο |
Χαμηλότερο από 100 |
Κανονική |
100 έως 129 |
Οριακά ψηλή |
130 έως 159 |
Ψηλή |
160 έως 189 |
Πολύ ψηλή |
190 ή ψηλότερο |
|
|
Τριγλυκερίδια |
|
Επιθυμητό επίπεδο |
Χαμηλότερο από 100 |
Θα πρέπει όλοι να προσπαθούμε να επιτυγχάνουμε το συνδυασμό: Χαμηλή
ολική χοληστερόλη-ψηλή HDL-χαμηλή
LDL.
Η ορθή διατροφή, η μείωση κατανάλωσης αχρείαστων ζωικών λιπαρών
στοιχείων, η αποφυγή του καπνίσματος και η σωματική άσκηση μπορούν να
επιτύχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.