Σε
πολλές περιπτώσεις, όταν δίνεται η αρχική θεραπεία εναντίον κάποιας μορφής
καρκίνου, παρατηρείται μια σημαντική ανταπόκριση και υποχώρηση της
ασθένειας, η οποία όμως δυστυχώς στη συνέχεια μετά από ένα χρονικό
διάστημα χάνεται.Μάλιστα η ανταπόκριση μπορεί να είναι τέτοια που ο
καρκίνος μπορεί να υποχωρήσει πλήρως και να μην είναι εύκολο να
εντοπισθεί, κλινικά στον ασθενή.
Αυτό δίνει ελπίδες στον ασθενή και το γιατρό του ότι θα καταφέρουν να
νικήσουν το δύσκολο αντίπαλο.
Δυστυχώς εκείνο που παρατηρείται σε ένα σημαντικό
ποσοστό των περιπτώσεων είναι ότι ο καρκίνος επανεμφανίζεται,
ξαπλώνεται ανεξέλεγκτα και αυτή τη φορά οι θεραπείες δεν έχουν
αποτέλεσμα.
Ενώ την πρώτη φορά μπορούσαν να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα
τώρα δεν μπορούν. |
Οι θεραπείες αυτές μπορεί να είναι είτε χημειοθεραπεία είτε
ακτινοθεραπεία. Δρουν με διαφορετικούς τρόπους.
Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα είναι μια μεγάλη οικογένεια ισχυρών
χημικών ουσιών που δρουν το καθένα, με διαφορετικό τρόπο στον πυρήνα του
κυττάρου για να το καταστρέψουν.
Βασικά όμως, όλα τα φάρμακα πρέπει να εισέλθουν μέσα στο κύτταρο δια
μέσου της εξωτερικής κυτταρικής μεμβράνης και στη συνέχεια να κατευθυνθούν
προς τον πυρήνα του για να μπορέσουν να δράσουν το καθένα με το δικό του
μηχανισμό.
Εκείνο που διαπίστωσαν οι ερευνητές είναι ότι τα κύτταρα του καρκίνου
αρχικά είναι ευαίσθητα στη δράση των φαρμάκων και υφίστανται καταστροφές
και δραστική μείωση του αριθμού τους. Στη συνέχεια όμως, αυτά γίνονται πιο
έξυπνα και αντιστέκονται με αποτέλεσμα να μην βελτιώνεται πλέον ο ασθενής
και ο καρκίνος να προχωρεί ανεξέλεγκτα.
Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσουν
ορισμένες πρωτείνες, που εμφανίζονται στην κυτταρική μεμβράνη του
κυττάρου, δηλαδή στα σύνορα του κυττάρου με το εξωτερικό περιβάλλον.
Μια από τις πρωτείνες αυτές, η P-glycoprotein,
έχει την καταπληκτική ικανότητα να μαζεύει όλη την ποσότητα του
αντικαρκινικού φαρμάκου που εισέρχεται μέσα στο καρκινικό κύτταρο και να
τη βγάζει προς τα έξω. Το λυπηρό αποτέλεσμα είναι ότι πλέον δεν πλήττεται
ο καρκίνος από τη χημειοθεραπεία με αποτέλεσμα να μπορεί ανενόχλητος να
συνεχίζει την καταστροφική του πορεία.
Το πρόβλημα αυτό, που έχει ονομασθεί από τους γιατρούς ανθεκτικότητα
και αντίσταση των καρκινικών κυττάρων στη χημειοθεραπεία, έχει
προβληματίσει έντονα την επιστημονική και ερευνητική κοινότητα εδώ και
αρκετά χρόνια.
Το θέμα που προκύπτει είναι ότι εάν καταφέρναμε να εμποδίσουμε τη
λειτουργία της κυτταρικής αυτής αντλίας, της P-glycoprotein,
τότε τα καρκινικά κύτταρα δεν θα μπορούσαν να αποφύγουν τη
δηλητηριώδη για αυτά, δράση της χημειοθεραπείας.
Μια ομάδα γιατρών και ερευνητών από τη Βρετανία, έχει καταφέρει
πρόσφατα να ανακαλύψει με μεγάλη λεπτομέρεια τα χαρακτηριστικά του όπλου
αυτού που αναπτύσσουν τα έξυπνα καρκινικά κύτταρα.
Κατάφεραν να απομονώσουν μεγάλες ποσότητες της πρωτείνης αυτής και να
μελετήσουν τις τρισδιάστατες μεταβολές που μπορεί αυτή να παίρνει για να
μπορεί να εκτελεί το έργο της.
Η σημαντική αυτή ανακάλυψη έχει σοβαρές
προεκτάσεις. Τώρα αφού κατάφεραν να αναγνωρίσουν με ακρίβεια τον
"εχθρό" μπορούν να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν ειδικά φάρμακα
που θα έχουν την ιδιότητα να εξουδετερώνουν τη δράση της πρωτείνης
αυτής. Εάν ο στόχος αυτός επιτευχθεί, σημαίνει ότι ένας μεγάλος
αριθμός καρκίνων δεν θα μπορούν να αναπτύσσουν ανθεκτικότητα στις
θεραπείες και ένας μεγαλύτερος καρκινοπαθών ασθενών θα σώζεται από
τη νόσο. |
Το πρόβλημα της ανάπτυξης της ανθεκτικότητας των καρκίνων στις
θεραπείες είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που οδηγεί σε ένα μεγάλο αριθμό
αποτυχιών.
Οι νέες αυτές ανακαλύψεις υπόσχονται πολλά δεδομένου ότι πράγματι θα
καταφέρουν να εξουδετερώσουν τους μηχανισμούς τους οποίους τα έξυπνα
καρκινικά κύτταρα χρησιμοποιούν για να ξεφεύγουν από τη δράση των
θεραπειών που εφαρμόζουμε εναντίον τους σήμερα.