Η καλή ψυχολογική κατάσταση, όπως επίσης και η κοινωνική υποστήριξη από φίλους και συγγενείς, θεωρούνται ότι αποτελούν σημαντικά όπλα εναντίον του καρκίνου.
Το πρόβλημα είναι ότι, ενώ υπάρχουν επιδημιολογικά και κλινικά δεδομένα που υποστηρίζουν αυτή την άποψη, εντούτοις μέχρι σήμερα δεν έχουν τεκμηριωθεί οι βιολογικοί μηχανισμοί με τους οποίους η καλή ψυχολογική κατάσταση ενεργά εναντίον του καρκίνου.
Η σημασία της τεκμηρίωσης των βιολογικών μηχανισμών δράσης, αποκτά μεγαλύτερη σημασία, εάν αναλογιστεί κάποιος ότι η καλή ψυχολογική κατάσταση θα μπορούσε να είναι ευεργετική, τόσο για την πρόληψη του καρκίνου αλλά και για ένα καρκίνο που ήδη έχει εκδηλωθεί.
Είναι μέσα σε αυτά τα πλαίσια που ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Iowa, εξέτασαν σε γυναίκες με καρκίνο της ωοθήκης τη σχέση μεταξύ της ψυχολογικής κατάστασης των ασθενών και ενός συγκεκριμένου, μετρήσιμου βιολογικού δείκτη της ασθένειας.
Ο βιολογικός αυτός δείκτης ονομάζεται VEGF (Vascular Endothelial Growth Factor). Ο παράγοντας αυτός είναι μια βασική συνιστώσα για την ανάπτυξη των καρκίνων. Βοηθά στη δημιουργία νέων αγγείων μέσα στον όγκο και τον βοηθά έτσι να αναπτυχθεί και να πολλαπλασιαστεί.
Στις γυναίκες με καρκίνο της ωοθήκης τα ψηλά επίπεδα του VEGF, έχουν συσχετισθεί με χειρότερη πρόγνωση.
Μέχρι σήμερα έρευνες που αφορούσαν το VEGF έδειξαν ότι η παραγωγή του, διαμορφώνεται από παράγοντες σε σχέση με τη συμπεριφορά και ιδιαίτερα από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Οι Αμερικανοί ερευνητές μέτρησαν σε 24 γυναίκες με καρκίνο της ωοθήκης, προτού ακόμη υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, τα επίπεδα του VEGF. Έκαναν το ίδιο και για 5 γυναίκες με καλοήθεις μάζες της λεκάνης.
Επιπρόσθετα, αξιολόγησαν τις ασθενείς με σειρά ψυχολογικών τεστ (Profile of mood states, Functional assessment of cancer therapy). Η αξιολόγηση αυτή σκοπό είχε, την αναγνώριση της ψυχολογικής και κοινωνικής κατάστασης της κάθε ασθενούς όπως και της υποστήριξης που είχε από συγγενείς και φίλους.
Τα αποτελέσματα τους ήταν άκρως ενδιαφέροντα:
- Όσο πιο καλά από ψυχολογικής και κοινωνικής άποψης ήταν μια γυναίκα, τόσο πιο χαμηλό ήταν το επίπεδο του VEGF.
- Οι γυναίκες που είχαν την περισσότερη υποστήριξη από συγγενείς και φίλους, είχαν και τα χαμηλότερα επίπεδα του VEGF.
- Οι γυναίκες που ένιωθαν αβοήθητες και ότι δεν είχαν πλέον καμιά αξία, είχαν ψηλότερα επίπεδα VEGF.
- Οι γυναίκες που παρουσίαζαν κατάθλιψη, δεν είχαν ψηλότερα επίπεδα VEGF.
Τα ευρήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά και ανοίγουν ένα νέο σημαντικό ορίζοντα ερευνών με σημαντικές κλινικές προεκτάσεις. Ίσως για πρώτη φορά τεκμηριώνεται η επιρροή που έχει η ψυχολογική κατάσταση πάνω σε ένα δείκτη που επηρεάζει άμεσα την εξέλιξη του καρκίνου.
Τα προκαταρκτικά συμπεράσματα είναι, ότι η ανεπαρκής κοινωνική υποστήριξη, η απουσία βοήθειας από συγγενείς και φίλους, μπορούν να μειώσουν την ψυχολογική κατάσταση ασθενών με καρκίνο. Το γεγονός αυτό ίσως να βοηθά την ανάπτυξη και πρόοδο κάποιου καρκίνου και να επιδεινώνει την πρόγνωση.
Τα πιο πάνω συμπεράσματα, είναι σίγουρα οι πρώτες εκτιμήσεις και αναμφίβολα χρειάζονται επαλήθευση και από άλλες μελέτες.
Το σημαντικό είναι ότι ανοίγονται νέοι ορίζοντες που θα συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση των σχέσεων μεταξύ καρκίνου και ψυχολογικής κατάστασης και ίσως να οδηγήσουν σε νέες στρατηγικές αντιμετώπισης.